Mam mieszane uczucia po przeczytaniu tej książki - po wcześniejszej "Fabryce oficerów" spodziewałem się czegoś równie przełomowego i wstrząsającego, a spędziłem jedynie czas na czytaniu przyjemnego kryminału.

Najpierw o zaletach "08/15" - trylogia ta jest napisana wartko, wyraźnie zaleca się czytelnikowi, który szuka lekkiej lektury. Postacie są biało-czarne, żeby nie trzeba było męczyć głowy rozmyślaniem, zdarzenia przewidywalne, żeby dało się odnaleźć ulubione schematy rodem z filmów (!), głębsze rozważania ograniczone do minimum (trzeci tom) - na szczęście, bo "pogłębienie" wychodzi Kirstowi wyjątkowo słabo. Słowem - książka przyjemna do poczytania w autobusie lub przed snem.

Teraz o wadach - schematyczna, na siłę symultaniczna, aby w sposób filmowy podkręcić atmosferę (to przeskakiwanie co dwa zdania między kilkoma planami zdarzeń jest zwyczajnie męczące), uproszczona. Trzeci tom to na siłę dodana zagdka kryminalna, która nudzi. Całość sprowadzona do schematycznych dialogów i sytuacji, co nie dziwi, bo jedyna próba naszkicowania obrazu batalistycznego (walka Vierbeina) wychodzi płasko - Kirst tego nie umie zrealizować.

Ale największą wadą tej ksiażki jest jej dwuznaczne moralnie przesłanie - moim zdaniem znak, że ludzie tacy jak Kirst, wcale nie przetrawili Wielkich Niemiec. Przede wszystkim wojna u Kirsta to wesoła zabawa w gronie spryciarzy, którzy są oczywiście do głębi szlachetni pod maską cwaniactwa. Im większy cwaniak, tym szlachetniejszy Niemiec - i to Niemiec "prawdziwy", nie jakiś tam hitlerowiec... W tej radosnej zabawie w oszukiwanie przełożonych nie ma śmierci, traumy, cierpienia i katastrofy moralnej, jaką sobie i światu Niemcy urządzili. Cały czas zabawa - a to w oszukiwanie, a to w strzelanie, a to w przebieranie, a to w picie, a to w balowanie - dosłownie: jeden wielki bal.

Inne przesłanie Kirsta jest równie smutne: Niemcy nie odpowiadają za wojnę, bo zostali oszukani przez Hitlera. Naród niemiecki to sami dobrzy ludzie, ani jednego szaleńca - w sumie nie wiadomo jakim cudem Hitlerowi udało się dojść do władzy z takimi szlachetnymi ludźmi. W całej książce postacie odpychające można policzyć na palcach jednej ręki - reszta to odważni żołnierze, skryci przeciwnicy reżimu, albo nieszkodliwi dekownicy - zła w tych ludziach tyle, co brudu za paznokciami. A biorąc pod uwagę ich wysokie zalety moralne, wyjątkową sprawność bojową, znakomitą organizację i inne wychwalane tu cnoty, to znowu - nie wiadomo jakim cudem Niemcy tę wojnę przegrały.

W książce nie ma pogłębionego obrazu Niemców - jest obraz Niemców skrzywdzonych, oszukanych, udręczonych, ale w głębi zachowujących swoją niewinność i prawość. Dla ostrożności sprawa zbrodni wobec całego świata przemyka półgębkiem na ostatnich stronach, ale i tak chodzi o pokazanie czystości Niemiec i ich cierpienia - z pewnością większego, niż reszty świata... Czytając tę wciągającą ksiażkę warto mieć na uwadze, że przedstawia wypaczony obraz, jest tendencyjna i moralnie dwuznaczna.

Mam mieszane uczucia po przeczytaniu tej książki - po wcześniejszej "Fabryce oficerów" spodziewałem się czegoś równie przełomowego i wstrząsającego, a spędziłem jedynie czas na czytaniu przyjemnego kryminału.

Najpierw o zaletach "08/15" - trylogia ta jest napisana wartko, wyraźnie zaleca się czytelnikowi, który szuka lekkiej lektury. Postacie są biało-czarne, żeby nie...