Hymny do Nocy

Novalis KC

Novalis KC

Towarzyszące poezji Novalisa narodziny nowych światów potrzebują bezkresnych przestrzeni. Ponieważ po tych monstrualnych tworach wyobraźni błąka się ogromna samotność zalęknionego człowieka. Potężne zjawiska muszą gdzieś znaleźć ujście a to wszystko dzieje się właśnie na kartach "Hymnów do Nocy". Wspaniały to widok, nieco przytłaczający dla kogoś, kto pierwszy raz mógłby się zetknąć z niemieckim poetą. Bowiem wyrwać się spod władzy ciągłego niepokoju jest tutaj niezwykle trudno. Niby wkoło ziemskie kształty, jednak ich ezoteryczność każe zapomnieć o tym co znajome. Ciągłe wyczekiwanie na wspaniałości podrażnia zmysły ale nie o zewnętrzne cuda tu chodzi, lecz o wewnętrzne uniesienia duszy, skutkujące niekończącą się gorączką.

Rozjaśniający poszczególne strofy blask pochodni przypomina o tym, że Noc nie jest jedyną bohaterką Novalisa. Jest też światłość płynąca z serca, tego uwielbianego przez romantyków zmysłu każdego wrażliwego człowieka. Istnienie wszelkich granic to czczy wymysł, bowiem minimum i maksimum tu nie istnieją. Podczas duchowej misji panuje zawsze przekonanie o dążeniu do odrodzenia. W upojeniu siła. Na progu świadomości zatrzymane człowiecze pojmowanie. Aż do wyzwolenia. W tym właśnie celu poezja Novalisa przeszła spod nieba Hellady przez Palestynę do Indii. Od zmysłowości przez ofiarę aż po mistycyzm. Intelektualne fascynacje niemieckiego poety zawierają przy tym mnóstwo symboliki. Dzień i Noc urastają do rangi bożyszczy rządzących światem.

Kiedy umarł Hardenberg a narodził się Novalis? Czy w tym czasie przeszedł przez postulowany przez siebie stan nieistnienia? Zrozumienie słów "życie rodzi się w śmierci" wymaga odwagi zajrzenia w głąb siebie samego. Wyczucie napięcia pomiędzy bytem a niebytem to jedna z tajemnic romantycznych wierszy. Aby stawić czoła tym wyzwaniom, Novalis bacznie obserwuje zmysły. Bawi się formami, przemienia rzeczywistość z widocznej na niewidoczną. Bo będące produktem jego wyobraźni wyższe światy wcale nie muszą być widzialne dla wszystkich. Gdzieś pośrodku jest utkana z ciemnej materii zasłona, to ona oddziela wtajemniczonych od niewtajemniczonych. Dzień w opozycji do Nocy, to odwieczny dylemat wszelkiego stworzenia.

Moją uwagę przykuło ocieranie się o nirwanę, wyzwolenie od cierpienia i jednoczesne przydanie śmierci zupełnie innego znaczenia. Niezwykle trudno pojąć ten powiew świadomości sprzed ponad dwustu lat. Ubolewam nad tym, że mając na sobie bagaż współczesności, utraciłem w pewnym sensie zdolność rozumienia tamtych czasów. Jednak duchowa wędrówka z Novalisem naprowadziła mnie na pewne znajome znaki. W jego świecie symboliki poczułem się raźniej. Może dlatego, że Noc wygrała z Dniem. Zapewne zafascynowało mnie nadejście Nowego Czasu, pełnego doskonałości i oznaczającego wyzwolenie. Bo któż nie chce, żeby podziwiany przez niego poeta szedł wzdłuż tej samej linii życia, zmierzając w tym samym kierunku zgodnie z osobistymi upodobaniami czytelnika. Chwalimy to, co nam emocjonalnie bliższe.

Towarzyszące poezji Novalisa narodziny nowych światów potrzebują bezkresnych przestrzeni. Ponieważ po tych monstrualnych tworach wyobraźni błąka się ogromna samotność zalęknionego człowieka. Potężne zjawiska muszą gdzieś znaleźć ujście a to wszystko dzieje się właśnie na kartach "Hymnów do Nocy". Wspaniały to widok, nieco przytłaczający dla kogoś, kto pierwszy raz mógłby...