Królewska chorągiew husarii, wspomagana przez innych ochotników spod różnych znaków, dowodzona przez Marka Sobieskiego, starostę krasnostawskiego uderzyła z impetem w bok nacierającej na pozycje Firleja piechoty kozackiej. Z Sobieskim ruszyli także Koniecpolski i Zaćwilichowski. Uderzenie ciężkiej jazdy zmiotło praktycznie lewe skrzydło piechoty zaporoskiej. Za husarią poszły też lekkie chorągwie, które kończyły właściwie już tylko krwawe żniwo husarzy. Kozacy którzy nie padli od razu od kopi, szabel lub nie zdążyli w porę uciec z pola walki kończyli w Stawie Bazarzynieckim, gdzie wielu potonęło. (fragment)

SPIS TREŚCI

Wstęp…………………………………………………..... str. 7

Rozdział I. Przygotowania………………………….. 14 – 88

Sytuacja w Koronie i na Ukrainie – 1648/1649 r. ……….. 14

Przygotowania Rzeczpospolitej do kampanii…................ 40

Mobilizacja sił Bohdana Chmielnickiego……………….… 53

Marsz armii tatarskiej na Ukrainę.……………………….... 73

Wznowienie działań – wiosna 1649 r. ………………….… 79

Rozdział II. Zbaraż………………………………...... 89 – 281

Koncentracja sił polskich w Zbarażu……………………... 89

Marsz armii kozacko – tatarskiej pod Zbaraż…………… 149

Oblężenie i obrona. Faza I (10 – 31.VII.)………………... 177

Oblężenie i obrona. Faza II (1 – 25. VIII.)……................. 210

Rozdział III. Wyprawa zborowska……................ 282 – 346

Armia odsieczowa i jej walory militarne………………..… 282

Dowodzenie i rozpoznanie……………………………….... 302

Cel wyprawy zborowskiej.................................................. 318

Trasa i czas przemarszu armii koronnej pod Zborów….... 329

Rozdział IV. Bitwa pod Zborowem........................ 347 – 450

Teren bitwy…………………………………………...........…. 347

Przeprawa przez Strypę i pierwszy dzień walk……….…... 349

Linie polskich umocnień…………………………………....... 400

Sytuacja w obozie polskim w nocy z 15 na 16 sierpnia….. 405

Drugi dzień walk.……………………………………….......... 417

Traktaty………………………………………………….......... 428

Rejestr kozacki Bohdana Chmielnickiego……………….... 442

ZAKOŃCZENIE ……………………………………….......... 451

ANEKSY............................................................................ 482

BIBLIOGRAFIA ……………………………………….......... 536

SPIS ILUSTRACJI……………………………………......…. 551

SPIS MAP………………………………………………......... 563