„Saga rodu Forsyte'ów” to bez wątpienia opus magnum Johna Galsworthy'ego. Uhonorowana Nagrodą Nobla, przetłumaczona na wiele języków, kilkakrotnie przenoszona na ekran, czytana i podziwiana do dziś – ta fascynująca opowieść wydaje się całkowicie odporna na upływ czasu. Nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka pojawiło się właśnie jej wznowienie w wyjątkowo pięknej, eleganckiej oprawie. Pierwszy tom nosi tytuł „Posiadacz”.

Liczną rodzinę Forsyte'ów poznajemy na przyjęciu zaręczynowym, które bogaty Jolyon wyprawia dla swojej ukochanej, niespełna dziewiętnastoletniej wnuczki June. Narzeczony dziewczyny – zdolny, ale ubogi architekt Filip Bosinney – wzbudza powszechne zainteresowanie. Wszyscy chcą przyjrzeć mu się z bliska, przekonać się, z jakiego rodzaju człowiekiem mają do czynienia.

Przyjęcie upływa pod znakiem rozważań o przyszłości June oraz rozmów o zdrowiu i nieruchomościach, ale uwagę zebranych przykuwa również piękna Irena – żona Soamesa Forsyte'a. Czy naprawdę zażądała oddzielnego pokoju?

Pierwsza część „Sagi rodu Forsyte'ów” to znakomite, bardzo szczegółowe charakterystyki postaci, składające się na obraz zamożnego angielskiego mieszczaństwa u schyłku XIX wieku. Osoby, które pojawiają się na kartach tej książki, trudno jednoznacznie ocenić – czasem budzą niechęć i gniew, innym razem sympatię i współczucie. Mistrzowsko operując słowem, autor opowiada przejmującą historię o ludziach zniewolonych przez sztywne zasady, które nie przewidują wyjątków, o złych decyzjach i ich smutnych konsekwencjach, o udawanym szczęściu i prawdziwym cierpieniu.

Galsworthy kreśli nie tylko sylwetki konkretnych bohaterów, ale również zbiorowy portret osób wyznających określoną filozofię. Okazuje się, że ród Forsyte'ów nie ma w sobie nic wyjątkowego – tacy ludzie, jak oni, stanowią sporą część mieszkańców wiktoriańskiej Anglii, a tym, co łączy ich wszystkich, nie jest pokrewieństwo czy powinowactwo, ale sposób patrzenia na świat i postępowania – skrajny pragmatyzm, upór, dbałość o pozory, a przede wszystkim silne poczucie własności, nieograniczające się do dóbr materialnych. Czy taka postawa przeszła do historii? A może w każdym z nas tkwi coś z Forsyte'a?

„Posiadacz” przedstawia dobrze znany konflikt między podpowiedziami rozumu i żądaniami serca, między obowiązkiem wobec społeczeństwa i wiernością wobec siebie. Wykorzystując ten ponadczasowy temat, John Galsworthy stworzył powieść, która budzi emocje, skłania do refleksji, zapada w pamięć i zachęca do poznania dalszych losów bohaterów. Po taką literaturę zdecydowanie warto sięgać.

Małgorzata Pawlak