Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Ta niewielkich rozmiarów książka miała w zamierzeniu autora pomieścić masę ważkich spraw. Poczynając od mordów polskich cywili na Wołyniu przez Ukraińców, przejścia frontu co oznaczało ostanie zagrożenie wojenną pożogą ale już wyczuwaną jutrzenką wyzwolenia spod niemieckiej okupacji. Nowe porządki związane z wprowadzaniem socjalistycznego ustroju społeczno-gospodarczego czyli reforma rolna i wywłaszczenia. Do tego wszystkiego autor chciał opisać różne postawy ludzkie wykute przez piętno okupacji i wojennej traumy. Jest to pierwsza poważniejsza publikacja Wojciecha Żukrowskiego i przeplatają się tutaj przebłyski późniejszego talentu pisarskiego z nieogładzonym jeszcze warsztatem technicznym tego zawodu. Książka ma klimat przyfrontowej gorączki i miejscami mamy opisy wciągającej akcji ale wielość wątków i postaci powoduje że czytelnik nie może się dobrze wczuć ani należycie zapoznać z żadną z nich. Książka traktuje o tematach bardzo drażliwych i niebezpiecznych w czasach swojego powstania czyli u schyłku lat 40-stych. Było to świadectwem albo pewnej odwagi autora lub brakiem rozeznania w aktualnej sytuacji. Bardzo przejmujący był dla mnie wątek poświęcony „sierocińcu” dla polskich dzieci z Wołynia, straumatyzowany przeżyciami barbarzyńskich mordów swoich rodziców i bliskich. Głowni bohaterowie dokładają wszelkich starań aby w czasie zimowej, przyfrontowej biedy 1945 roku zapewnić dzieciom najbardziej elementarne środki do przetrwania. Stasze dziewczynki przedwcześnie dojrzałe czują się odpowiedzialne za resztę gromady i opiekują się nimi jak starsze odpowiedzialne siostry. Wzruszający jest jeden z najmniejszych chłopców, którego z racji wieku nacjonaliści ukraińscy nie zamordowali ale na pozostałą drogę życia odcięli mu rączki. Chłopczyk przy całym swoim nieszczęściu i niedyspozycyjności w najbardziej elementarnych czynnościach niejako w odpowiedzi na całe zło jakiego doświadczył jest pogodny i zapamiętale się bawi będąc maskotką i ulubieńcem całej społeczności „sierocińca”. Szkoda, że autor nie rozbudował tego wątku, bo jest to temat z epickim potencjałem.