Mimo, iż niewątpliwie już w wiekach wcześniejszych utwory w językach narodowych zaczęły kiełkować na gruncie literatur Starego Kontynentu, to jednak dopiero epoka Renesansu odznaczała się niebywałym urodzajem w tej materii. Wtedy właśnie pędy mowy ojczystej zaczęły śmielej torować sobie drogę ku życiodajnym promieniom rzucanym przez Muzę. Tym niemniej, nowe te okazy musiały wypracować ze starszymi gatunkami symbiozę. Bowiem nie było sposobu całkowicie odmówić łacinie udziału w dalszym wytyczaniu ścieżki kulturze literackiej. Przeciwnie, jej wkład był konieczny, szczególnie w obliczu, gdy na wyrażenie pewnych reguł, zasad, czy stanów, brakowało słów w zasobie rodzimym. Podjęto zatem pracę nad zebraniem i uporządkowaniem reguł gramatycznych, rządzących językiem. Do czasu sfinalizowania tego karkołomnego zabiegu, należało więc wypracować pewien modus Vivendi. Autor, Kazimierz Morawski, przedstawia więc nie tylko postulaty emancypacji języka ojczystego mistrzów renesansowego pióra, ale także ich ciągłe zainspirowanie klasycznymi stylizacjami utworów. Oczywiście nie brakło na kartach eseju wzmianki o wpływie reformacji na tytułową ,,walkę” z dominacją łaciny. Niewątpliwą zaletą pracy jest przypomnienie o niekoniecznie szeroko rozpowszechnionych, zaś zasłużonych nazwiskach polskich twórców Odrodzenia.

Mimo, iż niewątpliwie już w wiekach wcześniejszych utwory w językach narodowych zaczęły kiełkować na gruncie literatur Starego Kontynentu, to jednak dopiero epoka Renesansu odznaczała się niebywałym urodzajem w tej materii. Wtedy właśnie pędy mowy ojczystej zaczęły śmielej torować sobie drogę ku życiodajnym promieniom rzucanym przez Muzę. Tym niemniej, nowe te okazy musiały...

Jestem absolutnie zafascynowana wszelkimi rozprawami naukowymi (tematyka dowolna) z XIX i początku XX wieku. Zawsze z ogromną radością zagłębiam się w te rozważania. A im dalej od mojego zawodowego pola zainteresowań, tym lepiej. Zdaję sobie sprawę, że wiele osób uznaje te pisma za nudne, ale ja widzę w nich przede wszystkim ogromny zachwyt autorów prezentowanym tematami i jeszcze większą chęć podzielenia się swoimi obserwacjami i przemyśleniami z czytelnikami. A to jest naprawdę niezwykła umiejętność, by pokazać entuzjazm w stosunku do przedmiotu rozważań, a nie uwielbienie swoich rozważań nad przedmiotem.

Tym razem dzięki Kazimierzowi Morawskiemu mogłam zapoznać się z narodzinami piśmiennictwa polskiego w epoce Odrodzenia. I istotnie zmagania języka polskiego z łaciną miały w sobie coś z walki partyzanckiej, bo początkowo autorzy dość nieśmiało i z pewnym zażenowaniem sięgali po język narodowy, który w opinii światłych nie był dość dobry, by wyrażać w nim uczucia wyższe, czy sprawy teologiczno-filozoficzne. Ale wraz z Reformacją ta rewolucja językowa nabierała rozpędu i pokonywała przesądy i braki odpowiednich słów i pojęć, by stać się wyrazem uczuć patriotycznych.

Humanistka ze mnie raczej kiepska (zwłaszcza, jeśli miałby być to humanizm w definicji matematycznych leniwców). Owszem, homo sum, humani nihil a me alienum putto, ale to entropia jest moją wielką, skwantowaną miłością. Dlatego też informacje o tym, że to niemieccy drukarze przyczynili się do rozwoju polskiej literatury, a pierwszy podręcznik gramatyki języka polskiego popełnił był Francuz, były dla mnie zaskoczeniem. Ale teraz już to wiem! Mądrego zawsze miło posłuchać/poczytać i od czasu do czasu dobrze zapuścić się w nieznane obszary literackie.

Jestem absolutnie zafascynowana wszelkimi rozprawami naukowymi (tematyka dowolna) z XIX i początku XX wieku. Zawsze z ogromną radością zagłębiam się w te rozważania. A im dalej od mojego zawodowego pola zainteresowań, tym lepiej. Zdaję sobie sprawę, że wiele osób uznaje te pisma za nudne, ale ja widzę w nich przede wszystkim ogromny zachwyt autorów prezentowanym tematami i...