Niemal rasowe space operki, napisane gładko, chwilami nawet całkiem dowcipnie, z interesującymi pomysłami i na ogół wartką akcją, tyle że zauważalnie monotematyczne i błyskawicznie wietrzejące z głowy. Co gorsza - im więcej czasu upływa od lektury, tym silniejsze kluje się przeświadczenie, że te interesujące z pozoru pomysły są tak na dobrą sprawę dość mętne i niewarte głębszego pochylania się nad problemem.

"Pamiętnik" to ewidentnie pod koniec przeciągnięta i na siłę udowcipniona krotochwilka o ekspedycji badawczej, która w wyniku awarii statku grzęźnie na ziemskiej orbicie i zabawia się na naszej planecie - za czasów archaicznej Grecji - w bogów. "Test" to namiastka historii szkatułkowej, opowiadająca o tym, że ci, co sprawdzają poziom ziemskiej cywilizacji, sami też są obiektem testu ze strony znacznie bardziej zaawansowanej cywilizacji. "Pech" jest oparty na wyjątkowo niejasnym pomyśle o tym, że obecność wśród ludzkości osobnika nieemanującego jakiegoś konkretnego typu promieniowania świadczy o tym, że jest to przedstawiciel innej, obserwującej rozwój ziemskiego społeczeństwa cywilizacji. "Ludzie jak... złodzieje" są całkiem sympatyczną historyjką o natknięciu się ziemskiej ekspedycji na wymarłą, zautomatyzowaną bazę obcych, nie należy jednak liczyć na to, że sam koncept bazy został oparty na jakimś głębszym przemyśleniu (skąd niby miałyby się w tej bazie znaleźć przedmioty z Ziemi, i to opisanych gabarytów?). "Tak bardzo chciał być człowiekiem, że..." daje ciekawą socjologicznie koncepcję ludzkości wypranej z emocji i wspomaganej komputerowo w takim stopniu, że już trudno mówić o samodzielności podejmowanych decyzji. "Cała radość życia" - najdłuższe opowiadanie zbioru - opisuje eksperyment związany ze stymulowaniem rozwoju sztucznie stworzonej cywilizacji; niestety, gdy się głębiej nad tematem zastanowić, to rdzeń pomysłu i związana z nim finalna konkluzja są zauważalnie abstrakcyjne (czy naprawdę cywilizacja złożona z samych androidów mogłaby być traktowana na równi z ludzką?). Wreszcie ostatni tekst, "Zwiadowca", mimo wszystko rozczarowuje przekombinowaniem (jakieś ludzkie superzmysły, operowanie setkami tysięcy lat rozwoju cywilizacji ziemskiej w kosmosie, tysiącami parseków i wielokrotnościami prędkości światła).

Dopóki się więc czyta książkę, wszystko jest w porządku. Najgorsze zaczyna się po jej ukończeniu - gdy na przykład zacząć się zastanawiać nad sensownością konkretnych pomysłów czy nad możliwością polecenia znajomym któregoś z opowiadań. Dopiero wtedy okazuje się, że nie za bardzo jest tu co polecać...

Niemal rasowe space operki, napisane gładko, chwilami nawet całkiem dowcipnie, z interesującymi pomysłami i na ogół wartką akcją, tyle że zauważalnie monotematyczne i błyskawicznie wietrzejące z głowy. Co gorsza - im więcej czasu upływa od lektury, tym silniejsze kluje się przeświadczenie, że te interesujące z pozoru pomysły są tak na dobrą sprawę dość mętne i niewarte...