Niniejszej recenzji nie sposób zacząć bez suchej definicji. Według Encyklopedii PWN, język to system znaków dźwiękowych służących do porozumiewania się przez członków danego narodu, społeczeństwa; sposób porozumiewania się ludzi pewnego środowiska lub zawodu oraz zapisu i przekazywania informacji w jakiejś dziedzinie wiedzy a także sposób formułowania wypowiedzi w mowie lub piśmie, charakterystyczny dla danego człowieka, autora, dzieła, epoki. System ten ewoluuje, nie jest metodą komunikacji, którą można by było określić jako trwałą i niezmienną. Wśród wielu czynników, które go determinują, podkreślić należy, iż w znacznej mierze uzależniony jest od człowieka, który się nim posługuje.

Języka można używać świadomie, z dbałością o każdy detal lub wręcz przeciwnie – chaotycznie, często niechlujnie, niejednokrotnie błędnie. Poprawność językowa nie jest umiejętnością wrodzoną, należy i można się jej nauczyć. I choć zdolność poprawnego korzystania ze słów jest uwarunkowane systemem odgórnie określonych, w miarę logicznych zasad, język sam w sobie jest metodą komunikacji, którą można wykorzystywać kreatywnie – dzięki słowom można odmalowywać rzeczywistość, dyplomatycznie (lub też nie) kreślić jej niuanse, a to już prawdziwa sztuka. W Polsce istnieje dwóch językoznawców, którzy w sposób niewiarygodnie przyjazny odbiorcy, a także na swój sposób niekonwencjonalny, (odstający od typowo naukowej nomenklatury) uczulają na dbałość w korzystaniu z narzędzia, jakim jest język. Pierwszym z nich jest profesor Jan Miodek, drugi to bez wątpienia profesor Jerzy Bralczyk.

1000 słów to najnowsza z publikacji profesora Bralczyka. Podzielona na dziewięć części książka już od samego początku uderza – porównując z innymi stricte językoznawczymi książkami – swoją oryginalnością. Opisywane przez językoznawcę słowa nie zostały podzielone w typowy dla podobnych im leksykonów sposób. Nie zostały sklasyfikowane pod względem pełnionej funkcji w mowie czy zdaniu, ani nawet nie zostały zestawione ze sobą alfabetycznie. Omawiane wyrazy zebrane zostały w dziewięć, oryginalnych grup. Każda z nich frapuje niebanalną nazwą. Słowa obiecujące lub słowa niepokojące, słowa, którym na nas nie zależy czy słowa stwarzające świat. Słowa milowe i słowa podrzutki. Słowa, które znaczą coś więcej i jeszcze nie słowa. Słowa, słowa, słowa… w 1001 swoich odsłonach, bo jak się dobrze przyjrzeć (a uściślając – przeliczyć), wychodzi, iż w pozycji omówiono pochodzenie, znaczenie i użycie 1001 najróżniejszych wyrazów.

Tak znaną nie tyleż studentom, co również wielbicielom prowadzonych audycji w radio czy programów tematycznych w telewizji kurtuazję profesora, odczuć można już od pierwszych słów wykorzystanych w 1000 słowach, gdzie w sposób ekspresyjny a przy tym zdecydowanie czytelny, profesor wykłada kawę na ławę udowadniając, iż nawet słowa muszą mieć w życiu szczęście. Tych, których użył do stworzenia omawianego tomiku, szczęście jak widać nie ominęło. Potraktowane zostały w sposób niezwykły, z dbałością o każdy detal (a raczej konotację, zmiany w znaczeniu czy też odniesienia do kultury i polityki), niemal ze czcią, a jednocześnie „po ludzku”. To, że tomik ten napisany został przede wszystkim dla ludzi, odczuć można co chwila. Bo fakt, iż pozycja ta przeznaczona jest dla przeciętnego użytkownika języka – przysłowiowego Kowalskiego jest niezaprzeczalny. Profesor wie jak i potrafi zachęcić do przyjrzenia się charakterowi poszczególnych wyrazów. Czyni to w sposób przejrzysty, przystępny i niejednokrotnie dowcipny, daleki od typowo słownikowego czy językoznawczego stylu pisania.

O języku można pisać na czysto akademicką modłę: sucho i konkretnie oraz – jak już niejednokrotnie udowodnił to między innymi profesor Bralczyk – lekko i zabawnie, zawsze jednak rzeczowo i w punkt. 1000 słów to 1001 odsłon polskich wyrazów, tych lubianych, kojarzących się dobrze; tych zapomnianych, a także o typowo pejoratywnym znaczeniu. Wszystkie omawiane wyrazy łączy jednak jedna cecha wspólna – co do jednego opisane zostały z błyskotliwością, pasją i miłością do języka, z szacunkiem, finezją i rozwagą, a przede wszystkim kulturą słowa. To mieszanka, wobec której trudno przejść obojętnie.

www.bookiecik.pl

Niniejszej recenzji nie sposób zacząć bez suchej definicji. Według Encyklopedii PWN, język to system znaków dźwiękowych służących do porozumiewania się przez członków danego narodu, społeczeństwa; sposób porozumiewania się ludzi pewnego środowiska lub zawodu oraz zapisu i przekazywania informacji w jakiejś dziedzinie wiedzy a także sposób formułowania wypowiedzi w mowie lub...