„Panią Dalloway” bardzo łatwo jest pokochać. Ta, książka, tak jak i sama Klarysa Dalloway, pełna jest wdzięku i uroku, nic więc dziwnego, że trudno się jej oprzeć, że nagle kręci nam się w głowie i koniecznie chcemy wiedzieć więcej, chcemy poznać i zgłębić ten mikrokosmos wrażeń, odczuć, szczegółów dostrzeganych mimochodem i kątem oka. „Panią Dalloway” łatwo jest pokochać, wystarczy odrzucić przeświadczenie, że opowieść powinna mieć wyraźny wstęp, rozwinięcie i zakończenie i wbić sobie do głowy, że na każdą historię składają się tysiące perspektyw, tysiące początków i końców.
Virginia Woolf nie opowiada nam historii – ona maluje przed nami tylko jej mały fragment. Obraz ten, kreślony delikatnymi, impresjonistycznymi pociągnięciami pędzla, zamyka się w ramach jednego dnia. Pośpiesznie nanoszone szczegóły splatają się ze sobą i choć analiza każdej kreski z osobna zmusza do stwierdzenia, że mamy przed sobą chaotyczny bohomaz, to jednak spojrzenie na całość pozwala odkryć głębię tego dzieła sztuki. Autorka przenosi nas do londyńskiej dzielnicy, w której istnieją obok siebie i przenikają się opowieści o Klarysie, jej ukochanym z lat młodości (za którego jednak nie wyszła, bo wybrała Pana Dalloway), jej prawie dorosłej córce, a także innych ludziach – przypadkowych przechodniach, weteranie wojennym, przywiezionej z Włoch żonie, uznanym lekarzu. Obserwując to ruchliwe mrowisko trzeba być bardzo czujnym, ponieważ jedno mrugnięcie okiem powoduje nagłą zmianę perspektywy. Jeszcze ułamek sekundy temu widzieliśmy wszystko oczami Klarysy, ale Klarysa spojrzała na mijaną kobietę i nagle stajemy się tą kobietą, widzimy świat tak, jak widzi go ona, słyszymy jej myśli i patrzymy na przechodzącą Klarysę z zewnątrz i trochę obojętnie. Ten zabieg, stosowany konsekwentnie przez autorkę, jest zdecydowanie największym atutem książki. Dzięki niemu bowiem Virginia Woolf udowadnia, że jest mistrzynią przenikliwości, która doskonale oddaje myśli i emocje kłębiące się w duszy każdego człowieka. Świetnym przykładem może być chociażby scena, w której Piotr, zaraz po powrocie z Indii, przychodzi w odwiedziny do Klarysy i oboje, po wielu latach niewidzenia się, prowadzą ze sobą nieco sztywną rozmowę. Oboje pamiętają jeszcze czasy, kiedy się kochali, oboje są świadomi tego, kim są obecnie i jak potoczyły się ich losy. Oboje patrzą na siebie i bez przerwy analizują, co powinni zrobić, by przedstawić się tak, jak chcieliby wyglądać, co powiedzieć, by ukryć te uczucia, których nie chciałoby się zdradzać; oboje bacznie się nawzajem obserwują, by przeniknąć się nawzajem i odkryć, co ta druga osoba tak naprawdę myśli, jakie są jej intencje i jak ocenia swego rozmówcę. Czytelnik zaś – patrząc raz oczami Piotra, raz Klarysy – może obserwować, ile w tym wszystkim niezrozumienia, kompleksów, błędnych interpretacji, różnorodności ocen tego samego zdarzenia. Aż ma się ochotę wołać: „Tak, tak, to wszystko prawda, naprawdę tak jest, że się coś odbiera tak, a tak, że się zgaduje, co ktoś miał na myśli i że się odgaduje źle albo nie do końca dobrze i że nigdy nie wiadomo na pewno”.
Można twierdzić, że „Pani Dalloway” jest książką o miłości, o śmierci, o starości, tęsknocie za przeszłością, o rozczarowaniu. Owszem, wszystkie te elementy przewijają się przez ów jeden londyński, czerwcowy dzień, którego jesteśmy obserwatorami, ale to nie one są na pierwszym planie; te są jedynie pretekstem do ukazania, jak bardzo każdy z nas jest samotny przez to, że jest indywidualną jednostką, skazaną na własne przemyślenia, spostrzeżenia, które nigdy nie pokrywają się w pełni (albo choćby w części) z tym, co myślą i czują inne, krążące wokół nas osoby. To książka o tym, jak bardzo niemożliwe jest pełne poznanie kogokolwiek i jak bardzo irytująca jest świadomość tego stanu rzeczy.
Czego więc należy się spodziewać, sięgając po „Panią Dalloway”? Literackiej uczty, intelektualnego wyzwania i jeszcze tego wrażenia szczęścia które zjawia się, gdy ktoś zręcznie ubiera w słowa nieuchwytne emocje, uczucia i przemyślenia, które wielokrotnie przelatywały nam przez głowę.

„Panią Dalloway” bardzo łatwo jest pokochać. Ta, książka, tak jak i sama Klarysa Dalloway, pełna jest wdzięku i uroku, nic więc dziwnego, że trudno się jej oprzeć, że nagle kręci nam się w głowie i koniecznie chcemy wiedzieć więcej, chcemy poznać i zgłębić ten mikrokosmos wrażeń, odczuć, szczegółów dostrzeganych mimochodem i kątem oka. „Panią Dalloway” łatwo jest pokochać,...