"Dom Sophii" leżał na mojej półce od dobrych kilku miesięcy. Zawisł nade mną, trochę jak niechciany topór. Pożyczono mi go, w pewien sposób zmuszając do przeczytania - nie byłem do końca z tego zadowolony - nie lubię gdy ktoś wybiera za mnie to, co mam przeczytać. Koniec końców jednak chwyciłem, usiadłem i przeczytałem. Dziwnym trafem miało to miejsce w dniach, w których wspominaliśmy wydarzenia związane z powstaniem w getcie.

I co tu dużo mówić. Na prawdę dobra lektura. Na wierzchu mamy tutaj historię księgarza, ukrywającego młodego uciekiniera z getta. Ale tak naprawdę stanowi ona pretekst do opowiedzenia o czymś znacznie szerszym i głębszym niż tylko terror wojny i holocaustu. To książka - jakkolwiek górnolotnie to nie zabrzmi - o duszy.
O duszy Pawła Tarnowskiego. Opowiada o jego dzieciństwie, o młodzieńczych aspiracjach i marzeniach, o młodości spędzonej w Paryżu (gdzie o dziwo plany bohatera nie rozkwitły - wręcz przeciwnie - zostały złamane), o powrocie do Polski i w końcu zbierających doświadczenia całego życia lat wojennych. Czasu, w którym wszystko zostaje zrozumiane, wyjaśnione i wybaczone.

Jest język, którym człowiek może mówić tylko do samego siebie. Jeśli tylko otworzy usta i spróbuje mówić tym językiem z innymi, natychmiast przekona się, że wszystkie te słowa nie brzmią tak dobrze jak w jego głowie, przed wypowiedzeniem. I w pewien sposób właśnie o tym mówi ta książka, o takich przeżyciach, chowanych najgłębiej. (Zupełnie jak ślady zębów, które każdy hamburger nosi gdzieś tam pod wszystkimi warstwami). Autor maluje przed nami portret Pawła, operując właśnie tymi jego odczuciami i przemyśleniami, o których powiedzieć on sam by nie potrafił. A wojna, okupacja i młody Żyd ukrywany na strychu, są tylko katalizatorami tych przeżyć.


Książka oczywiście nie jest idealna - jeśli kogoś razi literatura dość jednoznacznie nacechowana religijnie, może znaleźć tutaj spory minus - sporo wydarzeń odbywa się na płaszczyźnie sumienia, dialogu z Bogiem i tak dalej.
Poza tym momentami dość sztucznie wyglądają (zwłaszcza w pierwszej części) dialogi Pawła z Dawidem. Są to czysto filozoficzne i teologiczne rozmowy, brzmiące naprawdę sztucznie. Na szczęście z czasem pojawia się w nich element ludzki. Za późno niestety, żeby zmazać wrażenie sztuczności w kontaktach między dwójką bohaterów... która koniec końców znika co prawda, ale i tak te pierwsze rozmowy pozostają w pamięci.

Dość długo wahałem się jak ocenić tę książkę. Wahałem się między "bardzo dobra" a "świetna". Postanowiłem pozostawić tę wyższą ocenę - to po prostu bardzo dobra książka, z predyspozycjami do trafiania w pewne struny w nas samych - jeśli trafi, może okazać się świetna i poruszająca, jeśli nie - po prostu dobra.
Polecam osobiste przekonanie się o tej jej trafności, bądź też jej braku.

"Dom Sophii" leżał na mojej półce od dobrych kilku miesięcy. Zawisł nade mną, trochę jak niechciany topór. Pożyczono mi go, w pewien sposób zmuszając do przeczytania - nie byłem do końca z tego zadowolony - nie lubię gdy ktoś wybiera za mnie to, co mam przeczytać. Koniec końców jednak chwyciłem, usiadłem i przeczytałem. Dziwnym trafem miało to miejsce w dniach, w których...