Nie dla wstydliwych - głosi hasło na okładce „Historii poszukiwacza przyjemności”. Ta książka nie ma jednak nic wspólnego z ostatnią modą na powieści erotyczne, których zadaniem jest wyłącznie wzbudzenie pożądania. Seks nie jest w niej celem samym w sobie. Autor, Richard Mason, na studiach otrzymał nagrodę uniwersytecką za pracę o XVII-wiecznym libertynizmie. Jego powieść ma w sobie wiele z tej filozofii i z pewnością nie jest to tylko bezpruderyjność. Jest w niej przekonanie o wolności i równości ludzi, racjonalizm, epikurejska radość życia.

Początek XX wieku. Główny bohater, Piet Barol, to młody, bardzo przystojny i inteligentny mężczyzna, pochodzący z ubogiej rodziny. Jego matka, marząca o zupełnie innym życiu niż to, które prowadziła, nauczyła go dobrych manier, obycia w wielkim świecie i rozpaliła w nim pragnienie dążenia do czegoś więcej. Piet znajduje posadę w bogatym domu w Amsterdamie, gdzie zostaje nauczycielem chłopca z problemami psychicznymi. Staje przed szansą zarobienia sporych pieniędzy i wejścia z czasem do tak zwanego „towarzystwa”. Od samego początku wszystko wydaje się zawdzięczać szczęśliwemu trafowi. Czytelnicy, którzy go polubią, będą z zapartym tchem śledzić jego starania o to, by udało mu się przytrzymać Pana Boga złapanego za nogi, by nie wydało się, kim jest naprawdę, by nie okazało się, że cały jego image to jedna wielka fikcja. Tylko że im bardziej zagłębiamy się w tę historię, tym bardziej nękają nas pytania - czy rzeczywiście to jest fikcja? Kim tak naprawdę jest człowiek i co o tym przesądza? Jego pochodzenie, wykształcenie, zamożność czy może blichtr, szykowne ubranie, bon moty, umiejętność manipulacji i autokreacji? Czy jedna z tych możliwości jest w jakiś sposób lepsza od drugiej? Czy pasażer statku, który wkrada się na pokład pierwszej klasy i sypia z mężczyznami, by w niej pozostać, jest gorszy od ludzi, którym pierwsza klasa należy się z racji urodzenia i nie wyobrażają sobie innej możliwości? Kto tu udaje? Do jakiego stopnia kształtują nas nasze aspiracje? Jaka jest cena odwagi i czy warto ją zapłacić za spełnienie marzeń?

Niekończące się pytania - to najlepsza rekomendacja dobrej książki.

Anna Rycaj