Hitlerowski obóz koncentracyjny Dachau, jako jedna z pierwszych budowli tego typu, stał się wzorem do budowy następnych, a także szkołą przemocy dla żołnierzy SS. Świat przyjrzał się po raz pierwszy zbrodniom i okrucieństwom, jakich dopuszczali się za jego murami Niemcy, już po wyzwoleniu więźniów 29 kwietnia 1945 roku i… oniemiał. To było przecież niemożliwe, wręcz niewyobrażalne, żeby jeden z najbardziej oświeconych narodów Europy swoimi działaniami cofnął rozwój cywilizacji o tysiąc lat wstecz. Fakty mówiły jednak same za siebie. Relacje światów i przejmujące dokumenty filmowe szokowały, ale też sprawiały, że w ludziach rodziła się chęć ukarania winnych. O poszukiwaniach sprawiedliwości w świecie przepełnionym pragnieniem zemsty opowiada autor książki: „Sprawiedliwość w Dachau”, Joshua M. Greene.

Książka przybliża czytelnikowi historię procesów, w których naziści z obozów koncentracyjnych w Dachau, Mathausen, Flossenburg i Buchenwaldzie zostali pociągnięci do odpowiedzialności za udział w "ogólnym planie", ale też indywidualnie stosowaną przemoc. Na ławie oskarżonych usiedli lekarze wstrzykujący benzynę w serca swoich ofiar. Nie zabrakło strażników, którzy zastrzelili tysiące ludzi "podczas próby ucieczki", a także administratorów jedynie "wykonujących obowiązki" i nie zwracających uwagi na wszechobecne cierpienie. Sądzono ludzi przede wszystkim za to, że dopuszczali się morderstw i okrucieństw, kierując się nie względami polityki rządowej, ale własną pogardą dla ludzkiego życia.

Przesłuchania licznych światków ukazały świat, w którym tortury, upokorzenia, głód i śmierć były wszechobecne. Ludzie byli poddawani eksperymentom, a także pracowali ponad siły w tragicznych warunkach. Nawet najprzyzwoitsi, poddawani odpowiednim naciskom, z czasem zamieniali współczucie dla współwięźniów na obojętność. Jeden z nich wyznaje: "Ktoś przeniósł obok mnie umierające, kwilące niemowlę. Musiałem odwrócić wzrok. Serca muszą tutaj twardnieć, bo inaczej płakalibyśmy od rana do wieczora."

Tych ludzi pozbawiono resztek godności, a przecież jedyną zbrodnią popełnioną przez wielu z nich było to, że urodzili się Żydami. Ogólny plan dotyczył nie tylko zamknięcia ludzi w obozach i zmuszania ich do pracy, on był czymś znacznie więcej. To transporty, w których wysyłano inwalidów na śmierć. Masowe zabijanie w krematorium oraz pod ścianą straceń. Głód. Choroby. Niszczenie ludzkiej godności i całkowita pogarda dla wszelkich praw człowieka.

Historia pokazuje, że sprawiedliwość zwycięzcy nie zawsze jest związana z dążeniem do poznania prawdy za wszelką cenę. Chęci zemsty zdecydowanie nie można nazwać dobrym doradcą, a to przecież do niej należy głos w takich sytuacjach. Nic dziwnego, że zrobiono wszystko, by ukarać winnych, ale równie oczywistym jest, że mieli oni prawo do sprawiedliwego procesu. W trakcie jego trwania niemal wszyscy utrzymywali, że jedynie wypełniali swoje obowiązki i nie wiedzieli nic o nadużyciach ze strony współpracowników. Czytając ich wypowiedzi można wręcz dojść do wniosku, że Hitler zawładnął Europą w pojedynkę. Słowa tych ludzi przeczyły jednak ogólnie znanej prawdzie...

Akcja książki toczy się z punktu widzenia głównego oskarżyciela - prowincjonalnego prawnika, trzydziestoletniego wówczas Densona - którego notatki, a także zgromadzone materiały stały się podstawą fabuły i wpłynęły na wiarygodność tekstu, zgodność przedstawionych faktów z historią. Człowiek ten walczył o sprawiedliwość dla tych, którzy już nie mogli mówić we własnym imieniu. Żył ich doświadczeniami, dźwigał na plecach ciężar wspomnień wielu ludzi. Ciężko pracował i niewiele spał, bo wiedział, że musi wywiązać się z nałożonych na siebie obowiązków w najbardziej sumienny sposób. Jako katolik nie mógł wręcz uwierzyć, że wszystko to, czego dowiedział się o obozach koncentracyjnych, było prawdą. Oskarżał on 177 ludzi. 97 spośród nich powieszono.

Ta opowieść po prostu musiała zostać napisana, byśmy wziąż pamiętali o ofiarach II wojny światowej. Wstrząsająca, szokująca i odbierająca wiarę w to, że to, co "ludzkie", zawsze znaczy dobre - dokładnie tak można opisać ją w kilku słowach. "Sprawiedliwość w Dachau" to zdecydowanie jedna z najbardziej wartościowych książek, jakie kiedykolwiek miałam w ręku. Nie jest łatwo się z nią zmierzyć, słuchać wyjaśnień oskarżonych i sprzecznych z nimi relacji więźniów obozów koncentracyjnych i zachować przy tym jasność myślenia, ale zdecydowanie warto spróbować to zrobić. Polecam wam ją bardzo szczególnie - wszystkim, bez wyjątku, bo trzeba, żebyśmy znali naszą historię... tak, aby nie popełnić po raz kolejny tego samego błędu!

Hitlerowski obóz koncentracyjny Dachau, jako jedna z pierwszych budowli tego typu, stał się wzorem do budowy następnych, a także szkołą przemocy dla żołnierzy SS. Świat przyjrzał się po raz pierwszy zbrodniom i okrucieństwom, jakich dopuszczali się za jego murami Niemcy, już po wyzwoleniu więźniów 29 kwietnia 1945 roku i… oniemiał. To było przecież niemożliwe, wręcz...