Name: Bajki samograjki
Rating: 8,1 (47 reviews)
Author: Jan Brzechwa
ISBN: 8307009405

Question 1

O czym jest Bajki samograjki?

Accepted Answer

W tej najbardziej znanej swojej książce - obok tomu Sto bajek i Akademii pana Kleksa - Jan Brzechwa przedstawia własne interpretacje najpopularniejszych bajek z kanonu literatury dziecięcej. Same Bajki samograjki należą już do klasyki. Każdy z dzisiejszych dorosłych chyba pamięta z dzieciństwa Czerwonego Kapturka, którego widziano nierzadko, jak krzątał się przed chatką, Kota w butach, którego król chciał widzieć ogromnie i prosił: „Niech kot się zbliży do mnie”, Kopciuszka, pasierbicę-sierotę, której macocha najgorszą dawała robotę, a także Jasia i Małgosię, dzieci drwala, które znalazły w lesie domek z pierników i tak nim były zajęte, że czarownicy dały się wziąć na przynętę. Każdy potrafiłby zanucić którąś z piosenek, które w mistrzowskiej adaptacji radiowej Bajek samograjek śpiewali tak znakomici wykonawcy, jak Irena Kwiatkowska, Barbara Krafftówna, Mieczysław Czechowicz, Władysław Hańcza czy Wiesław Michnikowski. Na przykład tę o zajączkach dwóch, co się nie boją nawet lwów, albo o ukochanych córkach macochy Kopciuszka, które wszystko by oddały gdyby tylko wyładniały, czy też o tym, jak gajowy wędruje przez lasy i dąbrowy.

A kiedy sobie to wszystko przypomnimy, nie będziemy mieli najmniejszych wątpliwości, że Bajki samograjki powinniśmy przeczytać i zaśpiewać naszym dzieciom. Bo Jan Brzechwa, daję słowo, stworzył je dla nich na nowo. W Bajkach samograjkach Jan Brzechwa napisał wierszem cztery klasyczne utwory:

Czerwonego Kapturka,
Kota w butach,
Kopciuszka,
Jasia i Małgosię.
Piosenki zostały opatrzone zapisem nutowym.

A kiedy sobie to wszystko przypomnimy, nie będziemy mieli najmniejszych wątpliwości, że Bajki samograjki powinniśmy przeczytać i zaśpiewać naszym dzieciom. Bo Jan Brzechwa, daję słowo, stworzył je dla nich na nowo. W Bajkach samograjkach Jan Brzechwa napisał wierszem cztery klasyczne utwory:

Czerwonego Kapturka,
Kota w butach,
Kopciuszka,
Jasia i Małgosię.
Piosenki zostały opatrzone zapisem nutowym.

Question 2

Kim jest Jan Brzechwa?

Accepted Answer

Polski poeta pochodzenia żydowskiego, autor bajek i wierszy dla dzieci, satyrycznych tekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej.

Jan Brzechwa młodość spędził na Kresach Wschodnich, podróżując ze swą rodziną. Jego ojciec, Aleksander, był inżynierem kolejowym. Brzechwa ukończył Zakład Naukowo-Wychowawczy Ojców Jezuitów w Chyrowie, a następnie, po przyjeździe do Warszawy – Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie z zapisaniem się na studia wstąpił do 36 pułku piechoty Legii Akademickiej i jako ochotnik uczestniczył w latach 1920–1921 w wojnie polsko-bolszewickiej, za co go odznaczono.

Z zawodu był adwokatem. W latach 1924–1939 był radcą prawnym ZAiKS-u. Był specjalistą w dziedzinie prawa autorskiego, które wybrał jako specjalizację studiów.

Jako specjalista prawa autorskiego reprezentował w sądzie m.in. Zenona Przesmyckiego („Miriama”) w sprawie toczącej się przeciwko poecie Tadeuszowi Piniemu, który poprzez wydanie edycji dzieł Cypriana Kamila Norwida bez zgody właściciela praw autorskich, Przesmyckiego, naruszył jego prawa do spuścizny po Norwidzie.

Po II wojnie światowej Brzechwa powrócił do zawodu prawnika, był m.in. radcą prawnym w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”; jednocześnie działał aktywnie w PEN Clubie.

Był wnukiem warszawskiego księgarza i wydawcy Bernarda Lesmana, a przy tym kuzynem (po stronie ojca) poety Bolesława Leśmiana, który wymyślił pseudonim artystyczny Lesmana: Brzechwa (nawiązanie do części strzały).

Brzechwa był trzykrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Maria Sunderland, drugą Karolina Lentowa z domu Meyer, a trzecią Janina Magajewska (1915–1989). Jego jedyna córka, Krystyna Brzechwa (ur. 1928) jest malarką, absolwentką warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Jeszcze jako nastolatek zadebiutował w 1915, kiedy to opublikował swoje pierwsze wiersze w piotrogrodzkim „Sztandarze” oraz w kijowskich „Kłosach Ukraińskich”. Nie wiązał jednak wówczas swej przyszłości z karierą pisarską – chciał zostać prawnikiem.

Po demobilizacji w 1920 i rozpoczęciu studiów prawniczych zaczął dorabiać jako autor tekstów satyrycznych oraz piosenek i skeczy. Współpracował wówczas z takimi znanymi kabaretami, jak m.in.: Qui Pro Quo, Czarny Kot czy Morskie Oko. Posługiwał się najczęściej pseudonimami Szer-Szeń oraz Inspicjent Brzeszczot.

W 1926 ogłosił tom poezji Oblicza zmyślone. Pierwszy tomik wierszy dla dzieci – Tańcowała igła z nitką wydano w 1938 (w tym tomiku znalazły się takie popularne do dziś wiersze, jak: Pomidor, Żuraw i czapla czy też Na straganie). Rok po wydaniu pierwszego tomu z wierszami dla dzieci, w 1939 wydano tom Kaczka Dziwaczka (m.in. wiersze: Znaki przestankowe i Sójka).

Na lata II wojny światowej przypada jeden z najważniejszych okresów twórczości bajkopisarza – napisał on w tym czasie takie utwory, jak m.in. Akademia pana Kleksa czy Pan Drops i jego trupa. Dwie książki kontynuujące Akademię... (Podróże pana Kleksa i Tryumf pana Kleksa) napisał kolejno w 1961 i w 1965.

Brzechwa był zaprzyjaźniony z grafikiem Janem Marcinem Szancerem, autorem licznych ilustracji do jego tekstów. W latach 50. XX w. pisał socrealistyczne wiersze propagandowe, gloryfikujące partię (do której sam nie należał) i ustrój socjalistyczny (np. „Marsz”, „Głos Ameryki”). W latach późniejszych nie angażował się w twórczość polityczną, uchodził za biernego kontestatora ustroju. W 1964 podpisał list pisarzy polskich, protestujących przeciwko listowi 34, wyrażając protest przeciwko uprawianej na łamach prasy zachodniej oraz na falach dywersyjnej rozgłośni radiowej Wolnej Europy, zorganizowanej kampanii, oczerniającej Polskę Ludową.

Tłumaczył z języka rosyjskiego, m.in. utwory Aleksandra Puszkina, Siergieja Jesienina i Władimira Majakowskiego.

Autor komentarza do ustawy o prawie autorskim z 1926 (książka przygotowywana do druku w 1939 ocalała w formie egzemplarzy korekty drukarskiej).

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 2C–6–4).