James Gleick ma dar opowiadania, jak mało kto. Biografia Feynmana jego pióra, to pasjonująca opowieść o nietuzinkowym fizyku. Tym razem Gleick zabrał się za ulotne i wszechobecne zjawisko, przysparzające naszym mózgom sporo pracy. "Informacja. Bit Wszechświat rewolucja" to świetnie napisana historia przygody Homo sapiens z informacją. Interdyscyplinarność pracy wprost oszałamia. Jest warstwa lingwistyczna, jest teoria szyfrowania, jest termodynamika i entropia fizyczna, matematyczna teoria liczb, działanie mózgu, genetyczny kod życia czy cybernetyka. Całość prowadzona jest zgrabnie w naprzemiennej narracji historycznej i a-chronologicznej skupiającej się każdorazowo na pewnej szczególnej emanacji informacji.

Nie da się w krótkiej opinii zawrzeć wszystkich istotnych elementów, których dotknął Gleick. Jedno jest pewne, jeśli się zacznie przygodę z lekturą, trzeba doczytać do końca, bo wciąga jak najlepszy kryminał!

Hasłowo, publikacja daje odpowiedzi na pytania, które warto sobie stawiać. Niektóre z nich okazały się nieoczywiste, inne prowadziły w rejony bardzo odległe od wyjściowych założeń:

• Co ciekawego o teorii języka ma do powiedzenia teoria informacji?
• W jaki sposób przebiegała ewolucja maszyn liczących od konstrukcji Babbage'a poprzez teorię Turinga, po współczesne komputery procesorowe?
• Jak dopracowywano się 'duszy' komputera, czyli kodu z instrukcjami?
• Czym jest test Turinga na odróżnienie sztucznej inteligencji od umysłu człowieka?
• Skąd właściwie wziął się układ klawiszy QWERTY?
• Czym jest entropia?
• W jakim stopniu analogie między kodem DNA a ciągiem bitów są zasadne?
• Co łączy informację z chaosem?
• Czym jest informacja na poziomie kwantowym?
• Jak wykorzystać globalną sieć do przewidywania przyszłości?
• Jak będzie działał komputer kwantowy, jeśli w ogóle powstanie?
...

W telegraficznym skrócie, chciałbym zwrócić uwagę kilka szczególnie wciągających fragmentów. Jest o upartej Adzie Lovelace (córka Byrona), która swój analityczny umysł zaprzęgła do konstruowania języka maszynowego programującego 'mechaniczne komputery' (str. 101-117). Pojawia się ważna postać XX-wiecznej informatyki, Calude Shannon, człowiek który dając podstawy współczesnej elektronicznej maszyny liczącej, wizjami wyprzedzał własną epokę (str. 243-248). Pracował nad sieciami, samo-naprawiającymi się maszynami, usuwaniem szumu z sygnału. Jest wybitny matematyk Rosyjski, Andriej Kołmogorow, który badał problem pojemności informacyjnej kodu i złożoność systemów dyskretnych (str. 307-312) . Dostajemy rozbudowaną poglądową dyskusję nad entropią i konsekwencjami jej nieuchronnego wzrostu (str. 249-264) . Entropia to nieubłagana przyczyna śmierci biologicznej organizmów, błędów w dostatecznie długim kodzie instrukcji elektronicznych i ogólna miara bałaganu na świecie.

Jeśli miałbym krótko opisać styl snucia narracji przez Gleicka, to byłoby to połączenie Billa Brysona z Jamesem Burkiem (ten od serialu "Skojarzenia") i naszym Wołoszańskim. To chyba wystarczająca reklama. Liczba poruszonych tematów może przytłaczać. Wielość nazwisk, które na różnym poziomie zadawały sobie pytanie, czym informacja jest, świadczy o wadze tego pojęcia dla kondycji naszej cywilizacji. W samej fizyce uchodzi ona za jedno z najbardziej pierwotnych pojęć, nie wspominając o matematyce.

Głównym minusem książki jest brak skorowidzu. Powinien pojawić się, co najmniej ten z listą nazwisk oraz kluczowymi hasłami. Ponieważ to książka, która w pewnych tematach stanowić może encyklopedyczne źródło faktów, takie skorowidze ułatwiłyby, nomen omen, wyszukanie informacji.

Polecam każdemu to źródło informacji.

James Gleick ma dar opowiadania, jak mało kto. Biografia Feynmana jego pióra, to pasjonująca opowieść o nietuzinkowym fizyku. Tym razem Gleick zabrał się za ulotne i wszechobecne zjawisko, przysparzające naszym mózgom sporo pracy. "Informacja. Bit Wszechświat rewolucja" to świetnie napisana historia przygody Homo sapiens z informacją. Interdyscyplinarność pracy wprost...