Pomimo otwartości na obce kultury, która jest nieodłączną częścią mojego orientalistycznego wykształcenia, zawsze z ogromną ostrożnością traktowałam kraje arabskie. Nie jestem w stanie zrozumieć tego,że człowiek może toczyć walkę tylko po to, żeby przysporzyć innym cierpienia. Moje zdanie na ten temat podziela najwyraźniej tytułowa bohaterka powieści Morgany Gallway. Lajla al-Ghani, córka jednego z przywódców irakijskiego dżihadu, świadek chaosu wojennego, jaki nastał w Iraku po obaleniu reżimu Saddama.
Z książki dowiadujemy się, że jej życie początkowo przypominało bajkę. Choć była muzułmanką, postępowy ojciec wydał zgodę na studia w Egipcie, pozwalał jej ubierać się na modłę zachodnią, obiecał, że nie wyda jej za mąż za nikogo, kto jej się nie spodoba. Wszystko z wyjątkiem wykształcenia zdobytego w Kairze odebrała jej wojna. Została zobligowana do noszenia tradycyjnych ubrań i życia zgodnego z wytycznymi religii, a także do zaręczyn z kuzynem, który wzbudzał w niej obrzydzenie. Ojciec z dnia na dzień zdawał się być coraz bardziej obłąkany, za wszystkie niepowodzenia obwiniając działania wojenne Amerykanów.
To właśnie wątek rozpadu normalnych relacji rodzinnych pod wpływem ingerencji obcych jest najcenniejszy w tej powieści. Bardzo dobrze została oddana atmosfera zagrożenia, w której nagle przyszło żyć całej rodzinie. Znikające stosy jedzenia, terroryści ukrywający się w studni i nieustanne wybuchy, a pośród tego relikty przeszłości - przytulne pokoje, książki, dziewczęce marzenia i aspiracje Lajli, by wstąpić na medycynę w Londynie.
Problem kobiety w islamie jest niewątpliwie bardzo medialny i trudno znaleźć książkę o akcji osadzonej w tamtych regionach świata, która by go nie poruszała. W "Słowiku" często pojawia się hidżab, chusta zasłaniająca głowę i włosy arabskich kobiet, z punktu widzenia europejek traktowana jako element zniewolenia. Lajla pokazuje jednak, że hidżab w mentalności arabskiej jest normalną częścią ubrania, często wręcz cenioną przez kobiety jako osłona przed zimnem lub gorącem oraz przed pożądliwymi spojrzeniami muzułmanów, którzy mimo wymagania od kobiet skromności, pozostają nieujarzmieni w swojej zwierzęco lubieżnej naturze.
To także dobry przykład zmian, jakie zachodzą w ludziach pod wpływem zniewolenia. Gdy do Iraku wkraczają wojska amerykańskie, ojciec Lajli rozpaczliwie szuka oparcia w religii. Dawniej łagodny, postępowy mężczyzna staje się marionetką w rękach imama, co niszczy nie tylko szczęście jego rodziny, ale też wielu innych ludzi. Al-Ghani popada w fanatyzm, który kończy się zmuszeniem córki do wykonania zamachu samobójczego. Oprócz opisu wszystkiego, czego boimy się ze strony muzułmanów, w powieści zawarta została również próba umotywowania ich działań mających na celu zadanie cierpienia jak największej liczbie ludzi.
Powieść czyta się bardzo szybko, jednak jej wadą jest mała wiarygodność, zwłaszcza zakończenia. Rozczarował mnie również styl, zwłaszcza w pierwszych rozdziałach, nie wiem, czy to wina tłumacza, czy autorki. Potem albo było lepiej, albo się przyzwyczaiłam. Czyta się bardzo płynnie, wartka akcja wciąga i umożliwia spojrzenie na kulturę islamu z innego punktu widzenia niż ten świadka zamachów na WTC.

Pomimo otwartości na obce kultury, która jest nieodłączną częścią mojego orientalistycznego wykształcenia, zawsze z ogromną ostrożnością traktowałam kraje arabskie. Nie jestem w stanie zrozumieć tego,że człowiek może toczyć walkę tylko po to, żeby przysporzyć innym cierpienia. Moje zdanie na ten temat podziela najwyraźniej tytułowa bohaterka powieści Morgany Gallway. Lajla...