Krócej Katarzyna Boruń-Jagodzińska 8,0
ocenił(a) na 76 lata temu Recenzja z portalu pisarze.pl
Recenzja "Krócej" Piotra Müldnera-Nieckowskiego - Rekomendacje z Biesiady Literackiej
Piotr Müldner-Nieckowski
Katarzyna Boruń-Jagodzińska: Krócej
Jak wiadomo (wszyscy powinni to wiedzieć, a jeśli nie wiedzą, to zawiadamiam) - nie pisuję recenzji, nawet tak krótkich jak ta, z książek, które mi się nie podobają albo które uważam za nieciekawe. Chyba że są to dzieła, które mnie obrażają, ale wtedy formułuję protest. Tu zachodzi rzecz jasna pierwszy wariant, o co było tym łatwiej, że z Katarzyną Boruń-Jagodzińską jestem związany poprzez nasze wspólne Trio Poetyckie, wraz z Agnieszką Syską. Jest to grupa, która wewnętrznie różni się pod każdym względem, nie tylko osobowo, ale przede wszystkim myśleniem poetyckim, sposobem realizacji siebie przez poezję i - co najważniejsze - widzeniem świata. Chętnie razem występujemy, bo mamy wówczas okazję po poetycku (czytając wiersze, bez zbędnych komentarzy) się kłócić, przekomarzać, spierać o wartości, ale i cieszyć. Co więcej, o swoich tekstach często dowiadujemy się wzajemnie jako ostatni, i to właśnie na wieczorach poetyckich. Nie dzwonimy do siebie co drugi dzień o piątej nad ranem (jak to wielu czyni i czyniło, z Władysławem Broniewskim włącznie) z wiadomością, że oto ktoś z nas napisał coś nowego. Lubimy się spotykać przed publicznością, właśnie żeby się czegoś o sobie dowiedzieć. I nadal nie wszystko o sobie wiemy.
Tak jest i z tą książką, prawie żadnego wiersza wydanego w „Krócej” dotychczas nie znałem. Są krótkie, znacznie krótsze niż te dłuższe, które Katarzyna Boruń prezentuje na łamach czasopism i w poprzednich tomikach. Ponieważ pisanie wierszy krótkich należy do zajęć najtrudniejszych, zabierałem się do lektury z niepokojem. Wierzę w Katarzynę, ale literaturoznawcy ostrzegają, że żeby pisać dobre wiersze krótkie, trzeba duszy, inteligencji i odwagi, bo łatwo wpaść w aforystykę, która jak wiadomo jest sposobem na uwiecznianie ładnie opakowanych banałów. Krótki wiersz znakomicie potrafi obnażyć niedostatki umysłu. W tomiku „Krócej”, starannie wydanym przez Wydawnictwo Miniatura, przeważają haiku, i to oryginalne, bo bardzo polskie. Takie jak „Haiku na lipę”: Gałęzie zgięte. / Lipy / w poważnym stanie. / Cięższe o pszczoły. Albo „Wigilia w porę”: Myśleli - gwiazdka / a to pęknięta szyba / mądre to okno. I tak od początku do końca książki. Co tekst, to zaskoczenie. „Haiku grudniowe”: Noc zimowa / ścina sierpem Księżyca / czerep jemioły. Jest więc lepiej niż dobrze. Te utwory chciałoby się znać na pamięć.
Tomik został zadbany plastycznie przez grupę twórczą T.OP-tank (Dorota Brodowska, Zbigniew Brodowski, Matt Oxon),która w czasie opracowywania książki i poszczególnych wierszy doskonale wczuła się w radosny, ironiczny, czasem żartobliwy, ale zawsze śmiertelnie poważny ton tomu. To widać po rezultatach. Utwory Katarzyny Boruń działają bodźcowo, stąd niestandardowe pomysły co do użycia apli, komponowania stron i ilustracji, gry ze znakami literowymi, przesunięć, obracania i znaczącego przekształcania linijek wierszy. Te nienatrętne zabiegi bezbłędnie współpracują z wierszami i pogłębiają moc poetyckich ataków na czytelnika. W książkach z wierszami plastykę zwykle widuje się jako wsparcie, ozdabianie, zwracanie uwagi na „geniusz autora”. Tym razem jest to uczciwa robota parapoetycka, niemająca nic wspólnego z epatowaniem czy ornamentacją. Epitet nadany tej książce przez poetkę: „wiersze-grafiki i wiersze-obrazy”, jest bardzo trafny - ta poezja przez słowo, głębokie znaczenie, intrygujący dowcip intelektualny nie tylko uruchamia emocje, ale i poprawia widzenie. Budzi też zazdrość. Oby nie zawiść.
Piotr Müldner-Nieckowski
_______________________
Katarzyna Boruń-Jagodzińska, "Krócej. Wiersze-grafiki i wiersze-obrazy". Wydawnictwo Miniatura, Kraków 2015. Stron 110. Oprawa twarda, płótno. ISBN 978-83-7606-698-1.