Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Dla osób związanych z Chełmem -szczególnie podchodzących z dystansem do tego wszystkiego co piszą na temat ich rodzinnego grodu - lektura obowiązkowa, chociaż tym razem nie piszą w niej o chełmskich noblistach. Przy okazji, jako że pochodzę z Chełma, kilka informacji związanych z książką. Historie chełmskich mędrców na tyle wrosły w kulturę żydowską, że chociaż dzisiaj Żydów w Chełmie nie uświadczy - chyba, że odwiedzają Chełm jako turyści - to w Izraelu, kiedy ma miejsce jakaś sytuacja ukazująca czyjąś "inteligencję ( na przykład jakiegoś urzędnika, czy innego decydenta) to pada komentarz: Takie rzeczy to tylko w Chełmie. Co dziwnego, niektórzy Żydzi uważają, że Chełm to jakaś mityczno-literacka mieścina i kilka lat temu w Jerusalem Post ukazał się artykuł informujący, że Chełm naprawdę istnieje i na potwierdzenie tego faktu opublikowane było zdjęcie chełmskiego rynku i prawdziwych, nie mitycznych jego mieszkańców. A dzięki tym historiom - słyszałem kiedyś taką opinię autorstwa tłumaczki literatury jidysz - Chełm jest właściwie obok Warszawy, Krakowa i może Gdańska najbardziej znanym polskim miastem na świecie, bo Żydzi i ich kultura są obecni właściwie na całym świecie. Nieprzypadkowo zresztą, oto jedna z takich historii dająca świadectwo nietuzinkowej mądrości Chełmian. Przez Chełm płynie rzeka Uherka. Nieduża, ale zawsze to rzeka. Na rzece jest most, ale bardzo lichy. I jako że jego jakość przedstawia wiele do życzenia, co raz, jakiś Chełmianin się o tym przekonuje, czyli spada z mostu do rzeki, a że rzeka w jej najgłębszym miejscu sięga do kolan, to nie tonie, ale łamie sobie rękę, cierpi jego noga, czy łapie guza na głowie. W końcu chełmscy Żydzi uznali, że tak dalej być nie może. To wstyd, żeby co drugi Chełmianin chodził o lasce, z owiniętą szmatą głową, czy obandażowaną ręką. I zebrała się rada starszych. Debatowali przez trzy dni. W końcu znaleźli rozwiązanie. Kazali zebrać się wszystkim mieszkańcom, aby ci wysłuchali jaka jest treść uchwalonej decyzji: "Chełmianie, koniec z waszymi problemami. Nie będziecie już pośmiewiskiem przyjeżdżających do Chełma. Wybudujemy szpital!