Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Tę książkę czytałem od zeszłego lata, kiedy przerobiłem połowę, po czym zimą nastąpiła przerwa, a obecnie udało mi się ukończyć całość. Książka wprowadza laika w główne działy filozofii (etyka, filozofia polityki, metafizyka, filozofia religii, poznania, logika). Wprawdzie czytając rozdział o logice odniosłem wrażenie, że jest zbyt powierzchowny (nie przeczytamy tam nic o rachunku zdań, tabelkach prawdy, co byłoby bliskie matematykom; rozdział ogranicza się właściwie do sylogizmów),ale od razu sobie przypomniałem jak bardzo filozofowie nie lubią tej dziedziny swojej nauki i zaraz się uspokoiłem odnośnie reszty tekstu, który wydaje się rozsądnie napisany. Mogę to oszacować na bazie poglądów filozofów antycznych, gdyż kiedyś starczyło mi zapału na przeczytanie początków Historii filozofii Tatarkiewicza. W kolejnych rozdziałach pojawia się najpierw etyka, filozofia "dobrego życia", która doradza nam jak postępować. Mnie tutaj szczególnie zainteresowało podejście Kanta i jego imperatyw kategoryczny (mam podobne poglądy),a także jego dojście do Boga (życie nie ma sensu jeżeli dobre osoby nigdy nie zaznają nagrody--a niektórzy umierają nie zaznawszy jej; wobec tego musi istnieć coś dalej). Oczywiście można tu również poczytać o hedonizmie, stoikach, o platońskich mrzonkach, że każdy człowiek jest dobry, tylko niektórzy nie wiedzą, że robią źle, o złotym środku Sokratesa, o cynikach (którzy wcale początkowo nie byli synonimem zachowań negatywnych). Kolejny dział, filozofia polityki, otworzył mi oczy na pojęcia marksizmu (opartego na solidnych podstawach filozoficznych, gdzie dialektyka platońska miała doprowadzić do społeczeństwa idealnego--ostatni konflikt pracodawcy-pracownicy miał być zniesiony przez przeniesienie własności przedsiębiorstw do rąk pracowników) i na organizację społeczeństw zachodnich, z teoriami wolności jednostki (np. że wolność kończy się tam, gdzie zaczyna wyrządzać krzywdę drugiej osobie),itd. Metafizyka, to bardzo mętny dział o związkach między światem myśli a światem materii. Jak to jest, że coś niematerialnego (myśl) oddziałuje na materię? Mnie to nie przekonywało, pozostaję przy interpretacji materialistycznej gdzie myśli odpowiadają uporządkowanej aktywności komórek nerwowych (być może skorelowanej z niematerialnym światem idei, to osobna sprawa). Filozofia religii dostarcza nam klasycznych argumentów na istnienie Boga oraz ich krytykę. Np. argumenty przyczynowości, celowości, ontologiczny (ktoś musi być najdoskonalszy). Teoria poznania zajmuje się tym, co możemy na pewno poznać pomimo ułomnych zmysłów podatnych na złudzenia. Głównym wnioskiem pozostaje chyba "cogito ergo sum", reszta jest mocno spekulatywna i różni się w różnych podejściach. O logice już pisałem. Na zakończeniu książki znajduje się jeszcze krótkie zestawienie prądów filozofii współczesnej, np. pragmatyzm (jeśli rozwiązanie problemu filozoficznego jest użyteczne, to ma sens--inne cznności są bezsensowne),egzystencjalizm (nieszczęśliwy nic nie znaczący wobec świata człowiek musi się zdecydować czy chce wierzyć aby nadać życiu sens; jednak decyzja ta może nieść różne konsekwencje),logika współczesna (Russell, teoria atomizmu logicznego i następcy). Ogólnie, lektura tej książki dostarczyła mi poczucia, że czegoś się dowiedziałem. Przeczytam ją raz jeszcze aby uporządkować sobie ten materiał.