Najnowsze artykuły
- ArtykułySpecjalnie dla pisarzy ta księgarnia otwiera się już o 5 rano. Dobry pomysł?Anna Sierant59
- ArtykułyKeith Richards, „Życie”: wyznanie człowieka, który niczego sobie nie odmawiałLukasz Kaminski2
- ArtykułySzczepan Twardoch pisze do prezydenta. Olga Tokarczuk wśród sygnatariuszyKonrad Wrzesiński26
- ArtykułySkandynawski kryminał trzyma się solidnie. Michael Katz Krefeld o „Wykolejonym”Ewa Cieślik2
Popularne wyszukiwania
Polecamy
Manuel van Loggem
1
6,0/10
Pisze książki: literatura piękna
Urodzony: 08.03.1946Zmarły: 08.04.1998
Holenderski pisarz, psycholog i krytyk literacki.
6,0/10średnia ocena książek autora
66 przeczytało książki autora
129 chce przeczytać książki autora
0fanów autora
Zostań fanem autoraKsiążki i czasopisma
- Wszystkie
- Książki
- Czasopisma
Smutny kos. Opowieści niesamowite i osobliwe z prozy niderlandzkiej
6,0 z 48 ocen
182 czytelników 7 opinii
1983
Najnowsze opinie o książkach autora
Smutny kos. Opowieści niesamowite i osobliwe z prozy niderlandzkiej Harry Mulisch
6,0
Jeśli weźmiemy pod uwagę czystą jakość literacką, antologia ta jest nierówna. Niestety w takim znaczeniu, że większość utworów ciągnie w dół kilka perełek. Z pośród tych perełek na pierwszy plan wybija się „Co się stało z sierżantem Massuro?” – znakomite dziełko Harry’ego Mulischa. Dreszczowiec osadzony w wojenno-kolonialnym sosie bardzo poważnie dotykający takich kwestii, jak istota strachu, czy rola moralności na granicy dwóch światów. Powiało w nim nawet trochę „Jądrem ciemności” Josepha Conrada. Kto czytał cokolwiek Mulischa, nie powinien być zdziwiony tym wyróżnieniem. Zawiodłem się z kolei na drugim z wielkiej niderlandzkiej trójcy – „Niewidomy fotograf” Willema Frederika Hermansa, bardzo kafkowski, wydał mi się mocno przekombinowany i pozostawił wrażenie niepotrzebnego chaosu. Na plus wyróżnię jeszcze „Wymieniamy wszystko” Manuela van Loggema – utwór w bardzo niderlandzki sposób szary, deszczowy i smutny; oraz „Zimno” Antona Koolhaasa – bardzo udana naturalistyczna zabawa w przyjęcie niedźwiedziej perspektywy.
Tyle o jakości literackiej, a teraz zaproponuję trochę inną perspektywę – bardziej kulturoznawczą. Miałem tę przyjemność, że pomieszkałem kilka lat w Niderlandach. Czytając ten zbiór, byłem zdumiony pewnymi motywami, tym w jaki sposób przetwarzają je w swojej wyobraźni pisarze z tamtej strony, a przede wszystkim ich powtarzalnością – zwłaszcza, że tak, jak ktoś to określił w którejś z poprzednich opinii, ta antologia to jak antologia polskiej muzyki, w której jest Chopin i Disco-Polo – z czym się w stu procentach zgadzam.
Tak więc mamy lasy i piwnice. Lasów w Holandii niemalże nie ma, jak się trafi jakiś mały lasek do przejechania na rowerze w dziesięć minut, to robi za wielki las. Niewiele tam również podpiwniczonych domów (na kilkanaście w których byłem, w różnych miejscach, nowszych i starszych, nie widziałem żadnego). W ten sposób na przestrzenie te spada aura tajemniczości – opowiadanie, które w całości dzieje się w lesie, opowiadanie w którym las ożywa, opowiadanie z piwnicą w tytule, opowiadanie, w którym bohater schodzi do piwnicy, aby zjechać windą jeszcze niżej, a tam dokonać zmiany swojej emocjonalnej tożsamości. Jazda konna – popularna w każdej holenderskiej prowincji, ileż razy mijało się rowerem na ścieżce rowerowej blondynkę na koniu… Więc mamy i konie – jednego również w tytule – w dwóch opowiadaniach pojawiają się niespodziewanie tuż przy oknach domostw, raz koń jest symbolem seksualnym, innym razem zwiastuje apokalipsę. Jak już jesteśmy przy apokalipsie – przynajmniej dwa opowiadania czerpią pełnymi garściami z traumy kalwinistycznego wychowania, i co ciekawe, w obydwóch nadchodząca apokalipsa jako temat miesza się z dyscypliną naukową numer jeden w Niderlandach, czyli z biologią. W ogóle biologizm – pełno go tutaj…
Niby ciekawe, ale to nie przypadek, że na tle tego wszystkiego "szczytuje" Harry Mulisch - umysł uniwersalny, Europejczyk o mieszanych korzeniach.
Taki jest ten zbiór. Literacko średni, ale całkiem ciekawy jako kulturowa kompilacja. Polecam w całości każdemu zainteresowanemu Niderlandami. Poszukujący dobrej literatury/fani weird fiction, coś dla siebie znajdą, ale będą też przez dziesiątki stron ziewać i zgrzytać zębami.
Smutny kos. Opowieści niesamowite i osobliwe z prozy niderlandzkiej Harry Mulisch
6,0
Czy czytać?
Warto, nie zastanawiać się i czytać!
Dwa absolutnie najlepsze opowiadania, są w formie listu (jakby ktoś poszukiwał do matury np.):
Piwnica - niezwykle subtelne, pełne smutku i całej gamy innych uczuć, poetyckie. Nawet mnie bardzo nie zdziwiło, że autor był nominowany do literackiej Nagrody Nobla aż 3 x... niezwykle przejmujące, piękne, nastrojowe.
Co się stało z sierżantem Massuro? - tytuł nieobiecujący, w sensie pomyślałam "zawieje nudą", ach! jakże się pomyliłam, kochacie Archiwum X? pokochacie tę opowieść, jest absolutnie niezwykła, do tego stopnia że historia nie wyleci Wam z głowy dłuugo, sam początek przypomniał mi powieść "Król szczurów" (pewnie przez bohaterów i miejsce akcji/klimat),potem jest już tylko lepiej, wieje grozą i robi się naprawdę dziwnie i tajemniczo.
Tytułowe "Smutny kos", pozytywne zaskoczenie, nie spodziewałam się czegoś, co kocham jeszcze mocniej niż emocji i horroru, czyli baśni w tle i to wariacji jednej z najbardziej krwawych i fascynujących baśni.
Sporo erotycznych opowiadań, może nie erotycznych, ale "na granicy"/zabarwione erotycznie - generalnie nie przepadam za takimi tekstami, ale te były dosyć interesujące np. "Koń", "Clarissa i koty", "Niewidomy fotograf" (jedna scena).
Bardzo intrygujące "Zegarmistrz który zniknął", można je potraktować symbolicznie, przyjemnie się czytało.
"Wymienimy wszystko" skojarzyło mi się ze s. Kingiem, coś a'la bardzo mini "Sklepik z marzeniami" np.
Opowiadania powyżej są pisane bardzo poetycko, mają w sobie coś "z klasyki", bardzo przyjemnie spędziłam czas na czytaniu.
Można się nimi delektować... ale
Nie wszystkie mnie urzekły, jak to w zbiorze opowiadań, te mniej udane według mnie to:
"Płonący pasterz" (jedynie motyw kary-karmy/moralizatorski mi się podobał),"Zimno" (czegoś nie zrozumiałam lub czegoś zabrakło, brak puenty) i
"Wielkie wydarzenie" (wyrosłam z opowieści i diabłach i aniołach, ciekawe, ale zbyt "proste").
"Wędrujący las" zbyt nudne jak na opowiadanie o "grozie przyrody", czytałam znacznie lepsze jak np. Blacwood i Wendigo, może stąd niska ocena - w porównaniu do takiej klasyki, ta opowieść wypada blado.
"Pełnia lata w kwietniu" taka groza ekologiczna, nie w moim guście.
Ogólnie polecam!