Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Gérard Walter w niniejszej książce przedstawił czytelnikom koleje życia jednej z najsłynniejszych postaci świata starożytnego – Gajusza Juliusza Cezara. Napisano już o nim wiele prac, ale ta ma jedną niezaprzeczalną zaletę: duża objętość (ponad 500 stron tekstu) pozwala na zamieszczenie dużej ilości szczegółów. Dla porównania: bardzo dobrze skądinąd napisana książka „Gajusz Juliusz Cezar” Aleksandra Krawczuka ma stron 221. Jasnym więc jest, że czytelnik, który liczy na uzyskanie dokładniejszego obrazu sytuacji, sięgnie chętnie po marmurek Waltera. Biografia ta oparta jest o wszystkie chyba źródła antyczne. Dzięki temu o Cezarze nie opowiada tylko Cezar, bądź co bądź autor dwóch kluczowych źródeł – pamiętników z wojny galijskiej i domowej. Obok dzieł tytułowego bohatera, Walter wykorzystał także pisma historyków greckich, biografie Plutarcha, a także obfitą spuściznę literacką Cycerona. W pierwszej części książki, poświęconej życiu Cezara do wojny galijskiej, źródła poddawane są krytyce, Autor dyskutuje z nimi – zachowuje się więc jak porządny historyk. Niestety odnośnie do dwóch kolejnych części wyraźnie ogranicza krytykę tekstów antycznych i można powiedzieć, że streszcza je, z rzadka tylko dodając własny komentarz. Oczywiście w biografiach pierwiastek narracyjny siłą rzeczy musi dominować, ale po tak obiecującej części pierwszej, można by się spodziewać podtrzymania dobrej tendencji w rozdziałach kolejnych. Tak jednak nie jest i to w moich oczach główna wada „Cezara”. Pewne zastrzeżenia można mieć także do tłumaczenia (zwłaszcza nazw własnych oraz terminów technicznych). Z pewnością książka zasługuję na lekturę, bez wątpienia zaciekawi miłośników starożytności. Pozostawia też czytelnika z frapującym pytaniem, jak to się stało, że sybaryta, jakim był Cezar przed r. 58 p.n.e., stał się nagle tak wybitnym wodzem, który zawojował cały niemal ówczesny świat? Tomasz Babnis