Man Booker Prize została pierwszy raz przyznana w 1969 roku – otrzymuje ją anglojęzyczna powieść o wybitnych walorach literackich. Zasady przyznawania zmieniły się w ubiegłym orku – pierwszy raz zostały nominowane powieści, które ukazały się poza Wielką Brytanią, Irlandią, krajami Wspólnoty Brytyjskiej i Zimbabwe. Z jednej strony wywołało to negatywne komentarze wśród pisarzy brytyjskich, z drugiej strony Salman Rushdie (laureat z 1981) komentował, że to wspaniałe, że wreszcie jest nagroda za książki anglojęzyczne, która nie wprowadza rozróżnienia na kraj powchodzenia autora.

W skład jury, które wybierało tegoroczną listę wchodzą: Michael Wood – krytyk i literaturoznawca, Ellah Wakatama Allfrey – dziennikarka i krytyk, John Burnside – pisarz, autor opowiadań i poeta, Sam Leith – pisarz i dziennikarz oraz Frances Osborne – pisarka. Michael Wood powiedział:

Jury dokonało wyboru spośród 156 tytułów. Na liście znajduje się trzech pisarzy brytyjskich, pięciu amerykańskich i po jednym przedstawicielu Irlandii, Nowej Zelandii, Indii, Nigerii i Jamajki. Wśród nominowanych jest laureatka z 2007 roku Anne Enright, oraz dwóch pisarzy, którzy pojawili się na tzw. krótkiej liście nominowanych: Tom McCarthy (2010 rok) oraz Andrew O'Hagan (1999). Na liście są też trzy debiuty.

Oto pełna lista:

1. Did You Ever Have a Family Bill Clegg

Dom June Reid spłonął w dniu ślubu jej córki. W pożarze zginął jej mąż oraz ich jedyne dziecko Lolly. Chcą uciec od wspomnień wynajmuje pokój w motelu nad oceanem, setki kilometrów od jej rodzinnego Connecticut. Każdy ze świadków tej tragedii ma własne podejrzenia co do powodu wybuchu pożaru. Sedno powieści to rodzina - ta, w której się rodzimy oraz ta, którą sami sobie tworzymy.

2. The Green Road Anne Enright

Dzieci Rosaleen Madigan opuszczają zachodnią Irlandię, aby zamieszkać w Dublinie, Nowym Jorku oraz różnych miasteczkach trzeciego świata. Starzejąca się Rosaleen postanawia sprzedać ich rodzinny dom. Wszystkie jej dorosłe już dzieci przyjeżdżają na ostatnie święta Bożego Narodzenia. Towarzyszy im uczucie, że ich wspomnienia dzieciństwa się zamazują, a ich prywatne historie zostają wystawione na sprzedaż. „The Green Road” to powieść o rodzinie i rozpadzie, o egoizmie i współczuciu, o pustce w ludzkim sercu i sposobach na jej zapełnienie.

3. A Brief History of Seven Kilings Marlon James

Jamajka rok 1976: siedmiu uzbrojonych mężczyzn napada na dom Boba Marleya. Gwieździe reggae udaje się przeżyć, ale przestępców nigdy nie złapano. Jest to książka o trzech kolejnych dekadach, w której przewija się wiele postaci: zabójców, dziennikarzy, handlarzy narkotyków. Autor odsłania realia niebezpiecznych i niestabilnych lat 70., 80. i 90.

4. The Moor's Account Laila Lalami

W 1527 roku hiszpański konkwistador Panfilo de Narvaez wraz z setkami żołnierzy dociera do brzegu współczesnej Florydy i ogłasza te ziemie terenem podległym Hiszpanii. Załoga prawie natychmiast zaczyna się dziesiątkować ze względu na choroby, głód i zdecydowany opór miejscowych plemion. Po roku przetrwało już tylko 4 mężczyzn: trzech arystokratów i marokański niewolnik Estebanico. Oficjalne dokumenty, powstałe po dołączeniu hiszpańskich wojsk w 1536, podają tylko trzech ocalałych. Autorka przedstawia nam historię Estebanico.

5. Satin Island Tom McCarthy

U. to utalentowany, lecz trudny człowiek, który prowadzi firmę konsultingową we współczesnym Londynie. Jego pracownicy doradzają korporacjom i rządom, w jaki sposób manipulować światem. Jednak U. spędza całe dnie na prokrastynacji, oglądając nieskończoną liczbę obrazów, którymi jest bombardowany: wycieki ropy, korki w Afryce, parady zombie. U. zastanawia się, czy nie ma jakiejś logiki w tych wszystkich obrazach? Czy nie istnieje jakiś kod, dzięki któremu poznamy prawdziwe znaczenie naszych czasów?

6. The Fishermen Chigozie Obioma

Czterech braci w małym nigeryjskim mieście spotyka szaleńca, który przepowiada, że jeden z braci zabije drugiego. Przedstawiona z punktu widzenia 9-letniego Benjamina, najmłodszego z nich, opowieść nawiązująca do historii Kaina i Abla. Jest to debiut literacki pisarza.

7. The Illuminations Andrew O'Hagan

Jak wiele ukrywamy przed ludźmi, których kochamy? Czy możemy uczyć się z przeszłości czy musimy o niej zapomnieć? „The Illuminations” to piękna opowieść o miłości, pamięci i współczesnej wojnie. Pewnego wieczoru, stojąca przy oknie Anna Quirk dostrzega królika znikającego w śniegu. Nikt już nie pamięta, że ta kobieta w młodości była główną przedstawicielką brytyjskiej fotografii dokumentalnej. Jej ukochany wnuk jest żołnierzem na misji w Afganistanie. Po powrocie do Szkocji zaczyna odkrywać sekret Anne.

8. Lila Marilynne Robinson

Bezdomna Lila wchodzi pewnego deszczowego dnia do kościoła w małym miasteczku, gdzieś w Iowa – ten moment zmieni całe jej dotychczasowe życie. Wkrótce zostaje żoną pastora i próbuje zmierzyć się ze swoją przeszłością. Lila została porzucona jako małe dziecko, uratowała ją młoda dziewczyna, która wiodła życie włóczęgi. Połączyła je silna siostrzana więź.

9. Sleeping on Jupiter Anuradha Roy

Z pociągu wysiada dziewczyna – ma włosy w nieładzie, niechlujny strój. Wygląda na Hinduskę, ale coś w jej wyglądzie nie pasuje. Nagle staje się ofiarą bezsensownej przemocy, która wprawia pozostałych pasażerów w osłupienie. Końcową stacją pociągu jest Jarmuli – miasto świątynne. Z pociągu wysiadają trzy starsze kobiety, które ponownie spotykają dziewczynę. Co ją przyciągnęło do tego miasta pełnego wiernych i pielgrzymów? Pod powierzchnią duchowości kryje się jednak przemoc i zło, z którym przyjdzie się zmierzyć bohaterkom.

10. The Year of the Runaways Sunjeev Sahota

To opowieść o śmiałych marzeniach i walce z codziennością grupy osób, które okoliczności czynią rodziną. 13 młodych mężczyzn żyje we wspólnym domu w Sheffield – każdy z nich przyleciał z Indii w desperackim akcie poszukiwania nowego życia.

11. The Chimes Anna Smaill

Debiut literacki zbudowany ze wspomnień, muzyki i wyobraźni. Przy drodze stoi chłopiec – bez wspomnień, bez kierunkowskazów, bez rodziców. W jego głowie rozbrzmienia melodia, piosenka, która mówi, że jeśli dotrze do stolicy, to może tam znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania. Świat wokół chłopca śpiewa, każdy przedmiot ma własną melodię, muzyka rozbrzmiewa w każdym ruchu powietrza. "The Chimes" to dystopia o społeczeństwie, w którym muzyka zastąpiła słowa.

12. Na szpulce niebieskiej nici Anne Tyler

Każda rodzina myśli, że jest wyjątkowa. I może ma rację.
„To był piękny, letni dzień…” – w ten sposób Abby Whitshank zawsze zaczyna opowieść o tym, jak ona i Red zakochali się w sobie pewnego lipcowego dnia w 1959 roku. Jednak tym razem zgromadzona w Baltimore rodzina nie słucha tak uważnie jak dawniej. Ich myśli zaprząta ważny problem: kto i jak powinien zaopiekować się coraz starszymi i coraz bardziej schorowanymi rodzicami? Wspólne troski i radości, rywalizacja, sekrety i pozornie nieistotne wydarzenia, które stają się fundamentem naszego postrzegania świata i siebie – Anne Tyler, zdobywczyni Nagrody Pulitzera, tworzy dowcipny i przenikliwy obraz trzech pokoleń. Przy kuchennym stole Whitshanków do głosu dochodzą nadzieje i lęki dobrze znane każdemu czytelnikowi. 

13. A Little Life Hanya Yanagihara

„A Little Life” to mocna i bolesna opowieść o braterskiej miłości i granicy ludzkiej wytrzymałości. Czwórka przyjaciół po ukończeniu szkoły przenosi się do Nowego Jorku, aby zacząć nowe życie: nie mają nic poza sobą nawzajem i swoimi ambicjami. Willem – aspirujący aktor, JB – malarz, Malcolm – sfrustrowany architekt oraz tajemniczy i wycofany Jude, który stanowi dla wszystkich punkt oparcia. Z czasem ich przyjaźń staje się coraz bardziej mroczna i pogmatwana za sprawą uzależnień, sukcesów i dumy. 

Krótka lista zostanie ogłoszona 15 września – autorzy, których książki przejdą selekcję otrzymają nagrodę w wysokości 2 500 funtów. Zwycięzca, którego poznamy 13 października otrzymuje 50 tys. funtów i światowy rozgłos.

Książka, która zdobyła nagrodę w zeszłym roku, czyli Ścieżki północy Richarda Flanagana ukaże się nakładem Wydawnictwa Literackiego jesienią tego roku.