Ścieżki północy

Ładna książka o wiecznej miłości i okrucieństwach wojny.

Ładna książka o wiecznej miłości i okrucieństwach wojny.

Pokaż mimo to

"Szczęśliwy człowiek nie ma przeszłości, a nieszczęśliwy nie ma nic poza nią."

Zacznę od tego, że nie jestem delikatnie mówiąc fanem opisów na okładkach i blurbach pełnych przymiotników : genialny, wybitny, niesamowity itd. Sam początek "Ścieżek północy" raczej utwierdza w przekonaniu, że będziemy mieć do czynienia z ckliwą, pełną patosu i taniego sentymentalizmu powieścią. Jest to świadomy zabieg, warstwa pod którą kryje się to, co autor chciał przekazać w tej książce. Obcujemy z literaturą wielkiego formatu, która przede wszystkim odznacza się niebywale plastycznym i pięknym językiem, który hipnotyzuje, przeraża, wzrusza, poniewiera. Nie jest to bynajmniej pełna bohaterstwa opowieść o jeńcach wojennych budujących Kolej Birmańską i ich zmagań, raczej pełna naturalistycznych szczegółów udręka i powolne gnicie ich ciał, które w większość przypadków kończyło się potworną śmiercią lub złamanym życiem. Dialogi w powieści nie są zaznaczone, do czego bardzo szybko jest się przyzwyczaić, jednak tłumacz na pewno musiał mieć sporo pracy z wyłuskiwaniem fragmentów, gdzie wypowiadają się postaci, od tych w których mamy ich przemyślenia. Tu należą się wielkie pochwały za sam przekład. Autor świetnie oddaje klimat tasmańskich i australijskich wiosek leżących na kompletnym odludziu i zestawia to ze scenerią wielkich metropolii, kwitnących, pełnych nieograniczonych możliwości. Motyw zestawienia niższych warstw społeczeństwa z tzw. klasą średnią i ludźmi zamożnymi często przewija się w powieści, zarówno w odniesieniu do jeńców, którzy w większości pochodzili z biedoty lub w najlepszych przypadku byli przedstawicielami proletariatu, jak i rygorystycznej i narzuconej odgórnie klasowości społeczeństwa japońskiego. Wartym odnotowania jest fakt, że większość dowódców z tych bardziej uprzywilejowanych klas społecznych nie poniosła kary za swoje czyny, tylko dożyła spokojnej starości. Co ciekawe, po wojnie Amerykanie korzystali z usług naukowców i lekarzy odpowiedzialnych za potworne eksperymenty na ludziach w roli konsultantów ds. broni biologicznej. Opis powojennej Japonii będącej państwem upadłym, jednym wielkim rumowiskiem i wylęgarnią wszelkiego rodzaju szumowin i zgnilizny jest chyba jednym z lepszych w literaturze. Książka także pokazuje, że przejście przez te straszne doświadczenia obozu jenieckiego złamało wielu w przyszłym życiu lub poważnie okaleczyło ich psychikę, zdolność do współegzystowania w społeczeństwa, kochania, okazywania uczuć. W większości przypadków byli zagubionymi ludźmi, jakby wyjętymi z innej epoki, wkładającymi maski, których wymagała od nich powojenna rzeczywistość. To przypadłość wielu weteranów wojennych, którzy nie potrafili wrócić na łono społeczeństwa, tylko zamykali się w swoim świecie. Paradoksalnie, mimo sukcesów zawodowych i sławy, doświadczenia jakie naznaczyły głównego bohatera uczyniły go człowiekiem nieszczęśliwym, pełnym sprzeczności, odgrywającym rolę bohatera i przykładnego męża przed społeczeństwem, kiedy w rzeczywistości nie odczuwał nic prócz pustki, którą próbował zapełnić swoją dezynwolturą w trakcie zabiegów chirurgicznych i w niezliczonych miłosnych podbojach. Jest to bardzo przygnębiająca książka, która w pełni oddaje tragizm losów uczestników wojny, ich bliskich, przyszłych rodzin, niespełnionych miłości. Główny bohater w trakcie palenia zwłok zmarłych na cholerę, w pewnym momencie wypowiada słowa, że po ich śmierci cała pamięć o doświadczeniach wojennych obróci się w popiół, bo nowemu pokoleniu nie będzie miał już kto wytłumaczyć i uzmysłowić skali ich cierpienia. Jednak pamięć o ofierze złożonej przez tych ludzi musi być jednym z fundamentów naszych społeczeństw, tym pierwiastkiem człowieczeństwa, który oddziela nas od zwierząt.
Zasłużony laur w postaci Nagrody Bookera.

"Szczęśliwy człowiek nie ma przeszłości, a nieszczęśliwy nie ma nic poza nią."

Zacznę od tego, że nie jestem delikatnie mówiąc fanem opisów na okładkach i blurbach pełnych przymiotników : genialny, wybitny, niesamowity itd. Sam początek "Ścieżek północy" raczej utwierdza w przekonaniu, że będziemy mieć do czynienia z ckliwą, pełną patosu i taniego sentymentalizmu...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Piekło jenieckiego obozu perfekcyjnie sprzągnięte z przejmującym melodramatem, niejednoznaczny główny bohater, piękny język i doskonałe tłumaczenie Macieja Świerkockiego. Znakomita rzecz o niezłomności i gotowości do poświęceń, powojennej traumie, którą każdy przeżywa inaczej, o mechanizmach, rządzących jednostką, obowiązkach wobec innych ludzi i sile charakteru, która zamiast pomagać często tylko wszystko komplikuje. Na przemian naturalistyczna, brutalna i dojmująca, jak i pełna poetyckich opisów, zdecydowanie wykraczajaca poza ramy zwyczajnej powieści wojennej. Długimi fragmentami bezlitosna dla czytelnika, jednocześnie dająca mu niezachwiane poczucie, że obcuje z wielką literaturą. Flanaganowi niejednokrotnie udało się mnie poruszyć, a to wielka sztuka. Jedna z najlepszych powieści, jakie przeczytałem w tym roku.

Piekło jenieckiego obozu perfekcyjnie sprzągnięte z przejmującym melodramatem, niejednoznaczny główny bohater, piękny język i doskonałe tłumaczenie Macieja Świerkockiego. Znakomita rzecz o niezłomności i gotowości do poświęceń, powojennej traumie, którą każdy przeżywa inaczej, o mechanizmach, rządzących jednostką, obowiązkach wobec innych ludzi i sile charakteru, która...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Przeczytałam kilkadziesiąt stron, po czym uznałam, że nie warto męczyć się dłużej. Pozostawiam bez oceny.

Przeczytałam kilkadziesiąt stron, po czym uznałam, że nie warto męczyć się dłużej. Pozostawiam bez oceny.

Pokaż mimo to

12 lat pisał tę książkę? Chyba co niedzielę po obiedzie. Tak, skoro wyrzucił pięć poprzednich wersji powieści do kosza, to faktycznie mogło to tyle zająć. Wygląda jak typowy emerytowany po służbie w Mosadzie, ewentualnie jak Hank Schrader, drugoplanowy bohater „Breaking Bad”. Richard Flanagan (rocznik ’61) to australijski pisarz, laureat Man Booker Prize za „Ścieżki północy”. Potomek irlandzkich skazańców (wielki głód w Irlandii 1845-49) zesłanych na drugi koniec świata, do Tasmanii. Ojciec Richarda był ocalałym jeńcem pracującym przy budowie Kolei Birmańskiej. Książka jest właśnie próbą opowiedzenia horroru australijskich więźniów i hołdem złożonym ich pamięci. Bohaterem powieści jest fikcyjna postać Dorrigo Evans, trochę wzorowany na biografii australijskiego bohatera narodowego Weary’ego Dunlopa. Flanagan słuchał wspomnień ojca, sam pojechał do byłych japońskich obozów, zrobił research, symulację uderzeń po twarzy (!) i wyszło mu… No właśnie, co?

Zacytujmy jedną z Wodzirejek, Kasię Nowicką (ale to śmiesznie zabrzmiało xd): „Miałam wrażenie, że autor postawił przed sobą bardzo ambitne zadanie: chciał opisać stan ducha człowieka po wyniszczającym, odczłowieczającym doświadczeniu wojny, przedstawić świat, który się po wojnie rozsypał, ale ta ambicja znacznie przerosła umiejętności.” Co na to Krzysztof Cieślik? „(…) językowa świeżość i kunszt, poruszająca historia, miłość i śmierć, bohaterowie z krwi i kości, ludzka wspaniałość i słabość, a wreszcie zdania, które zostają w głowie.” Nie wiem czy ta dwójka czytała tę samą książkę, ale co na to sam autor? „Chciałem użyć form oraz środków stylistycznych właściwych temu, co najlepsze w tej kulturze [japońskiej], by opisać to, co było w niej najgorsze i w ten sposób uciec pokusie osądu.” Hm, a co ja o tym wszystkim sądzę? Dziwna sprawa, bo książka mi się podoba, a jednak zgadzam się z większością zarzutów Nowickiej (sprawdźcie na fanpejdżu Wodzirejki). Momentami to istna grafomania. Zbyt częste użycie tych samych rzeczowników opisujących gehennę jeńców (gówno, błoto), wątpliwej jakości metafory (zwłaszcza te miłosne), nieumiejętność przekazania czytelnikowi metafizycznej głębi. Jednocześnie to dla mnie zaleta powieści – autor uzmysławia nam, że życie nie ma pięknej puenty, inteligentnej refleksji podsumowującej naszą egzystencję.

Nieporadność Flanagana jest nieporadnością Dorriga i reszty bohaterów powieści. Można powiedzieć, że Evans staje się antybohaterem – najpiękniejszych rzeczy dokonuje w potwornych warunkach wojny i w trakcie ratowania żony i dzieci z pożaru. Reszta jego życia to klęska, wyjałowienie, duchowy rozpad. Zdrady małżeńskie, brak sensu życia i chyba najbardziej nienaturalny motyw książki – niechęć do odszukania Amy, miłości swojego życia, po wojnie. Tak, wiem, że żona Ella go oszukała informując o śmierci Amy. Wytłumaczcie mi jednak, dlaczego Dorrigo nie zechciał chociaż odszukać jej nagrobka na cmentarzu? Jak mało wiemy o bohaterze tej powieści. Spodobały mi się historie japońskich i koreańskich zbrodniarzy. Wielu „wychowanych nigdzie”, kręgosłup moralny nie miał racji się wykształcić w ich życiorysach. Ciekawe pytania do męskich czytelników – gdyby twój kraj zaatakował inny, będziesz miał odwagę odmówić służby wojskowej? Wybierzesz śmierć od walki na froncie? A może ze strachu będziesz katował wrogów? Kilka fajnych cytatów: „Myślę, że w pięknie są witaminy” plus kilka inspirujących przekładów tłumacza Świerkockiego: „Skończyli rozmawiać z jakimiś oficerami marynarki wojennej, którzy pożeglowali potem na drugi koniec stołu (…).” Albo „przemysł wspomnieniowy”. Nie zaskoczy, rozczaruje, ale to kawał porządnej literatury.

ocena - 7.5

12 lat pisał tę książkę? Chyba co niedzielę po obiedzie. Tak, skoro wyrzucił pięć poprzednich wersji powieści do kosza, to faktycznie mogło to tyle zająć. Wygląda jak typowy emerytowany po służbie w Mosadzie, ewentualnie jak Hank Schrader, drugoplanowy bohater „Breaking Bad”. Richard Flanagan (rocznik ’61) to australijski pisarz, laureat Man Booker Prize za „Ścieżki...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka jest bardzo dobra. Jest też trudna. Nie dlatego, że autorka używa trudnego języka. Nie. Trudna jest ze względu na emocje, które wywołuje. Opisane w treści sceny seksu i śmierci zostają w pamięci. Tym pierwszym brakuje czułości a tym drugim współczucia. Miłość jest ukradkowa i kradziona a śmierć bezlitosna i utopiona w ekskrementach. Autorka w naturalistyczny sposób opisuje oba te akty. Wiara też nie ma nic z duchowości. Ludzie pozostawieni w dżungli na pastwę cholery, głodu i deszczu przeklinają Boga, który oślepł i nie widzi i ogłuchł, bo nie słucha modlitw umierających w błocie i odchodach żołnierzy. Książka obfituje w obrazy gnijących ciał, smrodu rozkładu i cierpienia i pracy ponad siły przy budowie linii kolejowej. Niektórzy przeżyli obóz. Zarówno więźniowie jak i pilnujący ich żołnierze. Poznajemy ich powojenne życie. Nie było złe, ale zawsze naznaczone wspomnieniem śmierci. Niektórzy z Japończyków i Koreańczyków pilnujących obozu zostali straceni po rozprawach sądowych gdzie udowodniono im zbrodnie przeciw ludzkości. Nie ma w tej książce lekkości i płynności. Nie ma też wdzięku i humoru, bo nie ma w niej na to miejsca. Przyzwyczajona do literatury rozrywkowej pozostaję w oszołomieniu. Polecam i ….. sięgam po odtrutkę jaką będzie kolejna, prosta książka przeczytana ku rozrywce.

Książka jest bardzo dobra. Jest też trudna. Nie dlatego, że autorka używa trudnego języka. Nie. Trudna jest ze względu na emocje, które wywołuje. Opisane w treści sceny seksu i śmierci zostają w pamięci. Tym pierwszym brakuje czułości a tym drugim współczucia. Miłość jest ukradkowa i kradziona a śmierć bezlitosna i utopiona w ekskrementach. Autorka w naturalistyczny sposób...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Przepiękna książka ukazująca potęgę cierpienia a może i również jego sens lub bezsens, ukazująca dysonans pomiędzy tym co wydawałoby się prawdopodobnym odczuwać a rzeczywistością i prawdziwym odczuciem, które w umysłach ludzi różnią się tak bardzo. To przedstawienie przemiany dokonującej się w człowieku na przestrzeni lat, przede wszystkim jednak jest to opowieść o śmierci, o jej trywialności, o zużytym ciele, jej brutalności, zarówno jak o jej niezbadanej wartości. Śmierć w "Ścieżkach Północy" tak jak w samym życiu ma tysiąc twarzy.

Przepiękna książka ukazująca potęgę cierpienia a może i również jego sens lub bezsens, ukazująca dysonans pomiędzy tym co wydawałoby się prawdopodobnym odczuwać a rzeczywistością i prawdziwym odczuciem, które w umysłach ludzi różnią się tak bardzo. To przedstawienie przemiany dokonującej się w człowieku na przestrzeni lat, przede wszystkim jednak jest to opowieść o śmierci,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

To zupełnie nie moja bajka i duuże rozczarowanie. Wg. opinii Sunday Times to " Zniewalająco piękna powieść". Przewodniczący jury Nagrody Bookera 2014 napisał:
" Zazwyczaj Nagrodę Bookera otrzymują bardzo dobre książki, ale w tym roku wyróżniliśmy arcydzieło." No cóż, może się nie znam, ale dla mnie to nie tylko nie jest arcydzieło, ale jakaś porażka.
Pierwsza połowa książki jest tak nudna, że z trudem przez nią przebrnęłam i to tylko dlatego, że inni czytelnicy pisali, że druga część jest lepsza. W pierwszej części mamy opis " płomiennego" romansu głównego bohatera z żoną jego wuja. Cały czas zastanawiałam się czy autor kiedykolwiek był zakochany, bo o miłości pisze tak, jakby nigdy jej nie poznał. Wiem, że ludzie są różni, ale trudno mi uwierzyć w gorące uczucie kogoś, kto opisuje swoje przeżycia w taki chłodny i beznamiętny sposób. Skojarzyło mi się to z notatkami naukowca, który przez lupę obserwuje kopulujące owady. Poza tym ukochana Dorrigo Evansa jest tak mdła i pozbawiona osobowości, że zachodziłam w głowę w jaki sposób udało jej się wzbudzić taką "namiętność".
Druga część to opis rzeczywistości w japońskim obozie jenieckim i z tą częścią mam inny kłopot. Jest zdecydowanie ciekawsza, ale równocześnie tak brutalna, że niejednokrotnie musiałam przerywać lekturę, bo wzbudzała mój niesmak i niedowierzanie. Zachowanie japońskich oficerów, koreańskich strażników i ich sposób myślenia przewyższa nawet to, co wiemy o nazistowskich eksperymentach "medycznych".
Dużo można powiedzieć o "Ścieżkach północy", ale na pewno nie to, że są piękne.

To zupełnie nie moja bajka i duuże rozczarowanie. Wg. opinii Sunday Times to " Zniewalająco piękna powieść". Przewodniczący jury Nagrody Bookera 2014 napisał:
" Zazwyczaj Nagrodę Bookera otrzymują bardzo dobre książki, ale w tym roku wyróżniliśmy arcydzieło." No cóż, może się nie znam, ale dla mnie to nie tylko nie jest arcydzieło, ale jakaś porażka.
Pierwsza połowa...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nie jest to łatwa książka i jeśli oczekujesz fajnej rozrywki to nie dotrwasz nawet do połowy. Czytanie chwilami aż boli, opisy sponiewierania człowieka w ekstremalnych warunkach bardzo prawdziwe i dosadne. Docenić wartość książki można dopiero wtedy, kiedy uświadamiasz sobie o czym czytasz. Początek trudny do przebrnięcia, bo wydaje się, że książka jest o niczym. Warta przeczytania ku przestrodze, jaki los sami sobie potrafimy zgotować

Nie jest to łatwa książka i jeśli oczekujesz fajnej rozrywki to nie dotrwasz nawet do połowy. Czytanie chwilami aż boli, opisy sponiewierania człowieka w ekstremalnych warunkach bardzo prawdziwe i dosadne. Docenić wartość książki można dopiero wtedy, kiedy uświadamiasz sobie o czym czytasz. Początek trudny do przebrnięcia, bo wydaje się, że książka jest o niczym. Warta...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

wydaje się że to książka która długo żyje w głowie i długo tam zostaje, historia życia ludzi pisana krwią, cierpieniem ale także miłością i namiętnością, Polecam

wydaje się że to książka która długo żyje w głowie i długo tam zostaje, historia życia ludzi pisana krwią, cierpieniem ale także miłością i namiętnością, Polecam

Pokaż mimo to