Kilkanaście dni temu dowiedzieliśmy się, że do gigantycznej bazy danych, z której korzystają firmy tworzące narzędzia AI, trafiło przeszło 170 tysięcy książek – bez zgody autorów i wydawców (więcej na ten temat przeczytasz TUTAJ). Do szkolenia narzędzi sztucznej inteligencji wykorzystano prace kilku tysięcy autorów, w tym: Margaret Atwood, Harukiego Murakamiego, Zadie Smith, Eleny Ferrante, Rachel Cusk, George’a Saundersa, Rebekki Solnit, Jonathana Franzena i Stephena Kinga.

Ostatni z nich na łamach miesięcznika „The Atlantic” obszernie odniósł się do tej wiadomości.

Stephen King: Twórczość AI jak filmowe pieniądze

„Samojeżdżące samochody. Odkurzacze w kształcie spodków, które skaczą to tu, to tam (i tylko czasami utkną w rogach). Telefony, które powiedzą ci, gdzie jesteś i jak dotrzeć do następnego miejsca. Żyjemy z tymi wszystkimi rzeczami, a w niektórych przypadkach – najlepszym przykładem jest smartfon – nie potrafimy się bez nich obejść, a przynajmniej tak sobie wmawiamy. Ale czy maszyna, która czyta, może nauczyć się pisać?” – pyta na łamach amerykańskiego magazynu Stephen King.

Pisarz wspomina jeden z nielicznych przypadków, gdy opuścił znane mu tereny beletrystyki, oddając w ręce czytelników książkę „Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika”. W poradniku dla początkujących twórców King przekonywał, że żeby pisać, trzeba dużo czytać. „Programiści sztucznej inteligencji najwyraźniej wzięli sobie tę radę do serca” – wskazuje.

King wspomina wrzucanie tysięcy książek – w tym tych jego autorstwa – do swoistych cyfrowych blenderów. I stawia pytanie: czy po wylaniu zmiksowanej mikstury otrzymamy sumę większą niż jej części?

Zdaniem mistrza grozy – nie. A przynajmniej na razie nie. „Wiersze AI w stylu Williama Blake’a czy Williama Carlosa Williamsa (widziałem oba) przypominają pieniądze z filmu: na pierwszy rzut oka dobre, po bliższym przyjrzeniu się już niezbyt”.

Kreatywność możliwa w przyszłości

W dalszej części tekstu King wspomina jedną ze świeżych scen, która wyszła spod jego pióra.

„Czy maszyna mogłaby stworzyć takie wybrzuszenie?”, pyta King. „Powiedziałbym, że nie, ale muszę – niechętnie – dodać ten kwalifikator: jeszcze nie”.

Pisarz wskazuje, że choć kreatywność nie może istnieć bez świadomości, to niektórzy argumentują, że pewne wersje sztucznej inteligencji są już świadome. Albo będą takie w przyszłości. „Jeśli okaże się to prawdą”, pisze Stephen King, „kreatywność może być możliwa. Patrzę na tę możliwość z pewną straszliwą fascynacją”.

Zakazać AI rozwoju? Nie

Czy chciałby zakazać sztucznej inteligencji korzystania z jego książek? „Nie, nawet gdybym mógł” – odpowiada.

Zdaniem Kinga kierunek rozwoju, jaki przyjęła AI, jest nie do zatrzymania. „Równie dobrze mógłbym być królem Kanutem zakazującym przypływu”, kontynuuje, wspominając historię zapisaną w XII wieku przez Henryka z Huntingdon, w której król demonstruje swoim pochlebnym dworzanom, że nie ma kontroli nad żywiołami. „Albo luddytą (angielski ruch społeczny z początkowego okresu rewolucji przemysłowej – przyp. red.) próbującym zatrzymać postęp, rozbijając na kawałki krosno parowe”.

Na zakończenie King podkreśla, że rozwój AI, wkraczającej, by tak rzec, na jego terytorium, nie rodzi w nim wściekłości. „Prawdopodobnie dlatego, że osiągnąłem już dość zaawansowany wiek”, dodaje.

Wspomina jedną z książek Dennisa Felthama Jonesa, XX-wiecznego brytyjskiego pisarza, który w powieści „Colossus” portretuje superkomputer, który istotnie zyskuje świadomość i przekonuje swojego stwórcę, że ludzkość kiedyś go pokocha. Ten woła: „Nigdy!”. Ale – jak zaznacza King – ostatnie słowo należy do narratora:

„Nigdy?”.