rozwiń zwiń

Oscary 2024. Literatura wielkim zwycięzcą

Konrad Wrzesiński Konrad Wrzesiński
12.03.2024

Za nami 96. ceremonia wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej. Od wczoraj dyskutujemy, kto okazał się największym zwycięzcą oscarowej gali. Zaryzykuję dość odważne stwierdzenie, że była nim literatura.

Oscary 2024. Literatura wielkim zwycięzcą Universal Pictures

„Że świat filmu zwykł czerpać inspiracje z literatury, to sprawa znana. Po minionej gali Oscarów możemy jednak pójść o krok dalej i dumnie wypiąć czytelniczą pierś. Uroczystość w Dolby Theatre, gdzie odbyła się 95. ceremonia wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, po raz kolejny udowodniła bowiem, że bez twórczości pisarzy nie byłoby wielkiego kina” – pisałem przed rokiem i nic się w tej kwestii nie zmieniło. Najwięcej statuetek po raz kolejny zgarnęły produkcje oparte na literaturze.

Oscary 2024. Które filmy to adaptacje?

Najwięcej, bo aż siedem Oscarów zgarnął nominowany w trzynastu kategoriach „Oppenheimer”. Najnowsze dzieło Christophera Nolana wybrano najlepszym filmem ubiegłego roku. Produkcja zwyciężyła też w następujących kategoriach: Reżyseria, Aktor pierwszoplanowy, Aktor drugoplanowy, Montaż, Zdjęcia i Muzyka.

Film zrealizowano na podstawie książki „Oppenheimer. Triumf i tragedia ojca bomby atomowej”. Blisko 800 stron biografii dyrektora naukowego Projektu Manhattan to nagrodzona Pulitzerem wybitna praca dwojga autorów: Kaia Birda i Martina J. Sherwina.

Opowieść o Robercie Oppenheimerze – owym genialnym i ambitnym, a zarazem złożonym i pełnym wad człowieku, który na zawsze zmienił świat – to książka wyjątkowo szczegółowa. Jeśli jesteście ciekawi, których szczegółów z życia współczesnego Prometeusza zabrakło w nagrodzonym siedmioma Oscarami filmie Nolana, łapcie za książkę.

Nie był to bynajmniej jedyny z nagrodzonych obrazów będący adaptacją literackiego pierwowzoru. Czterema Oscarami wyróżniono „Biedne istoty” (Aktorka pierwszoplanowa, Kostiumy, Charakteryzacja, Scenografia). Film Yórgosa Lánthimosa jest adaptacją powieści Alasdaira Graya o tym samym tytule.

Książka Graya to parodia powieści wiktoriańskiej. „Biedne istoty” to postmodernistyczna rewizja „Frankensteina”, w której klasycznego potwora zastąpiła Bella Baxter – piękna, młoda erotomanka, przywrócona do życia z mózgiem niemowlęcia. Autor stworzył dowcipną alegorię polityczną, w której męskie żądze zestawiono z kobiecą niezależnością.

Dwa Oscary trafiły do twórców „Strefy interesów” (Film międzynarodowy, Dźwięk). Jonathan Glazer korzystał z powieści zmarłego w maju ubiegłego roku Martina Amisa. O ile jednak książka brytyjskiego pisarza skupia się na romansie oficera SS z żoną komendanta obozu, a w próbie zmierzenia się z jedną z największych tragedii nowożytnego świata autor stawia na czarny humor, o tyle film Glazera skoncentrowany jest na rutynie małżeńskiego życia i łączy chłód narracji z nienachalną groteską. Warto zestawić ze sobą obie artystyczne wizje.

Oscarem za scenariusz adaptowany wyróżniono twórców „Amerykańskiej fikcji”. Film zrealizowano na podstawie nieprzetłumaczonej dotąd na polski powieści „Erasure” Percivala Everetta. Głównym bohaterem opowieści jest Thelonious „Monk” Ellison, pisarz, który nigdy nie pozwolił, by rasa definiowała jego tożsamość. Jego najnowsza powieść jest odrzucana przez wydawców jako niewystarczająco „czarna”. Bestsellerem zostaje tymczasem „We’s Lives In Da Ghetto” – klasyczna historia o nędzy czarnoskórej społeczności.

Sfrustrowany ciągłym wykorzystywaniem tak zwanej czarnej rozrywki, bazującej na obraźliwych etykietkach, Monk wpada na pomysł, by pod pseudonimem napisać powieść zawierającą wszystkie „czarne” stereotypy. Dzieło natychmiast znajduje uznanie dużego wydawcy, książka trafia do druku, a Monkiem zaczyna interesować się Hollywood. Pisarz trafia w samo serce hipokryzji, którą gardzi, i musi stawić czoła potworowi, którego sam stworzył.

Za przegranego tegorocznych Oscarów należałoby uznać „Czas krwawego księżyca” Martina Scorsesego, który, nominowany aż w jedenastu kategoriach, nie zdobył ani jednej statuetki. Film zrealizowano na podstawie powieści Davida Granna, nazywanej najgłośniejszą książką non-fiction ostatnich sezonów. Produkcja opowiada o serii tajemniczych zaginięć członków bogatego plemienia Osagów mieszkających na obszarach złóż ropy naftowej w Oklahomie. Sprawą zaczyna się interesować nowo powstała agencja federalna FBI, w tym agent J. Edgar Hoover.

Na zakończenie odsyłam was do podstrony ekranizacji w Lubimyczytać, gdzie znajdziecie wszystkie książki, które stanowiły inspirację dla twórców filmów, które zdominowały tegoroczną galę wręczenia Oscarów. I znacznie, znacznie więcej.

Oscary 2024 – Lista zwycięzców

Listę wszystkich produkcji nagrodzonych podczas 96. ceremonii wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej znajdziecie poniżej.

NAJLEPSZY FILM

Oppenheimer

REŻYSERIA

Christopher Nolan – Oppenheimer

AKTOR PIERWSZOPLANOWY

Cillian Murphy – Oppenheimer

AKTORKA PIERWSZOPLANOWA

Emma Stone – Biedne istoty

AKTOR DRUGOPLANOWY

Robert Downey Jr. – Oppenheimer

AKTORKA DRUGOPLANOWA

Da’Vine Joy Randolph – Przesilenie zimowe

SCENARIUSZ ADAPTOWANY

Amerykańska fikcja

SCENARIUSZ ORYGINALNY

Anatomia upadku

FILM MIĘDZYNARODOWY

Strefa interesów

MONTAŻ

Oppenheimer

ZDJĘCIA

Oppenheimer

EFEKTY SPECJALNE

Godzilla Minus One

MUZYKA

Oppenheimer 

PIOSENKA

„What Was I Made For?”, Billie Eilish (Barbie)

ANIMACJA

Chłopiec i czapla

KRÓTKOMETRAŻOWA ANIMACJA

War Is Over! Inspired by the Music of John & Yoko

KOSTIUMY

Biedne istoty

CHARAKTERYZACJA

Biedne istoty

SCENOGRAFIA

Biedne istoty

DŹWIĘK

Strefa interesów

FILM KRÓTKOMETRAŻOWY 

Zdumiewająca historia Henry’ego Sugara

DOKUMENT

20 dni w Mariupolu 

KRÓTKOMETRAŻOWY DOKUMENT

Ostatni warsztat


komentarze [12]

Sortuj:
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
STACH 18.03.2024 09:45
Czytelnik

Niestety muszę stwierdzić, że "Strefa interesów" to straszliwy knot. Nie wiem jak ten film mógł zdobyć jakiegokolwiek OSKARA... Naprawdę nie polecam.  Co ten film wnosi? Nie wiem!!!

Polecić za to mogę - w szerszym ujęciu choćby:
https://www.filmweb.pl/film/Chłopi-2023-857962
https://www.filmweb.pl/film/Życie na podsłuchu-2006-293175
https://www.filmweb.pl/film/Osiem...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
Allmighty Eternally 17.03.2024 11:05
Czytelnik

 kryzys oryginalnych scenariuszy jest skutkiem braku wyobraźni scenopisarzy co jest skutkiem ogólnego społecznego braku wyobraźni; albo po prostu wszystko już było

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Katarzyna Anna 16.03.2024 12:06
Bibliotekarka

Nie czytałam żadnej z tych powieści, a szkoda, bo podobno "Biedne istoty" są sto razy lepsze od wizji Lantimosa - chociaż bardzo dobrze dała się oglądać. Moim ostatnim nieoczywistym oskarowym odkryciem jest "American fiction" wg Everetta - świetny film, mądry, wyszydzający modne obecnie bezmyślne trendy i dający do myślenia - taka słodko-gorzka tragikomedia. A bardzo rzadko...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
kawaii_josei 15.03.2024 09:21
Czytelniczka

Czy tylko ja odnoszę wrażenie, że powieść "Strefa interesów" NIE skupia się na romansie (którego właściwie nie ma) a i czarnego humoru nie ma tam wcale?

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Allmighty Eternally 14.03.2024 11:48
Czytelnik

Oscary są bardzo ważne, dzięki nim wiem na co nie tracić czasu

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Arteminetta 13.03.2024 17:06
Czytelniczka

Warto jeszcze dodać, że "Chłopiec i czapla", który wygrał najlepsza animację odnosi się do książki "How do you live?"

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
domekzkart 13.03.2024 16:46
Czytelniczka

Na pewno Biedne istoty trafią na moją listę Do przeczytania

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
failsafedb 13.03.2024 09:29
Czytelnik

Totalnie nie zauważyłem, że Lánthimos znowu coś zrobił. Lubię tego reżysera, a fakt, że nakręcił film na podstawie książki zdaje się być podwójnie interesujący, bo to nie jest twórca, który lubiłby iść na gotowe. Sądzę, że warto przeczytać książkę i obejrzeć film, zapewne będą to dwa, bardzo różne dzieła.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Sea_Of_Darkness 12.03.2024 20:51
Czytelniczka

Erasure wydaje się ciekawe, chętnie przeczytam jak wyjdzie polska wersja. Ciekawi mnie też Czas krwawego księżyca. Zabójstwa Osagów i narodziny FBI i Strefa interesów. Z filmów żadnego poza Oppenheimerem nie...

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post więcej
 Erasure  Czas krwawego księżyca. Zabójstwa Osagów i narodziny FBI  Strefa interesów  Oppenheimer. Triumf i tragedia ojca bomby atomowej
Andzia 15.03.2024 15:37
Czytelnik

Oppenheimer jest cegiełką, to fakt. Ale można też z tej książki wychwycić smaczki, na które w filmie niestety zabrakło już miejsca :p

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Niuchacz 12.03.2024 13:47
Czytelniczka

W końcu anime zostało zauważone (po dość długim czasie). Gratuluję wszystkim zwycięzcom ☺️

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post