Agnieszka Drotkiewicz nie próżnuje. Raz napisze powieść, by znów dla odmiany zaserwować nam inny rodzaj pisarskiej przyjemności. W niecały rok po opublikowaniu fabuły zatytułowanej „Nieszpory” autorka znakomicie przyjętej przez krytykę powieści „Paris London Dachau” przygotowała dla swoich czytelników pasjonujący i niezwykle zajmujący zbiór rozmów z nieprawdopodobnie interesującymi ludźmi. Jak pisarka zaznaczyła w podtytule, w orbicie jej zainteresowań znalazł się wątek życia zawodowego pojętego jako przygoda. Nieważne czy rozmówca absolwentki kulturoznawstwa jest literatem, śpiewakiem operowym, dentystą bądź kucharzem. No bo przecież przygoda jest tym, co pcha nas do działania i nadaje życiu smak. Sprawia, że jest ono dalekie od bylejakości i niesie w sobie ogromny ładunek pozytywnej energii, samozadowolenia czy – w skrajnym przypadku – swoistej autotranscendencji. Tak, to jeszcze możliwe. No bo przecież niektórym z bohaterów tych jakże zajmujących dialogów z całą pewnością niejednokrotnie przyszło pokonywać siebie, czy raczej – by tak rzec – swoje słabości oraz ograniczenia.

Pisarce udało zaprosić do rozmowy osobistości, których odbiorcom kultury przedstawiać zbytnio nie trzeba – przywołując zgodnie z kolejnością umieszczenia wywiadów w publikacji – Anatola Gotryfyda, stomatologa i autora książki „Niebo w kałużach”, który przetrwał piekło II wojny światowej ukrywając się we Lwowie i w Warszawie, znakomicie zapowiadającego się pisarza młodego pokolenia Kaspra Bajona, pieśniarza operowego Mikołaja Zalesińskiego, inspicjenta w Teatrze Wielkim Operze Narodowej Teresę Krasnodębską, historyka sztuki Annę Ewę Czerwińską, architekta krajobrazu Macieja Walczaka, kucharza Wojciecha Modesta Amaro, pisarkę Agnieszkę Wolny-Hamkało, sopranistkę Izabelę Kłosińską, dziennikarkę Dorotą Danielewicz, działaczkę społeczną Iwonę Malicką oraz rehabilitanta – nauczyciela metody Feldenkraisa – Jacka Paszkowskiego.

Jak widać wachlarz zainteresowań oraz przekrój zajęć rozmówców Agnieszki Drotkiewicz są niezwykle urozmaicone. I bardzo dobrze, bowiem ten zawodowy tygiel pozwala stworzyć zróżnicowane spektrum, przez które wraz z interlokutorami autorki „Teraz” możemy spojrzeć na wielki temat dość łatwo pozwalający się spośród tych zajmujących dialogów wyodrębnić. No więc sztuka, bo to ona jest tym właśnie tematem. Co dla mnie najciekawsze, rozmowy oscylujące wokół istoty doświadczania życia jako przygody sprowadzają się częstokroć do niezwykle odkrywczych oraz refleksyjnych, podbudowanych doświadczeniem płynącym z przeżywania konstatacji na jej temat. Nie tylko literatury widzianej, zarówno przez Kaspra Bajona, jak i jego koleżankę po piórze Agnieszkę Wolny-Hamkało, jako po pierwsze – egzystencjalna przygoda, po wtóre – sposób komunikacji, bo przecież nie jest ona medium istniejącym w próżni. Każda z dziedzin sztuki, o których z pasją mówią zaproszeni przez Agnieszkę Drotkiewicz goście to inne przygody. Każda w odmienny sposób zajmująca oraz intensyfikująca życie. Jeżeli weźmiemy w nawias ponowoczesne ustalenia podważające arbitralny sens możemy powiedzieć, iż w życiu rozmówców odsłania się on w pełni bądź co najmniej pozwoli się uchwycić. Sporo uwagi w tej książce poświęcają oni także operze oraz sztukom plastycznym, ale również i obcowaniu z historycznymi ogrodami, które należy odczytywać jako wyraz wrażliwości na estetykę oraz przejaw dobrego smaku, wyczulenia na wysublimowany rodzaj piękna, jakie trudno już dziś spotkać, piękna harmonijnego – i co przykre – nieadekwatnego do chaotycznej współczesności. Zajmująco rozprawiają na ten temat Anna Ewa Czerwińska oraz Maciej Walczak.

Innymi, nie mniej fascynującymi przygodami, tym razem już w wymiarze bardziej egzystencjalnym, mogą stać się zarówno walka z ograniczeniami ciała, jak i zdeterminowane prowadzenie działalności mającej na celu niesienie pomocy innym. Tak więc widać, iż przygodę można różnorako definiować, może ona znaczyć dla każdego coś innego. I w istocie znaczy. Trafnie możemy zamknąć tę krótką refleksję nad zawartością książki „Piano rysuje sufit” słowami autorki: Mam wrażenie, że pisząc, rozmawiając czy też tworząc inne „teksty kultury”, zazwyczaj szukamy tego samego – opowieści, która ma nam przybliżyć siebie samych. Każde doświadczenie niesie bowiem jakiś głębszy wymiar samopoznania. Z każdego działania rodzi się jakiś pożyteczny konkret, który pozwala choć na chwilę unieważnić banalność ludzkiego istnienia, jego tragiczną incydentalność. Przyznam szczerze, iż zazdroszczę rozmówcom Agnieszki, przede wszystkim determinacji w dążeniu do samorealizacji.

Justyna Anna Zanik