Spoglądając na intrygującą okładkę tej niepozornej książki, nie spodziewałam się, że zawiera ona jednakowoż intrygującą treść. Dawid Szkoła, młody wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego, tym razem udaje się w wielowymiarową podróż po dawnej Galicji. Przekracza granicę polsko – ukraińską, wędruje po Tarnopolu, Stanisławowie, Zaleszczykach. Wskrzesza pamięć o esencji galicyjskości, o tym zapomnianym europejskim kotle kulturowym, który mniej i bardziej harmonijnie egzystował na dawnych Kresach, niezależnie od organów aktualnie sprawujących nad Galicją władzę.

Te krótkie eseje, prywatne zapiski, mikroreportaże malują barwny portret wspólnej historii wielu narodów, religii, światopoglądów. Przywołują wybitne postaci świata literatury, których mentalność została ukształtowana właśnie tam, na Podolu i Wołyniu. Bohaterowie Szkoły wpadając w tryby historii, zmuszeni zostali by skonfrontować swoje ideały z coraz bardziej brunatniejącą rzeczywistością. Tak naprawdę autor napisał książkę o odcieniach Zagłady. Bo jak inaczej nazwać zmierzch mikroświata, który istniał gdzieś na rubieżach Europy? Istniał, wszakże w oderwaniu od intryg politycznych i w cieniu niechybnego upadku dynastii habsburskiej, tamta Atlantyda trwała przez lata.
Joseph Roth, o którym pisze Szkoła w wyniku zawirowań początków dwudziestego stulecia doznał kilku osobistych tragedii i popadł w alkoholowy obłęd. Czym, jeśli nie Zagładą były pogromy na rdzennych mieszkańcach Afryki i Karaibów, które oglądał Joseph Conrad i które brutalnie sportretował w swojej twórczości? Paul Celan, urodzony i wychowany w Czerniowcach, w wyniku hitlerowskiej napaści, stracił całą rodzinę i sam trafił do obozu pracy, który cudem przetrwał by wiele lat później zakończyć swój żywot, skacząc z paryskiego mostu. I najwybitniejszy polski eseista, Jerzy Stempowski – wychowany na Podolu, zagorzały zwolennik harmonii między narodami, wymiany myśli i idei, przeciwnik wszelkich objawów ksenofobii. Widział zagładę galicyjskiego świata, patrząc na kolejne manewry polityków wymierzone w mniejszości narodowe na Ukrainie i skonstruowane tak, by wciąż szerzyć myśl o wyższości polskiej racji stanu nad jakąkolwiek inną. Zmuszony wraz ze Stanisławem Vincenzem by uciekać, patrzył z oddali na dogorywający świat dawnej Galicji, który nie miał szansy przetrwać tej ostatniej katastrofy.

„Galicyjskie żywoty” to niezwykle wywarzona książka, zawierająca wiele celnych spostrzeżeń i analogii, nad którymi warto pochylić głowę. W bardziej osobistych fragmentach nieco swawolna. Ale spójna i opatrzona wspaniałą bibliografią, z której warto wynotować takie tytuły jak „W dolinie Dniestru” Stempowskiego czy „Marsz Radetzky’ego” Rotha. Ale przede wszystkim książka z respektem traktująca zarówno bohaterów, jak i czytelnika. Wszystkich zainteresowanych historią społeczną oraz historią literatury odsyłam do lektury. Bardzo warto.

Spoglądając na intrygującą okładkę tej niepozornej książki, nie spodziewałam się, że zawiera ona jednakowoż intrygującą treść. Dawid Szkoła, młody wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego, tym razem udaje się w wielowymiarową podróż po dawnej Galicji. Przekracza granicę polsko – ukraińską, wędruje po Tarnopolu, Stanisławowie, Zaleszczykach. Wskrzesza pamięć o esencji...