Dawid Szkoła

„Galicyjskie żywoty” to ambitna książka. Jednak metoda badawcza stosowana przez Autora, Dawida Szkołę, nie bardzo mnie przekonuje. Nie przeczę, że jest kusząca: wrzucić wszystko do jednego garnka i mocno zamieszać. Fakty historyczne, strzępy życiorysów niszowych, acz kultowych dla niektórych, autorów, interpretacje ich utworów, opisy krajobrazów, obserwacje i refleksje własne. To metoda łączenia dowolnie dobranych faktów na zasadzie dopasowania do tezy. Teza: w człowieku drzemie zło w pełnej gotowości do działania (jak pisze Autor „człowiek jest istotą niemoralną” z gruntu),a świat jest niesprawiedliwy i rządzi nim przypadek ( „W palącym słońcu wiedziałem, że świat pozbawiony jest celowości i jak na dłoni ujrzeć mogłem, że ludzie są tylko niewiele znaczącym surowcem historii, której bezsensownie się poddają, spełniając jej wymagania…”). Determinizm i pesymizm. Celowo upraszczam, bowiem wkurza mnie to, że Autor na każdej stronie udowadnia nam swoją erudycję, onieśmiela dezynwolturą w żonglowaniu argumentami i oczytaniem ze zrozumieniem, by po chwili opisać picie piwa w nędznej budzie na Ukrainie, ba! bawet brzydkie słowo na „k” przechodzi mu przez pióro, czyli, że mądry i do tego cool. Porównanie nazistów do konkwistadorów ? - proszę bardzo, Berdyczowa do Konga (wszak w B. wybito Żydów, a w K. Kongijczyków) - kto zaprzeczy? Meksyk, Czerniowce, Kongo, Brody. Niezły rollercoaster. To taka metoda opisywania świata a la Szczerek, tylko że z bardziej intelektualnym zacięciem. Poza tym Szczerek różni się od Szkoły większym zamiłowaniem do brzydkich wyrazów. Czy z niecenzuralnymi wyrazami czy bez, ten typ pisania o świecie wydaje mi się tyleż błyskotliwy, co upraszczający.