Nie spodobała mi się ta książka. Opowieść o doszukiwaniu się pozornego sensu w braku szacunku do swojego ciała i rozwiązłości. Fajnie że cienka.

Nie spodobała mi się ta książka. Opowieść o doszukiwaniu się pozornego sensu w braku szacunku do swojego ciała i rozwiązłości. Fajnie że cienka.

Raj nieumeblowany

Tekst "Raju" jest podzielony na krótkie, najwyżej trzystronicowe fragmenty, z których większość to dialogi pomiędzy Simonem - chwilowo samotnym, dość zamożnym architektem w średnim wieku - a trzema młodymi, atrakcyjnymi i niezbyt inteligentnymi kobietami. Przez kilka niezapomnianych dla Simona miesięcy korzystały one z gościny w jego co prawda nieumeblowanym, ale za to przestronnym, nowojorskim mieszkaniu. Oprócz tego pojawiają się w tekście równie krótkie fragmenty rozmów Simona z jego lekarzem (który nie jest psychoanalitykiem!) podsumowujących z nieco późniejszej perspektywy doświadczenia bohatera z tego okresu szczęścia i pełnej satysfakcji, jak konsekwentnie (choć nieprzekonująco) twierdzi on sam.

Tak przedstawia się w ogólnym zarysie fabuła tej powieści. Na pozór może ona wydać się dość banalna. Przecież starzejący się mężczyzna i jego bardziej lub mniej mroczny przedmiot pożądania to motyw bardzo już zużyty - nie tylko przez pisarzy. Jednak w przypadku takiego autora jak Barthelme, a więc renomowanego eksperymentatora, interesujące jest nie tylko to, o czym jest jego powieść, ale jak została napisana. Czym różni się od typowych obyczajowych narracji (często zbliżonych tematem),autorstwa np. Johna Updike'a czy Saula Bellowa.

Konstruując fabułę swej powieści Barthelme zastosował też swoiste skróty narracyjne, odwołując się do czytelniczej znajomości prozy realistycznej i prozy życia. I tak, gdy dowiadujemy się "że Simon był (jest?) wziętym architektem, który opuścił swoją żonę", od razu staje się jasne, że szykują się dla niego poważne problemy finansowe. Na opisanie podobnej sytuacji Saul Bellow poświęcił w "Darze Humboldta" dobrych kilkadziesiąt stron (zresztą doskonałych). Barthelme ogranicza się jedynie do kilku wzmianek, a i tak, pod koniec Raju, nie jest żadnym zaskoczeniem list adwokata, w którym domaga się on dla żony Simona mniej więcej wszystkiego, co ten posiada obecnie i będzie posiadał w przyszłości.

Ciekawie i dość nietypowo wyglądają też podboje seksualne Simona. Chociaż tak dla niego ważne (to właśnie jego trzy hurysy tworzą przecież tytułowy "raj") - nie są szczególnie udane. Nieubłagane realia zaawansowanego wieku średniego sprawiają, że jedna z trzech piękności mówi o Simonie: "jest impotentem - na co najmniej pięćdziesiąt osiem procent". Tymczasem poza seksem (na czterdzieści dwa procent) nic specjalnie nie zajmuje Simona. Ale też - wydaje się ironicznie pytać Barthelme - czym innym miałby się ekscytować facet po pięćdziesiątce, który ma już absolutnie dość swego domu w Filadelfii, pracy i żony, a który odważył się rzucić to wszystko i zamieszkał w Nowym Jorku?

Od prozy jednoznacznie realistycznej różni się "Raj" także zabawą autora z prawdopodobieństwem opisywanych zdarzeń i sytuacji. Oscyluje ono od pełnego realizmu do wyraźnego (ale nigdy całkowitego) surrealizmu. Widoczne jest to między innymi w anegdotycznych wtrąceniach mających formę jak gdyby mikroopowiadań, np. Simon "wyjrzawszy przez frontowe okno widzi jak dwóch mężczyzn okłada pałką i pięściami policjanta". Po chwili dostrzega, że "policjantem jest drobna Murzynka". Oczywiście natychmiast pomaga jej (i to skutecznie) ,co jest chyba w Nowym Jorku tak samo nietypowe jak samotna, idąca pieszo policjantka, usiłująca zatrzymać dwóch podejrzanych typów ("Te dranie były lepiej umięśnione niż przypuszczałam"). Równie mało prawdopodobne (choć przecież możliwe) są dialogi prowadzone przez Simona z jego lokatorkami. Na ogół ograniczają się do kilku słów, by nagle rozbłysnąć fajerwerkiem elokwencji, jak wówczas, gdy na wyznanie jednej z dam "mam za małe cycki" Simon odpowiada szarmancko: „trzeba by długo podróżować, przebyć wiele rzek, pokonać wiele szczytów górskich, przebić się maczetami trzymanymi oburącz przez wiele gęstych mato grassos, żeby znaleźć piękniejszą kobietę".

Raj nieumeblowany

Tekst "Raju" jest podzielony na krótkie, najwyżej trzystronicowe fragmenty, z których większość to dialogi pomiędzy Simonem - chwilowo samotnym, dość zamożnym architektem w średnim wieku - a trzema młodymi, atrakcyjnymi i niezbyt inteligentnymi kobietami. Przez kilka niezapomnianych dla Simona miesięcy korzystały one z gościny w jego co prawda...

Kupiłem tą książkę dwa lata na jakieś przecenie w supermarkecie, bez powodu i może z nadmiaru pięciu złotych, które owa książka kosztowała. Jak dla mnie jest to ciekawy przykład postmodernistycznej wizji kontekstów społecznych, norm i zasad, które nie mają swojego podkreślenia w opisywaniu jakichkolwiek emocji. Tą książkę czyta się jak część jakiegoś większego utworu. Wchodzimy w ten dziwaczny świat architekta w średnim wieku. Trzy kobiety i jeden facet, czekamy co się wydarzy.. Czekamy... czekamy.... i nic. Może właśnie to stanowi urok tej pozycji.

Kupiłem tą książkę dwa lata na jakieś przecenie w supermarkecie, bez powodu i może z nadmiaru pięciu złotych, które owa książka kosztowała. Jak dla mnie jest to ciekawy przykład postmodernistycznej wizji kontekstów społecznych, norm i zasad, które nie mają swojego podkreślenia w opisywaniu jakichkolwiek emocji. Tą książkę czyta się jak część jakiegoś większego utworu....

Wzięty architekt z Filadelfii, znudzony pozbawioną emocji mieszczańską egzystencją, opuszcza żonę i przenosi się do Nowego Jorku, gdzie roztacza opiekę nad trzema młodymi kobietami. Te, z wdzięczności postanawiają zaspokoić fantazje erotyczne swego dobrodzieja... Bohaterowie to ludzie dotknięci chorobą cywilizacyjną, polegającą na niemożności porozumienia się. I chociaż go szukają, to jednak czynią to beznamiętnie i bez wiary w powodzenie swych wysiłków.

bez rewelacji, niekiedy dłużące sie i nie mające znaczenia dialogi.

Wzięty architekt z Filadelfii, znudzony pozbawioną emocji mieszczańską egzystencją, opuszcza żonę i przenosi się do Nowego Jorku, gdzie roztacza opiekę nad trzema młodymi kobietami. Te, z wdzięczności postanawiają zaspokoić fantazje erotyczne swego dobrodzieja... Bohaterowie to ludzie dotknięci chorobą cywilizacyjną, polegającą na niemożności porozumienia się. I chociaż go...