Dzieła dramatyczne III: Kroniki I

Cóż tu rzec, Shakespeare to Shakespeare. Najbardziej przemówiły do mnie w "Kronikach" portrety władców: Jana Bez Ziemi, który tchórzy nawet przed własną nikczemnością, Ryszarda II, którego wielkość objawia się dopiero w upadku, Henryka IV nękanego wątpliwościami co do prawowitości własnej władzy i troską o hulaszcze życie syna (znakomita mowa przedśmiertna!),wreszcie Henryka V, który dorasta do swojej królewskiej roli. Mniej miałam tym razem smaku na elementy komediowe z Falstaffem, Pistolem i resztą prostaczkowej zgrai pijusów i hultajów; interesujące było bardziej to, że Shakespeare tak zręcznie, po barokowemu, przeskakuje od rzeczy uroczystych i doniosłych, wypowiadanych białym wierszem, do tych błazeńskich prozatorskich przerywników, żeby odbiorca mógł odetchnąć i nie znużyć się jednolitym tonem.

Ciekawa metafikcjonalna rola Chóru w "Henryku V" pokazuje, jak próbowano sobie poradzić ze zmieszczeniem wielkiej epickiej materii - inwazji na Francję - w ciasnych murach teatru.

Cóż tu rzec, Shakespeare to Shakespeare. Najbardziej przemówiły do mnie w "Kronikach" portrety władców: Jana Bez Ziemi, który tchórzy nawet przed własną nikczemnością, Ryszarda II, którego wielkość objawia się dopiero w upadku, Henryka IV nękanego wątpliwościami co do prawowitości własnej władzy i troską o hulaszcze życie syna (znakomita mowa przedśmiertna!),wreszcie...

"O bon Dieu!" Te słowa wykrzyknęła Katarzyna w ostatniej sztuce z tejże książki i ja tak także zawołałem po jej przeczytaniu. Uzewnętrznił się w ten sposób mój zachwyt z lektury oraz mój szczery podziw dla autora. Wiliam Szekspir w najlepszym, najwartościowszym wydaniu.
W książce znajdziemy pięć wspaniałych sztuk angielskiego dramatopisarza. Należą one do kronik historycznych, które traktują o wybranych przez autora władcach. Są to w kolejności następujące sztuki: "Życie i śmierć króla Jana" ("The Life and Death of King John"),"Tragedia Ryszarda II" ("The Tragedy of King Richard the Second"),"Król Henryk IV, część I" ("The First Part of King Henry the Fourth"),"Król Henryk IV, część II" ("The Second Part of King Henry the Fourth") oraz "Życie Henryka V" ("The Life of King Henry the Fifth"). Dwie pierwsze sztuki przełożył Stanisław Koźmian, reszta przetłumaczona została przez Leona Ulricha. Tłumaczenia pierwszorzędne. Na końcu książki znajdziemy znakomite przypisy autorstwa Anny Staniewskiej, które są niezwykle pomocne i zawierają wiele cennych informacji.
Arcydzieło. Dziesięć gwiazdek. Maksymalna ocena. Wspaniała pod każdym względem książka.

"O bon Dieu!" Te słowa wykrzyknęła Katarzyna w ostatniej sztuce z tejże książki i ja tak także zawołałem po jej przeczytaniu. Uzewnętrznił się w ten sposób mój zachwyt z lektury oraz mój szczery podziw dla autora. Wiliam Szekspir w najlepszym, najwartościowszym wydaniu.
W książce znajdziemy pięć wspaniałych sztuk angielskiego dramatopisarza. Należą one do kronik...

Sporym atutem tego zbioru, przynajmniej moim zdaniem, jest wzajemne powiązanie niemal wszystkich zawartych w nim sztuk. Zostały one ułożone w porządku chronologicznym (choć kolejność ich powstawania była nieco inna),więc całość (z wyjątkiem dwóch skrajnych sztuk, czyli Króla Jana i Henryka VIII) czyta się jak jedną długą opowieść, a nie jak zbiór osobnych dramatów. Każdy kolejny utwór opowiada dalsze losy osób poznanych we wcześniejszych sztukach - o ile udało im się przeżyć, oczywiście :P Pewny problem może jednak sprawiać nazewnictwo postaci - jedni szlachcice są nazwani własnym nazwiskiem, ale inni (większość) noszą imiona pochodzące od posiadanych ziem. Co gorsza, na przestrzeni tych dziesięciu dzieł wiele różnych osób może nosić kolejno po sobie to samo nazwisko (np. York, Buckingham, Surrey, Suffolk itp.) albo jedna osoba może to nazwisko ze sztuki na sztukę zmienić (wraz z piastowanym stanowiskiem). W związku z tym po pewnym czasie można naprawdę mocno się pogubić, tym bardziej, że postaci w Kronikach przewija się naprawdę bardzo wiele.
Trzeba zaznaczyć, że Szekspir miał świadomość istnienia zasady zwanej licentia poetica (nawet, jeśli za jego czasów nie była jeszcze nazwana) i bardzo często z niej korzystał. Choć opisywał czasy przeszłe, to nie robił tego konsekwentnie i wszelkich anachronizmów i zagęstnień wydarzeń historycznych, które faktycznie dzieliły długie lata, znajdziemy tutaj na potęgę, zresztą także zwykłych błędów wielki dramaturg się nie ustrzegł. Nie oznacza to kompletnej fikcji literackiej, bo generalnie dzieje XV-wiecznej Anglii przedstawił we właściwy sposób, jednak dobrym materiałem do nauki historii Kroniki z pewnością nie są ;) Ale miłośników historii chyba powinny zainteresować najbardziej.
Moim zdaniem Kroniki są znacznie ciekawsze od Komedii (przynajmniej tych z pierwszego tomu). Chyba najlepszym przykładem to ilustrującym jest postać Sir Johna Falstaffa, który pojawia się w Henryku IV, ale występuje też w komedii Wesołe windsorskie kobiety (zresztą podobnie jak kilku jego kompanów) - i to właśnie w Henryku IV ta postać wydała mi się zabawniejsza niż w komedii... taki mały paradoks.

Sporym atutem tego zbioru, przynajmniej moim zdaniem, jest wzajemne powiązanie niemal wszystkich zawartych w nim sztuk. Zostały one ułożone w porządku chronologicznym (choć kolejność ich powstawania była nieco inna),więc całość (z wyjątkiem dwóch skrajnych sztuk, czyli Króla Jana i Henryka VIII) czyta się jak jedną długą opowieść, a nie jak zbiór osobnych dramatów. Każdy...