Kandyd

Kandyd jest młodzieńcem, o którym można powiedzieć dwie prawdy: ma pecha i jest naiwny. Został ukształtowany przez filozofa Panglossa, który powiedział, iż ten świat jest "najlepszym ze światów", co odnosi się do poglądów żyjącego w XVII w. Gottfrieda Wilhelma Leibniza. Swoje tezy opierał na przekonaniu o wartości jednostki i jej prawa do decydowania o sobie. Takie podejście nie raz wpędziło tytułowego bohatera w kłopoty, ale też skłaniało do pokładania ufności w ludziach, którzy chcieli go wykorzystać do własnych celów. Niesamowite były jego tłumaczenia ich działań, których nie potępiał i, takie odniosłam wrażenie, przyjmował ze spokojem.

Na kartach tej powiastki zjeździł niemal cały świat, poszukując szczęścia i ukochanej kobiety, stykając się na każdym kroku z ludźmi o różnorakim statusie społecznym, poglądach, wyznawanych wartościach. Co ciekawe nikt spośród nich nie potrafił odnaleźć w swoim życiu szczęścia - wszyscy narzekali na swoją dolę. Tekst jest dosyć lekki, ironiczny, szyty sarkazmem, miejscami łatany absurdem. Pojawia się i polski akcent. Może skłaniać do zastanowienia nad tym co jest człowiekowi potrzebne, aby mógł uznać swoje życie szczęśliwym i czy taki stan jest w ogóle możliwy do osiągnięcia, choć z założenia powinien być czymś naturalnym.

W pamięci zapisałam zdanie wypowiedziane przez Kandyda po ocaleniu z niewoli bułgarskiej: "Jeżeli to jest najlepszy z możliwych światów, jakież są inne?" Zatem: jeżeli w najlepszym świecie jest tyle zła i zepsucia, to strach myśleć co jest poza nim. Jednak nie warto narzekać, wszak dobry Bóg stworzyłby świat lepszym, gdyby tylko istniała taka możliwość, prawda?

Kandyd jest młodzieńcem, o którym można powiedzieć dwie prawdy: ma pecha i jest naiwny. Został ukształtowany przez filozofa Panglossa, który powiedział, iż ten świat jest "najlepszym ze światów", co odnosi się do poglądów żyjącego w XVII w. Gottfrieda Wilhelma Leibniza. Swoje tezy opierał na przekonaniu o wartości jednostki i jej prawa do decydowania o sobie. Takie...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

To była wspaniała i pouczająca wyprawa. W poszukiwaniu harmonii przemierzyłem świat pełen dysputy nad wolną wolą i koniecznością. Być może nie odkryłem krainy najlepszej z możliwych, jednak potwierdziło się przy tym stare powiedzenie, według którego podróże kształcą. Przesiąknięta duchem filozofii powiastka dała mi możliwość obcowania z osobliwościami umysłu Woltera. Ponieważ trzeba przyznać, że jego wzmocniony jeszcze bardziej złośliwym językiem dowcip, ukształtował opinię wielkiego pogromcy dogmatów i wszelkich niedorzeczności tego świata. Niech upadną przesądy, niech wolteriański dydaktyzm bezstronnie zbada przyczyny i skutki a tych, którzy w prostocie ducha karmią swój obskurantyzm, niech spotka zasłużona kara. To właśnie jest moim zdaniem cel "Kandyda".

Filozofia bywa praktyczna a tam gdzie jest przyczyna, tam również wystąpi skutek. Wolter wcale się nie sili na prawienie mądrości, woli oćwiczyć nieszczęsnego czytelnika wiązką solidnych przygód, a na koniec ironicznie ujawnić miejsce rozumu i sprawiedliwości. Kto by się domyślał, że spory teologiczne występują z taką samą częstotliwością jak kiła a poszczególne nieszczęścia składają się na wielkie dobro. Niech każdy dźwiga ciężar jakim jest życie a ono i tak okaże mu "najszlachetniejszą wzgardę", oby tylko wszyscy nie wyrzekli się swojego optymizmu, bo wtedy świat będzie jeszcze mniej znośny do zamieszkania. Historyjki Woltera robią swoje, dyskretna błyskotliwość przetrwała już ponad dwieście lat i zapewne ich przesłanie pozostanie jeszcze długo aktualne.

Nanizanie opowieści na sznurek ironii wcale nie jest łatwym zadaniem. Prostota może spłycić a zbyt duża subtelność pogłębić i tak trudny do analizy temat. Dlatego warto się cieszyć wszystkim, co ma nam do powiedzenia francuski myśliciel. "Wszystko idzie najlepiej, , jak tylko być może". On sam dołożył wszelkich starań, żeby moralnymi i fizycznymi niedolami zaciekawić żądną wrażeń publiczność. Wolteriański obieżyświat pokazał nam coś jeszcze. Osobliwie dyskretnie i w sposób prostoduszny zbadał wszystkie racje i wszelkie możliwe sprzeczności, wynikające z różnic w zapatrywaniach bohaterów "Kandyda". Czy uchwycił sens istnienia świata i czy potrafił wytłumaczyć kolej rzeczy, to zupełnie inna sprawa. Grunt, że filozofia mogła zejść z akademickich piedestałów i dostrzec ludzi, szukających zwykłej recepty na życie.

Przewaga filozoficznej myśli nad poczuciem przygody wcale nie musi jednoznacznie kojarzyć "Kandyda" z intelektualnym traktatem. Bo ta powiastka to również świetne widowisko pełne przebojowych awantur i namiętności, których znakiem w tamtych czasach były szczodrze rozdawane syfilityczne podarki. Obejmując wzrokiem świat, Wolter powierzchownie otacza czytelnika naiwnością. Jednak ten, zbyt dobrze znający szelmowskie sztuczki starego filozofa, nie nabierze się na przewrotne słówka. Można poszukać w "Kandydzie" morałów, można też po prostu świetnie się bawić. Ale warto połączyć te obie rzeczy, aby wspiąć się wyżej, gdzieś na wyżyny swojego własnego umysłu, skąd rozpościera się dobry widok na wszelkie racje innych ludzi. Kto wie, może to wszystko się nam kiedyś nieoczekiwanie przyda i wzbogaci sposób, w jaki odbieramy rzeczywistość.

To była wspaniała i pouczająca wyprawa. W poszukiwaniu harmonii przemierzyłem świat pełen dysputy nad wolną wolą i koniecznością. Być może nie odkryłem krainy najlepszej z możliwych, jednak potwierdziło się przy tym stare powiedzenie, według którego podróże kształcą. Przesiąknięta duchem filozofii powiastka dała mi możliwość obcowania z osobliwościami umysłu Woltera....

więcej

mniej

Pokaż mimo to

6,5/10
Nie wiem jak to ta niezbyt poważna powiastka filozoficzna mogła stanowić poważny argument w poważnej dyskusji filozoficznej pomiędzy Wolterem a Rousseau, ludźmi należących do najtęższych umysłów epoki Oświecenia. Bo co ta fikcyjna opowieść, wypełniona niesamowitymi zwrotami akcji, splotami wydarzeń i cudownymi ocaleniami miała udowadniać? Mimo tego oraz wielu innych drobnych mankamentów, "Kandyd" działa jako satyra na niezachwiany optymizm Leibniza.

"Kandyd" Woltera jest od pierwszych stron naszpikowana szyderą i bezlitosną, ale dość niewyszukaną ironią. Aspekty humorystyczne w raczej nie dotarły do mnie, z wyjątkiem nielicznego humoru słownego. Zabawne były też te wszystkie cudowne ocalenia - postaci, które umierały wcześniej w paskudnych okolicznościach, nagle okazały się całkiem żywe, choć nie zawsze zdrowe. Interesujące również były liczne nawiązania do prawdziwych wydarzeń i postaci, choć raziła mnie w tym niekonsekwencja autora, który z początku starał się zamaskować niektóre rzeczy pod fikcyjnymi nazwami (Bułgarowie/Prusacy i ich konflikt z Awarami/Francuzami - wojna siedmioletnia), a potem z tego zrezygnował.

Nie mogę powiedzieć, żeby "Kandyd" mi się nie podobał. Racja, jest dość naiwny w swojej wymowie i przesadny w formie, ale spełnia swoją satyryczną rolę. Można nawet powiedzieć, że jego fabuła jest dość zajmująca. Nie jest to jednakże na tyle wybitne dzieło, by stawiać je na piedestale i umieszczać na listach najlepszych powieści wszechczasów. Wciąż jednak warto znać "Kandyda", zwłaszcza jego najlepszy fragment, czyli wizytę w utopijnym El Dorado.

6,5/10
Nie wiem jak to ta niezbyt poważna powiastka filozoficzna mogła stanowić poważny argument w poważnej dyskusji filozoficznej pomiędzy Wolterem a Rousseau, ludźmi należących do najtęższych umysłów epoki Oświecenia. Bo co ta fikcyjna opowieść, wypełniona niesamowitymi zwrotami akcji, splotami wydarzeń i cudownymi ocaleniami miała udowadniać? Mimo tego oraz wielu innych...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka napisana w bardzo chaotyczny sposób, jednak przyjemnie mi się ją czytało. Zraziła mnie naiwność głównego bohatera, który ufał dosłownie każdemu, mimo iż wiele razy został okradziony, oszukany itp. Fabuła dość ciekawa, jednak stereotypy i traktowanie Kunegundy jak przedmiotu mnie pokonało, więc nie mogę postawić wyższej oceny. Jednak jest to ciekawa pozycja, polecam.

Książka napisana w bardzo chaotyczny sposób, jednak przyjemnie mi się ją czytało. Zraziła mnie naiwność głównego bohatera, który ufał dosłownie każdemu, mimo iż wiele razy został okradziony, oszukany itp. Fabuła dość ciekawa, jednak stereotypy i traktowanie Kunegundy jak przedmiotu mnie pokonało, więc nie mogę postawić wyższej oceny. Jednak jest to ciekawa pozycja, polecam.

Pokaż mimo to

To moje drugie spotkanie z ,,Kandydem" i niestety wciąż nie rozumiem fenomenu tej książki. Dla mnie była nudna w odbiorze.

To moje drugie spotkanie z ,,Kandydem" i niestety wciąż nie rozumiem fenomenu tej książki. Dla mnie była nudna w odbiorze.

Pokaż mimo to

a myślałem, że Dyzma i Szwejk to były Oryginały ...

a myślałem, że Dyzma i Szwejk to były Oryginały ...

Pokaż mimo to

Jako osoba, która miała z Wolterem do czynienia wyłącznie w podręcznikach muszę powiedzieć, że zostałem bardzo mile zaskoczony. Od samej pierwszej strony zostałem uderzony niespodziewanym humorem i wartką fabułą pełną satyry na ludzką dumę, na autorytety, i przede wszystkim na filozofię Leibniza, i ogółem. Wątek ten podsumowuje całkiem trafnie pewien przesadnie optymistyczny filozof, który twierdził: "toć nie darmo jestem filozofem: nie przystoi mi odmieniać zdania".

Kandyd to duża doza wciąż aktualnego humoru, wnikliwe spojrzenie na ludzką dyspozycję, i solidna powieść awanturnicza w jednym. Nie sposób się tutaj nudzić, i nawet nie żyjąc w najlepszym możliwym świecie twierdzę, że kiedyś przeczytam go raz jeszcze.

Jako osoba, która miała z Wolterem do czynienia wyłącznie w podręcznikach muszę powiedzieć, że zostałem bardzo mile zaskoczony. Od samej pierwszej strony zostałem uderzony niespodziewanym humorem i wartką fabułą pełną satyry na ludzką dumę, na autorytety, i przede wszystkim na filozofię Leibniza, i ogółem. Wątek ten podsumowuje całkiem trafnie pewien przesadnie...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Napisana niezwykle lekko opowieść o tym dlaczego każdy z nas powinien skupić się na "kultywowaniu własnego ogrodu". Książka na pewno zapada w pamięć. Będąc jednak przyzwyczajonym do literatury XX wiecznej, nie byłem w stanie w pełni się zaangażować się w świat przedstawiony. Akcja jest niewątpliwie ciekawa, brakuje mi jednak momentów introspektywnych, a przez ich brak bohaterowie wydają się nieco jednowymiarowi. Trafna analiza kondycji różnych narodów, prześmiewcza krytyka wielkich autorytetów oraz żartobliwe wypunktowania wielu mechanizmów społecznych zdecydowanie to nadrabiają. Pobno w orginale (po francusku) książka ta napisana jest niezwykłym językiem, polskie tłumaczenie nie jest złe, na pewno jednak nie zachwyca.

Napisana niezwykle lekko opowieść o tym dlaczego każdy z nas powinien skupić się na "kultywowaniu własnego ogrodu". Książka na pewno zapada w pamięć. Będąc jednak przyzwyczajonym do literatury XX wiecznej, nie byłem w stanie w pełni się zaangażować się w świat przedstawiony. Akcja jest niewątpliwie ciekawa, brakuje mi jednak momentów introspektywnych, a przez ich brak...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

"Kandyd" Woltera jest satyrą na szaleństwo optymizmu, jest też odzwierciedleniem niezmiennej niechęci Woltera do potężnych reżimów religijnych i wyniosłości francuskiej szlachty. Autorowi udaje się skrytykować optymizm, przełamując przekonanie Kandyda, że żyje w „najlepszym ze wszystkich możliwych światów”.

"Kandyd" Woltera jest satyrą na szaleństwo optymizmu, jest też odzwierciedleniem niezmiennej niechęci Woltera do potężnych reżimów religijnych i wyniosłości francuskiej szlachty. Autorowi udaje się skrytykować optymizm, przełamując przekonanie Kandyda, że żyje w „najlepszym ze wszystkich możliwych światów”.

Pokaż mimo to

Opowieść filozoficzna ukazująca, krytykująca, niejako ironizująca ludzkie poglądy. Wnosi ona wiele przemyśleń co do naszych wierzeń i celów, które chcemy udowodnić nie tylko innym, ale też i sobie. Każdy z nas bowiem kryje w sobie oblicze którego nie zna nawet ona sam.

Opowieść filozoficzna ukazująca, krytykująca, niejako ironizująca ludzkie poglądy. Wnosi ona wiele przemyśleń co do naszych wierzeń i celów, które chcemy udowodnić nie tylko innym, ale też i sobie. Każdy z nas bowiem kryje w sobie oblicze którego nie zna nawet ona sam.

Pokaż mimo to