Latarnia magiczna Mołotowa. Podróże w historię Rosji

W latach 90-tych Rachel Polonsky zamieszkała z rodziną w Moskwie. Okazało się, że piętro wyżej mieszkał kiedyś Wiaczesław Mołotow, jeden z najbardziej bezwzględnych popleczników Stalina. W jego dawnym mieszkaniu Polonsky odkryła należącą do niego bibliotekę, a składające się na nią książki stały się punktem wyjścia podróży po kraju, który – jak sądziła – znała. Podróżując z południa nas daleką północ, zetknęła się z przeszłością kraju pustoszonego przez wojnę, głód, ludobójstwo i totalitaryzm, lecz także z dziedzictwem rosyjskich pisarzy – z ich humanizmem, z epiką będącą ich odpowiedzią na wojnę, a także z ich oddaniem wartościom duchowym.

Latarnia magiczna z mieszkania Mołotowa umeblowała moją wyobraźnię. […] W trakcie lektur i podróży przemykały mi przed oczyma obrazy odległych czasów i miejsc, imaginacje wiodące poza granice rozumu, ku odległym zakątkom umysłu, ku istocie rzeczy materialnych, którą, jak się nam czasem wydaje, jesteśmy zdolni uchwycić. Historia i współczesność Rosji objawiały mi się w postaci migawek widzianych w wąskim okularze, na podobieństwo wyblakłych obrazów czekających na światło w tamtym staroświeckim
projektorze: chwile z mej własnej przeszłości oraz te, które inni – nieznani mi ludzie – uznali za godne uwiecznienia, wywołane niby mocą magiczną z okalającej wszystko ciemności.
Rachel Polonsky, fragment Prologu

Rachel Polonsky łączy osobiste wspomnienia i obserwacje z podróży z przemyśleniami na temat rosyjskiej literatury i historiografii. Owa podróż okazuje się drogą do zrozumienia współczesności bogatej w ślady minionych czasów. To właśnie znakomicie poprowadzony dialog przeszłości z teraźniejszością oraz płynność narracji są najważniejszymi zaletami Latarni magicznej Mołotowa.