Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Początkowo bardzo obawiałam się sięgnięcia po debiut Yanagihary - jak większość, zaczęłam od "Małego życia" i (choć nie bez cienia krytyki) dałam się wciągać bez reszty przez kilka dni mojego życia. Toteż kiedy zaczęłam czytać "Ludzi na drzewach", mając w głowie jedynie paruzdaniowy, enigmatyczny opis, coś kazało mi sądzić, że przez paręset stron będę czytała opis rodzącego się zachwytu prostym życiem cywilizacji dotychczas nieodkrytej, żeby w efekcie doczytać jak ktoś ucieka od całego zepsucia współczesnego świata wprost w objęcia rajskiej wyspy i prymitywnych chatek.
Tutaj powinnam była uderzyć się w pierś po raz pierwszy.

Yanagihara nie pozwala nam ani przez moment przewidywać - lawiruje gdzieś pomiędzy fascynacją, obrzydzeniem, determinacją, bezdusznością i zachwytem. Główny wątek nie rozwija się w sposób prosty; chociaż z góry wiemy jaki będzie miał finał. Po raz drugi już - śmiało mogę powiedzieć - że znów ani się spostrzegłam, a zaczęłam kolejnego bohatera tej autorki rozumieć.

A i tutaj nie ma zawodu, jakiego się spodziewałam. Byłam przekonana, że poruszanie trudnych moralnie tematów - wbrew pozorom - jest najprostsze do rozliczeń. I faktycznie, zwykle takie bywa. Intuicyjnie czekałam na wielkie potępienie albo dowód niewinności, który spowoduje, że będziemy Perinie współczuli.
Tutaj powinnam uderzyć się w pierś po raz drugi.

Nic takiego się nie stało. Norton Perina okazuje się bardziej ludzkim, niż chcielibyśmy go widzieć i jednocześnie bardziej okrutnym, niż chcielibyśmy uwierzyć. Trudno nie łapać się na poczuciu, że przecież rozumiemy go momentami; że zbyt wiele ma ludzkich obaw, wątpliwości, doświadczeń, aby móc po prostu odrzucić swędzącą myśl, że jednak wiele między nami podobieństw.

Yanagihara ciągle jednak nie wchodzi w buty moralizatora - piętrzy przed nami kolejne moralne problemy; pokazuje, że moralność jest zmienna, jest tylko społecznym konstruktem, trudna do oceny. Czekałam na jasne rozstrzygnięcie co jest czarne, a co białe.
I to tutaj po raz trzeci powinnam uderzyć się w pierś.

Przeczytałam tę książkę do końca, nie uzyskując paru odpowiedzi: na pytania mniej ważne, wynikające z czystej ciekawości, jak i na te, które były fundamentalne. Nie dowiedziałam się czy świat widziany oczami Periny był jednostronny i wybielony; czy zwyczajnie dla wszystkich złych zachowań znajdujemy wytłumaczenie?
Yanagihara po raz kolejny mistrzowsko porusza struny, które każą zastanowić się nad moralnością i tym jak zaskakująco wiele mamy w sobie dwoistości.

Początkowo bardzo obawiałam się sięgnięcia po debiut Yanagihary - jak większość, zaczęłam od "Małego życia" i (choć nie bez cienia krytyki) dałam się wciągać bez reszty przez kilka dni mojego życia. Toteż kiedy zaczęłam czytać "Ludzi na drzewach", mając w głowie jedynie paruzdaniowy, enigmatyczny opis, coś kazało mi sądzić, że przez paręset stron będę czytała opis rodzącego...

Po pierwszych stronach powieści Whartona, trudno oprzeć się początkowemu złudzeniu, że to książka o starości - o kruchości życia, o problemach pogodzenia się ze swoim przemijaniem. Im dalej w las, tym jaśniej widzimy, że starość i choroba są jedynie tłem; odpowiednim podobraziem dla najważniejszego pytania, które staje przed Czytelnikiem: czy odpowiednio przeżywasz swoje życie?

Ale to pytanie Wharton stawia w swoim stylu - bez patetyczności, bez chamskiej bezpośredniości. Mimo swoich paru małych, powieściowych potknięć -
autor znowu mistrzowsko pokazuje świat męskimi oczami. Pokazuje każdy element życia, który odkrywają bohaterowie, w prostych, wrażliwych spojrzeniach mężczyzn, których łączy ta sama krew, a dzielą pokolenia, doświadczenia, domy i marzenia.

Po pierwszych stronach powieści Whartona, trudno oprzeć się początkowemu złudzeniu, że to książka o starości - o kruchości życia, o problemach pogodzenia się ze swoim przemijaniem. Im dalej w las, tym jaśniej widzimy, że starość i choroba są jedynie tłem; odpowiednim podobraziem dla najważniejszego pytania, które staje przed Czytelnikiem: czy odpowiednio przeżywasz swoje...

Trudno o dokładniejszą analizę przechodzenia traumy i - jednocześnie - ludzkiego budowania zwykłego, codziennego życia. "Małe życie" uwodzi prostymi uczuciami, jakie wzbudzają w czytelnikach bohaterowie, i w tym samym czasie - skomplikowaniem ich historii i odczuć. Jest powieścią o podwójnym charakterze, o podwójnej historii, zupełnie jak Jude.
Czytelnik zanim się obejrzy, zostaje wciągnięty w nieco sielankowy świat czwórki przyjaciół, by - znów zanim się spostrzeże - powoli odkrywać tajemnice ich wyborów i zachowań.
Naprawdę niełatwo znaleźć książki równie zamykające czytelnika w swoim świecie. Jedna z tych książek, która wywołuje irracjonalny żal, że nie zostanie już nigdy przeczytana po raz pierwszy.

Trudno o dokładniejszą analizę przechodzenia traumy i - jednocześnie - ludzkiego budowania zwykłego, codziennego życia. "Małe życie" uwodzi prostymi uczuciami, jakie wzbudzają w czytelnikach bohaterowie, i w tym samym czasie - skomplikowaniem ich historii i odczuć. Jest powieścią o podwójnym charakterze, o podwójnej historii, zupełnie jak Jude.
Czytelnik zanim się obejrzy,...