Z jakiegoś dziwnego, nieokreślonego (przynajmniej dla mnie samej) powodu, książkę Zadie Smith czytało się jednocześnie jako powieść niezwykle współczesną, jak i klasyczną (chciałam użyć słowa "uniwersalna", ale stwierdziłam, że jest zbyt wyświechtane, żeby jeszcze mogło znaczyć to, co znaczyło na początku). Chodzi mi tutaj przede wszystkim o to, że tak jak inne wielkie (i znów - słowo-śmieć, ale jak to inaczej określić?) powieści, urzeka ona czytelnika czymś w rodzaju ponadczasowości. Nie chciałabym tego małego szkicu zalać komunałami i sztampą, których używa się obecnie przy niemalże każdej recenzji, ale rzeczywiście jest w "O pięknie" coś, co każe nam spojrzeć na to i na uznane, wcześniejsze dzieła literackie, nieco inaczej. Może właśnie o to chodziło Eliotowi w jego eseju o tradycji literackiej - być może jest to dostrzeżenie "tego co ponadczasowe i tego co przemijające oraz ponadczasowe i przemijające zarazem". A być może chcę tylko powiedzieć, że z przyjemnością czytało mi się tę książkę?

Porusza one różne, ważne tematy, ale to raczej sposób, w jaki je porusza, jest najbardziej istotny. Przewijają się one pod wciąż przeobrażającymi się postaciami, jak Leitmotiv, z tą różnicą, że jest ich wiele i ciężko tak naprawdę wychwycić jeden, główny wątek. Rembrandt, rasizm, świadomość własnej tożsamości, różnice kulturowe, obraz współczesnej Ameryki, życie rodzinne i uniwersyteckie, kontrast Anglii i Ameryki, tytułowe piękno… Motywy można wymieniać bez końca. Łączą je słowa, napisane językiem sprawnym, nieco ironicznym, z odpowiednią dawką humoru i dystansu. Kolejnym “spójnikiem” są obrazy i muzyka, zamknięte w słowach, lecz bynajmniej nie zniewolone. Szczególnie trafnie został tu przedstawiony charakter postaci, ich słabości i zalety oraz relacje z innymi ludźmi.

Poruszyła mnie ta powieść i zostawiła z mnóstwem myśli w głowie, z chaosem jak w strumieniu świadomości i z poczuciem, że była naprawdę dobra. Myślę, że warto ją przeczytać choćby z tego powodu. Szczerze polecam.

Z jakiegoś dziwnego, nieokreślonego (przynajmniej dla mnie samej) powodu, książkę Zadie Smith czytało się jednocześnie jako powieść niezwykle współczesną, jak i klasyczną (chciałam użyć słowa "uniwersalna", ale stwierdziłam, że jest zbyt wyświechtane, żeby jeszcze mogło znaczyć to, co znaczyło na początku). Chodzi mi tutaj przede wszystkim o to, że tak jak inne wielkie (i...