Ciekawa pozycja, opisuje wojnę polityczną pomiędzy USA a ZSRR/Rosją w latach 1945-2020. Dobrze i zwięźle napisana. Autor dba o szczegóły, podaje mnóstwo cytatów, które interesująco pokazują punkty widzenia i opinie postaci historycznych obecnych w książce. W kontekście wojny z Ukrainą szczególnie warto czytać część książki poświęconą wojnie politycznej z Rosją Putina.
Autor nie stroni też od pokazywania brudnej strony polityki uprawianej przez USA. Tutaj zamiast swoich ocen pozwala się wypowiadać faktom.

Ciekawa pozycja, opisuje wojnę polityczną pomiędzy USA a ZSRR/Rosją w latach 1945-2020. Dobrze i zwięźle napisana. Autor dba o szczegóły, podaje mnóstwo cytatów, które interesująco pokazują punkty widzenia i opinie postaci historycznych obecnych w książce. W kontekście wojny z Ukrainą szczególnie warto czytać część książki poświęconą wojnie politycznej z Rosją Putina....

Powojenna historia relacji amerykańsko – rosyjskich (radzieckich) to w dużej mierze lata wzajemnej nieufności i rywalizacji, która – na szczęście – nigdy nie przerodziła się w bezpośredni konflikt zbrojny. Wydawało się, że wraz ze zwycięstwem w zimnej wojnie Stanom Zjednoczonym uda się trwale spacyfikować rywala, a demokracja rozpocznie triumfalny pochód w zdobywaniu przyczółków w kolejnych państwach, nie tylko w tych, które przez lata były zdominowane przez Moskwę, ale także w samej Rosji. Ta sprawiała wrażenie rzuconej na kolana nieefektywnymi rządami Borysa Jelcyna, poturbowana permanentnym kryzysem gospodarczym oraz poniżona na arenie międzynarodowej rozszerzeniem NATO o kraje dawniej wchodzące w jej strefę wpływów. Wraz z dojściem do władzy Władimira Putina na Kremlu zadecydowano jednak o kontrofensywie. Zdając sobie sprawę z różnicy potencjałów gospodarczego i militarnego, postawiono na działania wywrotowe wobec USA, próbując doprowadzić do kryzysu amerykańskiej demokracji. Do tego zadania nie są potrzebne pełne arsenały, a broń, którą możemy określić mianem „politycznej”.

To właśnie temu zagadnieniu poświęcona jest nowa książka amerykańskiego dziennikarza Tima Weinera pod tytułem „Szaleństwo i chwała. Wojna polityczna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją 1945 – 2020”. Laureat Nagrody Pulitzera i National Book Award, specjalista od amerykańskiego wywiadu i autor książek poświęconych dziejom CIA oraz FBI, prowadzi swój publicystyczny wywód przez kolejne dekady stosunków na linii Biały Dom – Kreml, aby dojść do rządów wyraźnie zauroczonego Putinem Donalda Trumpa. Wprost określa je jako zagrożenie dla amerykańskiej demokracji, a byłego już prezydenta USA mianem rosyjskiego agenta wpływu, który wygrał wybory w dużej mierze dzięki sterowanej z Rosji akcji dezinformacyjnej, który wspiera geopolityczne interesu Putina, powtarza jego propagandę i tuszuje dowody rosyjskiej ingerencji w system demokratyczny USA. „Putin dokonał jednak najbardziej zuchwałej operacji dywersyjnej od czasu, gdy Grecy podciągnęli wielkiego drewnianego konia pod bramy Troi. Trump miał się okazać bezcennym zasobem w rosyjskiej wojnie z demokracją i rządami prawa” – pisze Weiner.

Książka przygotowana dla polskich Czytelników przez Dom Wydawniczy Rebis ukazuje się w momencie, kiedy historia znowu przyśpiesza. Na Kijów i inne ukraińskie miasta spadają rosyjskie bomby. Trwa największy konflikt w Europie od czasów wojny na Bałkanach. USA nie stoją z boku i wydaje się, że zakończenie kolejnego europejskiego konfliktu nie obędzie się bez ich decydującego udziału. Swoją drogą, w jakiej sytuacji obecnie mogliby znajdować się Ukraińcy, gdyby to jednak najważniejszy głos w Gabinecie Owalnym miał nie Biden, ale zwycięski na drugą kadencję Trump…

Autor przypomina postać George’a Kennana, amerykańskiego sowietologa i dyplomaty, który w tak zwanym „długim telegramie” z 1946 roku, analizującym politykę zagraniczną ZSRR, ostrzegał o stosowaniu przeciwko USA metod, za pomocą których komuniści będą „dążyć do podkopania wiary narodu w siebie, sparaliżowania środków obrony narodowej, zwiększania społecznych i robotniczych niepokojów, stymulowania wszelkich form rozbicia wspólnoty […]. Biedni będą nastawieni przeciwko bogatym, czarni przeciwko białym, młodzi przeciwko starym, przybysze przeciwko zadomowionym mieszkańcom.” Zdaniem Weinera mamy do czynienia ze swego rodzaju polityczną przepowiednią, bo wszystko to miało nastąpić siedemdziesiąt lat później, podczas wyborów prezydenckich w USA. Koncepcja powstrzymywania według Kennana, choć realizowana przez polityków nie do końca zgodnie z tym, co głosił ten sowietolog, była podstawą amerykańskiej polityki zagranicznej aż do chwili, gdy nad Kremlem po raz ostatni opuszczono sztandar z sierpem i młotem.

Zarówno USA, jak i Związek Radziecki, chętnie sięgały po tajne działania w celu rozszerzania i podtrzymywania swoich wpływów w Ameryce Łacińskiej, Afryce, Azji Południowo-Wschodniej i na Bliskim Wschodzie. Jak podaje Weiner, w ciągu XX wieku Biały Dom i Kreml wpłynęły co najmniej 117 razy na wynik wyborów na całym świecie. Lojalność kupowano za broń i gotówkę. Przykładem takich działań ingerowanie w wewnętrzne sprawy Konga, gdzie CIA wspierało finansowo i organizacyjnie Joseph-Désiré Mobutu (Mobutu Sese Seko),obawiając się umocnienia rządów komunizującego – zdaniem Amerykanów – pierwszego premiera nowego państwa, Patrice’a Lumumby. Mobutu przeprowadził zamach stanu, Lumumba aresztowany i zamordowany, co pozwoliło Mobutu na objęcie pełni dyktatorskiej władzy. Amerykanom zupełnie nie przeszkadzało, że kraj traktował jak prywatny folwark. Ważne, że Sowieci nie objęli go swoją strefą wpływów. Przykładem licznych, nieudanych działań mających na celu pomaganie opozycji antykomunistycznej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, było wspieranie ruchu Wolność i Niezawisłość w Polsce, który finalnie okazał się być kontrolowanym przez bezpiekę. Bardziej skuteczne okazały się być „miękkie” inicjatywy związane chociażby z powstaniem Radia Wolna Europa. Z resztą rozdział poświęcony Radiu z pewnością polskiego czytelnika zainteresuje najbardziej, bo jego tematyka płynnie przechodzi do burzliwych lat 80. – narodzin „Solidarności”, stanu wojennego, strajków z 1988 roku, rozmów opozycji z władzą w ramach Okrągłego Stołu i pierwszych, (prawie) wolnych wyborów do parlamentu. Autor wskazuje, że CIA nie przewidziała takiego rozwoju wydarzeń. Co innego KGB, które kilka dni po utworzeniu w Polsce rządu Tadeusza Mazowieckiego powołała nowy zarząd celem zwalczania „wrogich elementów planujących doprowadzić do siłowego obalenia władzy radzieckiej”. Wysoki urzędnik Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego już wcześniej miał ostrzegać Biuro Polityczne: „Jeśli przyjrzycie się doświadczeniu Polski, ujrzycie, dokąd zmierza nasz kraj”.

Tak jak w ostatnich latach, tak też w ciągu ósmej dekady ubiegłego wieku Amerykanie nie radzili sobie z neutralizacją produkowanych przez Rosjan fake newsów. Dla CIA było to zadanie drugorzędne, którym zajmowało się niewielu analityków. Początek nowego wieku to z kolei skupienie się na wojnie z terroryzmem. Rzucenie wszystkich sił do zwalczania mniej lub bardziej rzeczywistych zagrożeń sprawiło, że amerykański wywiad nie był w stanie skutecznie kontynuować wojny politycznej z Rosją, na której czele stał już Władimir Putin. Do czego doprowadziło to zaniechanie obserwowaliśmy podczas wspomnianej kampanii prezydenckiej w 2016 roku.

Książkę Tima Weinera można czytać na kilka sposobów. Chociażby jako publicystykę, ale opartą na solidnych fundamentach rodem z archiwów. Można też ją potraktować jako swoiste „memento” w kontekście obecnych wydarzeń na Ukrainie, patrząc na nie przez pryzmat napaści Rosji na Gruzję w 2008 roku. Mechanizm działania Kremla był wówczas bardzo podobny. Tym razem jednak Zachód wydaje się być lepiej uodporniony na rosyjską manipulację faktami, polityczny lobbing, kształtowanie opinii publicznej, w tym opinii przywódców politycznych.

Powojenna historia relacji amerykańsko – rosyjskich (radzieckich) to w dużej mierze lata wzajemnej nieufności i rywalizacji, która – na szczęście – nigdy nie przerodziła się w bezpośredni konflikt zbrojny. Wydawało się, że wraz ze zwycięstwem w zimnej wojnie Stanom Zjednoczonym uda się trwale spacyfikować rywala, a demokracja rozpocznie triumfalny pochód w zdobywaniu...

Naciągane 6. Autor wziął ambitnie na barki duży okres czasu, przez co każdy etap "wojny" opisywany jest bardzo skrótowo i poglądowo.

Naciągane 6. Autor wziął ambitnie na barki duży okres czasu, przez co każdy etap "wojny" opisywany jest bardzo skrótowo i poglądowo.

Ciekawie napisana historia wywierania wpływu przez USA i ZSRR (a potem Rosję) na siebie nawzajem i na większość państw świata od zakończenia II WŚ. Opisana jest tutaj wojna polityczna, zakulisowa, a nie konflikty zbrojne. Autor opisuje działania USA w Afryce postkolonialnej, w Azji, w Europie Środkowej oraz reakcje ZSRR, przy czym ta część zdecydowanie skupia się na części amerykańskiej, a działania strony radzieckiej są opisane zdecydowanie zbyt skrótowo. Niemniej jednak dowiedzieć się możemy (a właściwie tylko potwierdzić znaną prawdę),że Jankesi wpychali się i wpychają wszędzie i od zawsze, krzewiąc demokrację (która u nich zdecydowanie kuleje) i osiągając z tych działań niesłychane profity, posługując się metodami zdecydowanie niedemokratycznymi (zamachy, zabójstwa, przewroty itd.) i nie mając żadnych dalekosiężnych planów, co robić po tym, jak już ta demokracja zostanie wprowadzona.
Druga część książki to już historia tego, jak Putin i jego ludzie, biorąc przykład z działań USA i udoskonalając je, zaczęli wpływać na bieg historii, w tym historię samych Stanów Zjednoczonych (jest cały rozdział o wpływie na wybory w 2016 i 2020 r.).
Książkę czyta się jak najlepszy kryminał. Nie ma tu wielu dat czy nazwisk, które zaburzałyby tok lektury. Pochłonąłem w kilka wieczorów.

Ciekawie napisana historia wywierania wpływu przez USA i ZSRR (a potem Rosję) na siebie nawzajem i na większość państw świata od zakończenia II WŚ. Opisana jest tutaj wojna polityczna, zakulisowa, a nie konflikty zbrojne. Autor opisuje działania USA w Afryce postkolonialnej, w Azji, w Europie Środkowej oraz reakcje ZSRR, przy czym ta część zdecydowanie skupia się na części...

Autora jako historyka mogę zaakceptować. Jako politologa, analityka współczesnych wydarzeń - zdecydowanie nie.

Autora jako historyka mogę zaakceptować. Jako politologa, analityka współczesnych wydarzeń - zdecydowanie nie.

Autor w sposób syntetyczny opisuje kilka najważniejszych pol starcia działań wywiadowczych ZSRR (potem Rosji) oraz USA, poczynając od krańca 2WŚ po okres wyborów prezydenckich w USA, podczas których w sposób sterowany przez Kreml prezydentem Stanów Zjednoczonych stał się Donald Trump. Treść została podana w sposób dość sprawny i zrozumiały dla każdego czytelnika. Rozszerza wiedzę o znanych z historii wydarzeniach, jak akcja CIA w Zatoce Świń, wydarzenia 1956r na Wegrzech czy rodzenie się oporu społeczeństwa polskiego przeciwko komunizmowi, powstanie Solidarności i wyboru Karola Wojtyły na papieża. Książka może nie jest arcydziełem, ale 300stron tekstu to interesujący przegląd historycznych wydarzeń opowiedzianych z trochę innej perspektywy niż standardowy przekaz.

Autor w sposób syntetyczny opisuje kilka najważniejszych pol starcia działań wywiadowczych ZSRR (potem Rosji) oraz USA, poczynając od krańca 2WŚ po okres wyborów prezydenckich w USA, podczas których w sposób sterowany przez Kreml prezydentem Stanów Zjednoczonych stał się Donald Trump. Treść została podana w sposób dość sprawny i zrozumiały dla każdego czytelnika. Rozszerza...

Kogoś, kto bardzo uważnie śledził wydarzenia polityczne ostatnich kilkudziesięciu lat, ta książka nie zaskoczy. Nie jest to zresztą kryminał czy powieść sensacyjna, aby miała za cel zaskakiwanie niespodziankami. Niemniej takie a nie inne ułożenie faktów i ich interpretacja w wydaniu Tima Weinera może okazać się zdrową odtrutką dla kogoś, kto zna świat ze zideologizowanych przekazów TV.

Opisując historię zmagań politycznych między USAi ZSRR, w kilku miejscach Weiner ewidentnie się myli. Przykładowo, inaczej niż opisuje wyglądały przyczyny i motywacje bohaterów (a nawet sam przebieg) puczu Janajewa 1991 roku w Rosji. Nie pisze całej prawdy (albo jej nie chce znać - archiwa CIA są otwarte, albo nie chce opowiedzieć) o okolicznościach stanu wojennego w Polsce. Nie ujawnia całej prawdy - zapewne jej nie znał, albo polenił się zdobyć informacje - o wizycie Clintona w Polsce przed wejściem Polski do NATO...

Jednym zdaniem: Chcę powiedzieć, że książka Tma Weinera na pewno nie może służyć jako podręcznik historii. Na pewno za to zasługuje na uważne przeczytanie, ponieważ ciekawie zestawia fakty, a przede wszystkim barwnie, zajmująco o nich opowiada.

Dlatego też w swojej kategorii ksiązek quasi-historycznych dałem "Szaleństwu i chwale" tak wysoką ocenę.

Kogoś, kto bardzo uważnie śledził wydarzenia polityczne ostatnich kilkudziesięciu lat, ta książka nie zaskoczy. Nie jest to zresztą kryminał czy powieść sensacyjna, aby miała za cel zaskakiwanie niespodziankami. Niemniej takie a nie inne ułożenie faktów i ich interpretacja w wydaniu Tima Weinera może okazać się zdrową odtrutką dla kogoś, kto zna świat ze zideologizowanych...

"Wojna polityczna między Stanami Zjednoczonymi a Rosją."
Podtytuł książki Tim'a Werner'a wyjaśnia wszystko. Treści zawarte w książce mogą szokować. Ale tylko amerykańskich czytelników tego rodzaju pozycji. Nieco mniej bulwersują obywateli Europy, szczególnie jej zachodniej części. Fakty, oceny, komentarze zapisane przez autora na mnie wrażenia nowości nie wywarły. Szczególnie teraz, kiedy ponurym zwieńczeniem konfliktów o władzę nad światem stała się wojna.
Rzecz jest udanie napisana i godna polecenia.

"Wojna polityczna między Stanami Zjednoczonymi a Rosją."
Podtytuł książki Tim'a Werner'a wyjaśnia wszystko. Treści zawarte w książce mogą szokować. Ale tylko amerykańskich czytelników tego rodzaju pozycji. Nieco mniej bulwersują obywateli Europy, szczególnie jej zachodniej części. Fakty, oceny, komentarze zapisane przez autora na mnie wrażenia nowości nie wywarły....

Zarówno Stany Zjednoczone i Rosja reprezentują inne podejście do ładu, porządku świata. Władcy tych państw przychodzą i odchodzą ale zawsze pozostają w opozycji, nie działają wspólnie. Wróg, który nigdy nie będzie przyjacielem. W tym przypadku prawda ta nigdy się nie zmieni. Lektura warta uwagi.

Zarówno Stany Zjednoczone i Rosja reprezentują inne podejście do ładu, porządku świata. Władcy tych państw przychodzą i odchodzą ale zawsze pozostają w opozycji, nie działają wspólnie. Wróg, który nigdy nie będzie przyjacielem. W tym przypadku prawda ta nigdy się nie zmieni. Lektura warta uwagi.

6,5
Duży rozstrzał między rozdziałami. Rozdział o Polsce chyba najciężej się czytało. Szkoda, że tak mało o Wietnamie.

6,5
Duży rozstrzał między rozdziałami. Rozdział o Polsce chyba najciężej się czytało. Szkoda, że tak mało o Wietnamie.