Gabriel Narutowicz i Eligiusz Niewiadomski – obaj przyszli na świat w podobnych rodzinach, dzieliło ich zaledwie kilka lat; obaj byli inteligentni i dążyli do realizacji swoich celów, obaj osiągnęli sukcesy w dziedzinach, które sobie wybrali. Obaj przez pewien czas byli akademickimi wykładowcami. Jak to się stało, że jeden z nich został prezydentem a drugi mordercą? Jak to się w ogóle stało, że Narutowicz został prezydentem – przecież nie był rasowym politykiem, a raczej naukowcem. Przez lata wykładał chemię w Szwajcarii.

Autor dość dokładnie przedstawia losy obu postaci, kreśląc jednocześnie obraz społeczeństwa polskiego tuż po odzyskaniu niepodległości, nastrojów wówczas panujących, nurtów politycznych. Można dowiedzieć się wiele zarówno o samych głównych bohaterach, jak i w ogóle o Polsce tamtego okresu. Odniosłam wrażenie, że sporo podobieństw jest w stosunku do polskiej niepodległości w pokoleniu, które doczekało 1918 roku i w pokoleniu, które przeżyło rok 1989. Najpierw oczekiwano państwa polskiego jako iście baśniowego, idealnego i spełniającego wszystkie tęsknoty, a potem, gdy tę wolność udało się odzyskać, zaczęły się rozczarowania.

Czytając miałam poczucie, że autor jednak mimo wyraźnych deklaracji czasami kieruje się emocjami i sympatiami oraz antypatiami, przedstawiając pewne zdarzenia czy osoby jednostronnie. Spytałam znajomych historyków, co o tym sądzą, i przyznali mi rację. Warto jednak nie brać na wiarę wszystkiego, co tam napisano i sięgnąć po jakieś źródło porównawcze. Mimo wszystko to bardzo cenna pozycja, jeśli chodzi o kompendium wiedzy na temat nastrojów społecznych i politycznych epoki.

Gabriel Narutowicz i Eligiusz Niewiadomski – obaj przyszli na świat w podobnych rodzinach, dzieliło ich zaledwie kilka lat; obaj byli inteligentni i dążyli do realizacji swoich celów, obaj osiągnęli sukcesy w dziedzinach, które sobie wybrali. Obaj przez pewien czas byli akademickimi wykładowcami. Jak to się stało, że jeden z nich został prezydentem a drugi mordercą? Jak to...