Pomocnik historyczny nr 1/2018; Rewolta 1968
- Kategoria:
- czasopisma
- Seria:
- Pomocnik historyczny Polityki
- Wydawnictwo:
- Polityka
- Data wydania:
- 2018-02-28
- Data 1. wyd. pol.:
- 2018-02-28
- Język:
- polski
- ISBN:
- 17300525
- Tagi:
- 1968 kontrkultura
Z perspektywy 50 lat wydarzenia mogą przypominać falę tsunami, która przetoczyła się przez świat w latach 60. XX w., z kulminacją w 1968 r. W rzeczywistości była to wielka liczba wirów, o różnorodnej skali i różnym kierunku obrotu, z których część wzajemnie się wzmacniała, inne zderzały ze sobą. Gdy w USA studenci – w proteście przeciw wojnie w Wietnamie – palili karty powołania do wojska, w Polsce protestowali przeciw ograniczaniu wolności słowa („prasa kłamie”). Gdy w Meksyku od kul formacji wojskowych ginęli manifestanci na placu Tlatelolco, w Chinach ich rówieśnicy, hunwejbini, nakładali czapki hańby swym profesorom, stając się pionkiem w grze despotycznego wodza. Gdy członkowie niemieckiej Kommune 1 postulowali rewolucję seksopolu (zmienianie świata należy zacząć od uwolnienia się od ograniczeń seksualnych narzucanych przez konserwatywne społeczeństwa),młodzi Czesi i Słowacy projektowali ustrój „socjalizmu z ludzką twarzą”. Gdy zrewoltowany Paryż ogłaszał, że praca jest torturą i hańbą, w młodych państwach zdekolonizowanej Afryki lokalni przywódcy, często wykształceni na europejskich uczelniach, praktykowali utopie – na żywej tkance plemion poskładanych w społeczeństwa.
Wydarzenia lat 60. miały swoje aspekty polityczne, społeczne, ekonomiczne, artystyczne i obyczajowe – z najbardziej rozpoznawalnymi figurami dzieci kwiatów, hipisów, czyniących miłość, a nie wojnę. Różnych słów używa się w związku z tym na opisanie zjawiska: kontestacja, kontrkultura, bunt, rewolucja, rewolta, rebelia. Dwie co najmniej rzeczy rzucają się w oczy – pokoleniowość protestu pierwszej powojennej generacji oraz wrażliwość buntowników odmienna od cechującej ich ojców i dziadów. Ducha czasu opisał Bob Dylan, wówczas bard kontestacji, w swej pieśni „Czasy nadchodzą nowe”: „Słuchajcie mnie wy, jakikolwiek wasz los/oto fala nadciąga, zaleje ten ląd/więc zrozumcie, to koniec, potop zmiecie was stąd/jeśli chcecie ocalić głowy/Lepiej uczcie się pływać, bo pójdziecie na dno/oto czasy nadchodzą nowe” (tłum. Filip Łobodziński; w 2018 r. utworu można posłuchać w ramach projektu Dylan.pl).
Trudno znaleźć wspólny mianownik dla wszystkich zjawisk składających się na rewoltę lat 60. Teksty pogrupowaliśmy więc w trzech blokach: w pierwszym (Bunt i kontrkultura) opisujemy ich kontekst społeczno-obyczajowy, w drugim (Odcienie rebelii) – społeczno-polityczny, w trzecim (Polski Marzec) – studencki bunt w PRL, wykorzystanie go w walkach na szczytach władzy oraz odblokowanie ksenofobii oraz antysemityzmu, prowadzących do czystek i emigracji.
Wielobarwność Rewolty 1968 nie pozwala na jednoznaczne skwitowanie jej miejsca w historii świata. Sami bohaterowie rozeszli się w różne strony (chociażby w Polsce byli hipisi są zarówno w obozie PiS, jak i w szeregach opozycji). Co nie znaczy, że takie wysiłki ujednoznacznienia nie są podejmowane. Jedni widzą w rebelii lat 60. nową energię przydaną skostniałemu światu (czego symbolem mogliby być wiecznie żywi Rolling Stonesi); inni mrok, którym okrył się porządek ugruntowany na wierze, tradycji i hierarchii (czego dowodem miałby być duchowy i moralny eklektyzm Ery Wodnika).
Na dobre czy na złe, czasy wówczas nadeszły nowe.
Zanurzmy się w lata 60. – jedni dla wspomnienia swej młodości, inni dla spojrzenia, być może, innym okiem na nasze czasy.
Jerzy Baczyński
Redaktor naczelny POLITYKI
Leszek Będkowski
Redaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH
Pomocnik Historyczny Polityki - e-wydanie – Rewolta 1968
23,00 zł 24,99 zł
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 12
- 4
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
kumulacja wiedzy. jak zawsze POLITYKA na wysokim poziomie
kumulacja wiedzy. jak zawsze POLITYKA na wysokim poziomie
Pokaż mimo toRok 1968, kojarzy się większości Polaków (przynajmniej trochę znających historię) dość jednoznacznie: Marzec 1968 i "praska wiosna", nie inaczej było ze mną, jednak wielokrotnie spotykałem się z określeniem pokolenie 68, w odniesieniu do zachodnich kręgów kulturowych, zarówno intelektualistów jak i twórców kultury, tu niestety moja wiedza była dużo uboższa.
Jak obszerny jest to temat uzmysłowił mi dopeiro ten "Pomocnik historyczny" - jasne większość wydarzeń była mi znana ale dopiero ta lektura uzmysłowiła mi że wszystkie są ze sobą powiązane i dzieją się w burzliwym roku 1968 (dość powiedzieć że mamy tu do czynienia chyba z najobszerniejszą publikacją tego cyklu, grubszą niż niektóre opracowania mówiące o całych cywilizacjach). Pomocnik jest podzielony na 3 części: I dotyczy podwali kulturowych i kontekstu - przyznam że z punktu widzenia moich zainteresowań najsłabsza lub najtrudniejsza do przebrnięcia. Druga część to konkretnie opis wydarza historycznych z całego świata: oczywiście praska wiosna, lato miłości, śmierć Martina Luthera Kinga, protesty we Francji, wojna w Wietnamie, rewolucja kulturowa w Chinach, ruch "trzeciego świata" no było tego mnogo. 3 i ostatnia część poświęcona polskiemu marcowi '68 i tu też dość ciekawy a wydaje mi się nieco zapomniany motyw kolejnego exodusu ludności żydowskiej. Ogólnie jak najbardziej polecam.
Rok 1968, kojarzy się większości Polaków (przynajmniej trochę znających historię) dość jednoznacznie: Marzec 1968 i "praska wiosna", nie inaczej było ze mną, jednak wielokrotnie spotykałem się z określeniem pokolenie 68, w odniesieniu do zachodnich kręgów kulturowych, zarówno intelektualistów jak i twórców kultury, tu niestety moja wiedza była dużo uboższa.
więcej Pokaż mimo toJak obszerny...
Kompendium wiedzy o roku 1968. Autorzy biorą pod analizę wydarzenia z krajów na całym świecie. Rewolta tyczyła się wokół idealistycznych, wolnościowych i rewolucyjnych haseł. znajdziemy tutaj między innymi wydarzenia z Pragi, Paryża, Warszawy czy Niemiec. Dużego smaczku nadaje tło historyczne i nastroje opisane w Ameryce Łacińskiej, Afryce czy na Bliskim Wschodzie.
Polecam wszystkim zaineresowanym tą tematyką.
Kompendium wiedzy o roku 1968. Autorzy biorą pod analizę wydarzenia z krajów na całym świecie. Rewolta tyczyła się wokół idealistycznych, wolnościowych i rewolucyjnych haseł. znajdziemy tutaj między innymi wydarzenia z Pragi, Paryża, Warszawy czy Niemiec. Dużego smaczku nadaje tło historyczne i nastroje opisane w Ameryce Łacińskiej, Afryce czy na Bliskim Wschodzie.
więcej Pokaż mimo toPolecam...
„Pomocnik historyczny Polityki. Rewolta 1968” to przewodnik po roku 1968. Dowiadujemy się z niego o przełomowych wydarzeniach i zjawiskach, które wpłynęły na losy świata. A w roku tym działo się sporo...
Właściwie rok 1968 był kulminacją fali zmian, która przetoczyła się przez cały świat w latach sześćdziesiątych. To właśnie wtedy do głosu doszło pierwsze powojenne pokolenie o wrażliwości odmiennej od cechującej ich rodziców – generacja buntowników nie zgadzających się z tym, jak świat jest urządzony. Pojawiła się muzyka i moda, która skierowana była wyłącznie do młodzieży. The Beatles i The Rolling Stones wzbudzały entuzjazm wśród młodych i przerażenie wśród starszych.
W zależności od kraju bunt przyjmował nieco inną formę. W Stanach Zjednoczonych młodzież buntowała się przeciw kapitalizmowi korporacyjnemu i społeczeństwu masowej konsumpcji. Podważali zastaną hierarchię i autorytet starszych zgodnie z hasłem „nie ufaj nikomu po trzydziestce” i protestowali przeciw wojnie w Wietnamie zgodnie z hasłem „make love not war”. We Francji studenci odrzucali tradycyjne wartości i instytucje, takie jak rodzina, szkoła czy Kościół. Ich hasłem przewodnim było „zabrania się zabraniać”. Efektem rewolty we Francji były przemiany społeczne, głównie w sferze obyczajowej. W tym czasie w Czechosłowacji przeprowadzano eksperyment, który miał polegać na udowodnieniu, że socjalizm i demokracja pasują do siebie. Skończyło się interwencja wojsk Układu Warszawskiego...
W Polsce młodzieżowa kontestacja przybrała formę studenckiej, której finałem stały się wydarzenia z marca 1968 roku. Komunistyczne władze wykorzystały sytuację do oczyszczenia partii z niepewnych elementów – padały hasła nacjonalistyczne i antysemickie. W efekcie Polskę opuściło 13 tys. polskich Żydów...
Istotą rewolty było odrzucenie hierarchii i autorytetów, otwarcie się na innego człowieka, bez względu na płeć, kolor skóry i orientację seksualną. To także odrzucenie rutyny na rzecz poszukiwania sensu, wzajemny szacunek, akceptacja odmienności, szukanie porozumienia poprzez dyskusję, życzliwość i empatię. Mimo, że wszystko to było bardzo naiwne i z Mao i Che na sztandarach, to jednak wspólnie przeżywane emocje stały się doświadczeniem formacyjnym dla całego pokolenia – i czasy nadeszły nowe...
„Pomocnik historyczny Polityki. Rewolta 1968” to zbiór tekstów opisujących zjawiska składające się na rewoltę lat sześćdziesiątych. Ich autorami są wybitni naukowcy i dziennikarze „Polityki”, co zapewnia wysoki poziom analiz i ich rzetelność. Teksty napisane są w ciekawy i przystępny sposób, a odnajdziemy w nich nie tylko fakty historyczne, ale też wszechstronne analizy zjawisk wraz z ich skutkami...
PASJONUJĄCA LEKTURA O ROKU, KTÓRY ZMIENIŁ OBLICZE ŚWIATA.
„Pomocnik historyczny Polityki. Rewolta 1968” to przewodnik po roku 1968. Dowiadujemy się z niego o przełomowych wydarzeniach i zjawiskach, które wpłynęły na losy świata. A w roku tym działo się sporo...
więcej Pokaż mimo toWłaściwie rok 1968 był kulminacją fali zmian, która przetoczyła się przez cały świat w latach sześćdziesiątych. To właśnie wtedy do głosu doszło pierwsze powojenne...