„Jutro będzie koniec świata” to książka, która już w pierwszym momencie narzuca pewne nieodzowne, moim zdaniem, skojarzenia literackie. Każdy oczywiście może mieć inne, ale ja natychmiast pomyślałam o „Małych eksperymentach ze szczęściem” Hendrika Groena i o prozie Stefana Themersona (choć to dość dziwaczny pomysł); zaraz wyjaśnię, dlaczego. Groen z powodu jednej z głównych postaci, starszego pana, który opowiada i oswaja swój świat tak jak bohater, a zarazem autor „Małych eksperymentów...”; Themerson ze względu na pewną groteskowość, przerysowanie, odrealnienie niektórych zdarzeń i motywów.

Autorka jako pretekstu użyła zderzenia dwóch światów. Jeden jest stary, drugi młody, jeden zamożny, drugi może nie biedny, ale jednak także nie specjalnie „zasobny”, jeden zasiedziały, tutejszy, żeby nie powiedzieć tubylczy, drugi imigracyjny. Czy może je coś łączyć poza ewentualną zależnością?

Osiemdziesięcioczteroletni Henry mieszka spokojnie w Hampstead, luksusowej dzielnicy Londynu; ma poważną fobię społeczną oraz doskonale poukładany świat, który się rozpada na kawałki z bardzo błahego powodu. Jego długoletnia opiekunka zostawia go, żeby wyjechać do Australii. Nie jest albo przynajmniej nie powinien to być koniec świata, ale świat potrafi się kończyć na wiele sposobów, i nie, nie chodzi tu o ten tytułowy koniec świata, tylko taki codzienny, pomniejszy – zdradę, która przewraca wszystko do góry nogami.

Paweł, polski imigrant, pracuje gdzie popadnie, choć jest po anglistyce.

Każdy z nich ma swoje życie i swoje problemy. Ma też swoją historię. Nie chcą się zaprzyjaźniać ani integrować, każdy z nich jest osobny i tę osobność w sobie pielęgnuje. Nie zmienia tego nawet przypadek, który krzyżuje ich losy.

Henry czeka na koniec świata. Taki wielki i wielowymiarowy. Czuje, iż ten się zbliża... Wyliczył go przez lata studiowania map pogodowych. Zbliżają się też śmierć i koszmar domu opieki, którego Henry nie chce nawet brać pod uwagę.

Paweł swój koniec świata przeżył dawno temu.

Tych dwóch mężczyzn coś jednak łączy. Ich koszmary i fobie. Lęki, o których nie chcą mówić, a z którymi powinni się jakoś uporać – Paweł, żeby żyć dalej, Henry, żeby wyjść z domu i poczekać na katastrofę w jedynym miejscu, jakie jeszcze kocha. Na wyspie Wight.

Dokoła kłębi się życie, to angielskie i to imigranckie, kłębi się swoista „polaczkowatość” – autorka mocno i bez znieczulenia odmalowała specyfikę tego środowiska, ale nie oszczędziła też i „tubylców” ich zadufania w sobie graniczącego z chamstwem, przekonania o swojej wyższości i traktowania wszystkich imigrantów jak ludzi niepełnosprawnych intelektualnie. Te światy nie przenikają się i nie będą przenikać; współistnieją, bo taka jest ich rola, jedni dają pracę, inni pracują, ale na tym się kończy.

Henry też nie polubi Pawła, Paweł nie zaprzyjaźni się z Henrym, ale... W pewnym sensie będą dla siebie jedynym wyjściem, opoką i odnalezionym sensem. Jeden pomoże drugiemu, choć nie tak, jak można by się spodziewać.

„Jutro będzie koniec świata” to bardzo wielowymiarowa powieść, której w żadnym razie nie należy traktować zbyt lekko. Studium odrzucenia, samotności czy wręcz osamotnienia w tłumie. Wyborów życiowych, dobrych lub złych, ale jednak znaczących. To bardzo dobra, wymagająca powieść z gatunku tych, które zostają w pamięci na dłużej. Inteligentnie przerysowana, celowo pogmatwana, pozbawiona ckliwości, romantycznych uniesień i łatwych rozwiązań. Nie ma tu miejsca na idealizm, jest tylko życie i prognozy pogody, które mówią, że jutro nadejdzie koniec świata i że trzeba się nań przygotować.

Tyle że każdy ma własny koniec świata i własną drogę do przejścia.

Na uwagę szczególną zasługuje fakt, że to męska opowieść o "męskich światach" – i te "męskie światy" wyszły spod pióra kobiety.

Serdecznie polecam, bo książka warta przeczytania.

„Jutro będzie koniec świata” to książka, która już w pierwszym momencie narzuca pewne nieodzowne, moim zdaniem, skojarzenia literackie. Każdy oczywiście może mieć inne, ale ja natychmiast pomyślałam o „Małych eksperymentach ze szczęściem” Hendrika Groena i o prozie Stefana Themersona (choć to dość dziwaczny pomysł); zaraz wyjaśnię, dlaczego. Groen z powodu jednej z głównych...