Czytelnik dostaje oto do ręki dwa tomy książki, która jest… No właśnie, czym jest ta powieść? Dramatem społecznym? Może… Dramatem obyczajowym? Po trosze tak! Autoterapią? Być może… Ale przede wszystkim jest to książka, która wymyka się wszelkim schematom i trudno jest ją jednoznacznie włożyć do jakiejkolwiek szuflady z określeniem gatunku literackiego – bo przynależy do wielu i nie przynależy do żadnego.
Autorka Wioletta Milewska niespiesznie snuje wątki swojej opowieści. Jest to raczej rzeka polskich równin niźli górski potok, choć temat – poważny, ciężki, przytłaczający – nie jest wcale taki rzadki i powinien porywać. I tak naprawdę porywa, choć nie w tempie powieści akcji.
Czy takie sytuacje w polskim społeczeństwie są na porządku dziennym? Nie. Ale mogą być i dlatego trzeba to pokazywać, o tym pisać, o tym dyskutować. Mogą wystąpić na każdym poziomie społecznym – i dlatego są groźne.
Celowo nie piszę co jest tematem tych dwóch tomów. Czytelnik sam powinien do tego dojść, śledząc losy Malwiny i Błażeja od pierwszych kart książki.
Na dwie jeszcze rzeczy chciałbym zwrócić uwagę w twórczości Wioletty Milewskiej. Pierwsza z nich to tło społeczno-obyczajowe powieści… Czy na pewno słusznie określam te dwa tomy mianem „powieści”? A jeśli to bardziej autobiografia? Albo autoterapia? No właśnie, ta książka wymyka się wszelkim schematom… Wracając do tła: autorka opisuje z dokładnością zegarmistrza szereg codziennych czynności wykonywanych w jej domu, w jej obejściu – i tworzy w ten sposób wręcz zdjęcie (kiedyś byśmy powiedzieli: portret) miejsca i społeczności gdzieś w Polsce. Takie zdjęcie można by dopasować do dziesiątków, jeśli nie setek, wsi i miasteczek w całej Polsce. Wszędzie pasują te opisy, ta mentalność, te dialogi… Ot, polskiej prowincji portret (a jednak!) własny. I bardzo, bardzo wiernie przedstawiony.
Sprawa druga to prawdziwy smaczek „Znaków życia”: opowieść pewnego staruszka o czasach bezprawia w okresie wojny i tuż po. Nigdzie jeszcze w polskiej literaturze nie spotkałem takiego opisu ludzi i otaczającej ich grozy, przekazanej tak jak by to zrobił bardzo stary człowiek na przyzbie wiejskiej chaty… No i język tej postaci! Fantastyczne regionalizmy – i jak to się czyta.
Tytuł wreszcie: „Znaki życia”… Czy na pewno: znaki? Może raczej: sens?
Trzeba wziąć do ręki, choć nie jest to lekka lektura. Wziąć, przeczytać i zastanowić się.

Czytelnik dostaje oto do ręki dwa tomy książki, która jest… No właśnie, czym jest ta powieść? Dramatem społecznym? Może… Dramatem obyczajowym? Po trosze tak! Autoterapią? Być może… Ale przede wszystkim jest to książka, która wymyka się wszelkim schematom i trudno jest ją jednoznacznie włożyć do jakiejkolwiek szuflady z określeniem gatunku literackiego – bo przynależy do...