Bardzo często książki z XIX i początku XX wieku są dość niezrozumiale dla współczesnych czytelników, ale lubię je, ponieważ nienachalnie przekazują w sobie proste, ponadczasowe prawdy. Z „Howards End” jest trochę inaczej, gdyż trudno ja zrozumieć, bez wcześniejszego przygotowania historycznego albo nawet filozoficznego. Przy „Drodze do Indii” wystarczyło nam wiedzieć, ze Brytyjczycy kolonizowali Indie, aby zrozumieć ksenofobię, pyszałkowatość i rasizm. Tym razem, aby zrozumieć Wilcoxów i Schlegelów należy wiedzieć dużo więcej. W powieści buzuje feminizm, socjalizm rodzi się na oczach klasy wyższej, a gdzieś w tle mamy stosunki brytyjsko-niemieckie jeszcze sprzed I Wojny Światowej. Wszystko to trudno przenieść we współczesne realia – jest zbyt subtelnie owinięte konwenansami i czasem – trzeba przyznać – dłużącymi się dialogami.

Warto jednak przeczytać te powieść – choćby dla tych rzeczy, które rzucają się w oczy od razu. Dla hipokryzji pana Wlcoxa, który sobie potrafi wytłumaczyć swój romans sprzed lat, ale gdy Helena zachodzi w ciąże z kochankiem to nie to samo. Dla Meg, która musiała udawać głupszą niż jest, aby mężczyźni nie przerazili się jej zbytnio. Dla obu Schlegelówen i ich siostrzanej miłości na dobre i na złe. I dla ich udowadniania sobie, ze są lepsze niż reszta szlachty tylko przez pomoc biednym (co i tak przynosi więcej szkody niż pożytku). Dla Wilcoxów uważających się za pępek świata, a przynajmniej brytyjskiej szlachty. A nawet dla starej ciotki tak przyjemnie przypominającej o wiktoriańskich zwyczajach starej dobrej Anglii.

Z tego opisu pewnie wypływa wniosek, ze dużo się w powieści dzieje. Owszem, tak, ale w starym stylu, a więc bez dramatu ani zwrotów akcji. Dużo więcej należy się domyśleć, czytać pomiędzy wierszami. Jeśli ktoś tego nie lubi, musi uzbroić się w cierpliwość. Stawiam dobra ocenę, choć mogłaby być nieco wyższa gdyby nie dość lakoniczny styl pisania.

Bardzo często książki z XIX i początku XX wieku są dość niezrozumiale dla współczesnych czytelników, ale lubię je, ponieważ nienachalnie przekazują w sobie proste, ponadczasowe prawdy. Z „Howards End” jest trochę inaczej, gdyż trudno ja zrozumieć, bez wcześniejszego przygotowania historycznego albo nawet filozoficznego. Przy „Drodze do Indii” wystarczyło nam wiedzieć, ze...