Doskonała książka, kolejny przykład najwyższych lotów amerykańskiego "dziejopisarstwa" obok takich dzieł jak publikacje Charlesa Manna ("1491-Ameryka przed Kolumbem" i "1493-Świat po Kolumbie"), czy (bardziej odpowiadająca tematycznie): wzorca z Sevres literatury traktującej o historii, czyli "Ducha króla Leopolda" Adama Hochschilda.
Wielowątkowa, wielopoziomowa, doskonale skonstruowana i doskonale przetłumaczona wariacja na temat źródeł niewolnictwa w Nowym Świecie, jego roli w kształtowaniu tamtejszych ustrojów gospodarczych i społecznych, stosunków ekonomicznych, a nawet politycznych. Jak rodzący się republikanizm miał wpływ(w USA, ale i w przyszłych republiki Ameryki Łacińskiej) na życie społeczne i ekonomicze oraz jak skrajny liberalizm ekonomiczny mógł skutkować (paradoksalnie) gigantyczną intenyfikacją handlu niewolnikami. Wreszcie (czy raczej-przede wszystkim) Grandin pisze o niewolnictwie przez pryzmat osobistych doświadczeń głównych bohaterów dramatu, który wydarzył się pewnego dnia na Pacyfiku, kiedy to w 1805 roku amerykański republikanin, kapitan Amasa Delano napotkał hiszpański statek opanowany po udanym buncie przez niewolników z Zachodniej Afryki. Grandin na tym przykładzie kreśli też obraz stanu -jakim jest niewolnictwo również w kategoriach idei, intelektualnego konstruktu, wreszcie wewnętrznych przekonań poszczególnych ludzi (jako pewnej konstrukcji psychologicznej)
Wychodząc od jednego niezwykłego zdarzenia, kreśli wspaniały portret epoki (przełom XVIII i XIX wieku) w Nowym Świecie przez pryzmat historii osobistej głównych aktrów dramatu: Amasa Delano (wojna o niepodległość Stanów, marynarka handlowa i żeglarstwo tamtych czasów, wielorybnictwo, idee republikanizmu i mesjanizmu narodu amerykańskiego etc.), Benito Cerreno i Alejandro de Aranda (handel niewolnikami, stosunki społeczne i gospodarcze w hiszpańskim Nowym Świecie, rozwój Buenos Aires i Montevideo, boom przemysłu mięśnego w Argentynie etc.), Mordielle (korsarstwo na Atlantyku, wojna o panowanie na Oceanach,) czy wreszcie samych Afrykanów: proceder łapania, przewożenia, "dystrybucji i sprzedaży", wreszcie tła kutlurowego krajów pochodzenia w Afryce Zachodniej (i tu jeden z paradoksów-jako, że wielu spośród tamtejszych Afrykanów było muzułmanami obeznanymi z traktatami sufickimi, niekiedy z tekstami biblijnymi tudzież filozofii etc. okazywali się w nowych warunkach niewoli w Ameryce dużo lepiej wykształconymi od swoich "białych panów", a bywali wśród nich i lokalni uczeni, autorytety religijne etc.)
Niebywałe jest jak szerokie tło kreśli Grandin. Wymagało to skomplikowanego wertowania archiwów, bibliotek, podróży i rozmów - czegoś co wskazuje jak bardzo napisanie podobnej książki zależne jest również od wkładu finansowego w studia i badania. Dlatego też reportaż i dziejopisarstwo anglosaskie jest na tak wysokim poziomie - mogąc sobie pozwolić na kosztowne i długotrwałe badania, efekt siłą rzeczy jest bardziej obiektywny, wnikliwy i dokładny.

Świetnie wydana książka, doskonały przekład Pawła Lipszyca, (który tylko z rzadka się myli- jak gdy z Usamy Dan Fodio robi Uthmana Dan Fodio), a nie była to rzecz łatwa, wziąwszy pod uwagę, że mierzyć mu się przyszło z terminologią i nazewnictwem związanym z islamem zachodniafrykańskim, wielorybnictwem, przemysłem wytwórczym Argentyny, żeglugi XIX-wiecznej, czy kwestiami teologii protestanckiej w czasach wojny o niepodległość USA: angielski, francuski, hiszpański, arabski i terminy z języków ludów Mandinka, Wolof etc.-jakże szerokie spektrum i ileż problemów leksykalnych...
Publikacja ta strukturalnie, kompozycyjnie i fabularnie jest najwyższej klasy, posiada duże walory również od strony czysto literackiej: autor pisze przejrzyście, barwnie, skrzy sie od erudycji Grandina - mnóstwo tu cytatów i odniesień (być może dla osób zupełnie niezorientowanych w tematyce lektura może okazać się nieco mało klarowna), bogate i wyczerpujące przypisy uzupełniają poszczególne zagadnienia. Publikacja ta jest niezwykle inspirująca: otwiera szereg nowych problemów i zagadnień - jest, by tak rzec -"zapładniająca intelektualnie".
Warto!

Doskonała książka, kolejny przykład najwyższych lotów amerykańskiego "dziejopisarstwa" obok takich dzieł jak publikacje Charlesa Manna ("1491-Ameryka przed Kolumbem" i "1493-Świat po Kolumbie"), czy (bardziej odpowiadająca tematycznie): wzorca z Sevres literatury traktującej o historii, czyli "Ducha króla Leopolda" Adama Hochschilda.
Wielowątkowa, wielopoziomowa, doskonale...