Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Z serii „Żołnierze wyklęci” nakładem wydawnictwa Rytm ukazała się kolejna znakomita książkowa publikacja dotyczącą polskiego czynu zbrojnego lat sowiecko- niemieckiej okupacji zatytułowana „Niemen rzeka niezgody”. Bardzo solidnie przygotowany, analityczny i wnikliwy owoc kilkuletniej pracy badawczej sięgający również poza ramy czasowe sugerowane przez tytuł (do lat pierwszej sowieckiej okupacji lat 1939-1943 i rodzącej się w tym czasie polskiej konspiracji niepodległościowej). Autor opierając się na nieznanych i niepublikowanych dotychczas archiwalnych dokumentach radzieckich (depesze i rozkazy miedzy sztabem a sowieckimi oddziałami partyzanckimi, dotyczące stosunku do Armii Krajowej i innych polskich organizacji) burzy utrwalony przez lata PRL-owskiej propagandy mit wspaniałego i bohaterskiego radzieckiego partyzanta, „wyzwoliciela”. Kreśli za to i obnaża całą perfidie i świadomą ( sterowane oczywiście politycznie i decyzyjnie) obłudę sowieckich władz dążących wszelkimi możliwymi sposobami do zniszczenia i fizycznej eliminacji swoich oponentów politycznych. Opisując narastający i trwający później na Nowogródczyźnie konflikt Armii Krajowej i radzieckiej partyzantki z lat 1943-1944 autor szczegółowo relacjonuje jego genezę, przebieg i cały ogrom towarzyszących temu tragicznych i dramatycznych wydarzeń. Czyni to w bardzo szerokim kontekście polityczno-społecznym, bez zrozumienia którego całość przedstawionych zdarzeń byłaby zdecydowanie niepełna. Chodzi min: o szczególne umiejscowienie tego rejonu, jego geografie, historię, ukształtowanie terenu, strukturę społeczną, podział narodowościowy, wpływy polityczne, względy ekonomiczne i propagandowe. Wszystko to wpływało na funkcjonowanie Nowogródzkiego Okręgu AK i podległe mu polskie oddziały partyzanckie zarówno jeśli chodzi o różne formy działalności, ich strukturę organizacyjną, ochronę ludności cywilnej oraz sama walkę z okupantem w latach 1943-1944. Dokumentuje ją umieszczone na końcu publikacji szczegółowe kalendarium walk i potyczek z sowiecka partyzantką obejmujące datę, miejsce, nazwę lub numer oddziału, liczbę walczących, rannych i poległych. Książka Zygmunta Boradyna „Niemen rzeka niezgody. Polsko –sowiecka wojna partyzancka na Nowogródczyźnie 1943-1944” to kolejny milowy krok na drodze wypełnienia białych plam z dziejów naszej historii najnowszej i ocalenia dla potomnych świadectwa bohaterskich obrońców Polski i polskości na kresach wschodnich. Pozycja bez wątpienia godna polecenia.