Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Biografia króla Szwecji Jana III jest przedstawiona nie wg kolejności chronologicznej ale wg tematów / zagadnień. Z pewnością trzeba wyróżnić tutaj rozdziały o stosunkach Szwecji w II połowie XVI wieku z innymi krajami oraz o stosunku Jana do religii i spraw wyznaniowych. Rozdział dotyczący polityki międzynarodowej, jest skarbnicą wiedzy o podejściu królów Szwecji do poszczególnych krajów - w tym do tych zdawało by się odleglejszych: Hiszpanii, Anglii, Zjednoczonych Prowincji, Francji i Cesarstwa. Autor w ciekawy sposób uwzględnia różne czynniki, które zbliżały wspólne interesy państw oraz przeciwne kwestie, które uniemożliwiały wysunięcie jakichś sojuszy ze Szwecją. Ciekawostką jest próba zawiązania sojuszu Jana III z Hiszpanią i Cesarstwem, która wynikała między innymi z tego, że król Szwecji uznał za bardziej prawdopodobne zwycięstwo Hiszpanii nad Holandią. Rozdział dotyczący religii jest o tyle ciekawy, że przedstawia m. in. spór o liturgię w kościele szwedzkim. Jan III chciał nawiązać do liturgii katolickiej, co budziło wielki sprzeciw protestanckiej większości. Królowi długo udawało się wymuszać jednak posłuch w tej kwestii, więc wydawać się mogło, że Szwecja nie jest stracona dla strony katolickiej, chociaż odcięła się od wpływów papieskich. Na niepowodzeniach Jana, w sprawie religii, a także w wymuszeniu posłuchu w stosunku do syna Zygmunta III Wazy, niewątpliwie największy wpływ miało zmęczenie wojnami. Najpierw siedmioletnim konfliktem z Danią (jeszcze za Eryka XIV) a potem 25 letnim konfliktem z Rosją. Ten drugi konflikt okazał się na tyle udany dla króla, że kontynuował go mimo wyczerpania środków. Minusem tego tytułu jest podejście do spraw związanych z przejęciem władzy przez Jana po swoim bracie Eryku XIV. Po świetnej, detektywistycznej lekturze biografii poprzednika, można uznać, że autor biografii Jana III starał się go wybielić i przemilczeć większość kwestii, które nie pasują do ukazania Jana w jak najlepszym świetle. Sytuacja związana z obaleniem brata, jest opisana na tyle skrótowo, że czytelnik pozbawiony biografii Eryka XIV, może "pójść za głosem serca autora" i przyzna rację przyszłym królom Janowi III i Karolowi IX. Odsyłam więc do biografii Eryka XIV celem skonfrontowania pierwszych rozdziałów tej książki.