Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Władysław Pobóg-Malinowski napisał w swojej "Najnowszej historii politycznej Polski", że komuniści celowo wydali "Wspomnienia" Bogdanowicza, żeby skompromitować ten odłam szlachty galicyjskiej, który się bawił, pławił w blasku korony habsburskiej i niezbyt interesował sprawami społecznymi lub odzyskaniem niepodległości. Jest w tym sporo racji - Bogdanowicz chwilami przypomina panienkę, która wróciła ze swego pierwszego balu i paple o sukniach, pięknych kawalerach oraz arcyksiążęcych splendorach. Ale - jak w starym dowcipie Radia Erewań o Piotrze Czajkowskim - nie za to cenimy Mariana Bogdanowicza: jego opowieść dworaka, bon vivanta, to nieoceniona skarbnica anegdoty, szczegółu, dzięki którym wspominana epoka nabiera koloru, zapachu, smaku. Ludzie opisani przez Bogdanowicza żyją, wychodzą z ram portretów, nawet jeśli autor z sympatii polukrował ich nadmiernie. Nie ma tam może subtelnej i trafnej refleksji, jest za to dobre szkło powiększające i zwierciadło (nieco upiększające) epoki. Jeśli odsiać nieco nuworyszowskie (Bogdanowiczowie nie byli taką starą szlachtą jak twierdzi Autor) i snobistyczne wyliczanie utytułowanych ciotek, kuzynów i kolegów, zostanie smakowita i pełnokrwista fotografia świata przed potopem.