Jesteśmy społecznością, która kocha książki

(#planetaksiążek) To nie jest kraj dla kobiet za kierownicą, chciałoby się powiedzieć (choć człowiek Zachodu dodałby pewnie, że... dla kobiet w ogóle),bo też trudno nam zrozumieć, z jak wieloma przeciwnościami losu mierzyć muszą się Saudyjki, a zakaz prowadzenia przez nie samochodów był tyleż absurdalny, co ostatecznie przeważający szalę niezgody. Twarzą tego sprzeciwu stała się Manal asz-Szarif, której działania na rzecz równouprawnienia kobiet przyniosły światową sławę, co najciekawsze jednak, okazała się również niesamowicie zdolną pisarką – autobiograficzna „Saudyjka...” to bowiem coś więcej niż tylko kronika protestu przeciwko zakazowi prowadzenia przez kobiety samochodów. Taki był początkowy zamysł na książkę, na szczęście dość szybko zmienił się w fenomenalnie opowiedziany obraz współczesnej Arabii Saudyjskiej z perspektywy nowoczesnej kobiety, która z jednej strony ma w sobie mnóstwo szacunku dla narodowych tradycji i naprawdę kocha swój kraj (od razu skojarzyła mi się z Fawzią Koofi z Afganistanu!),z drugiej zaś krytycznie patrzy na niemające uzasadnienia restrykcje i potworne nierówności, których na każdym kroku doświadczają kobiety. Szarif z niesamowitym wyczuciem opowiada o świecie, w którym żyje (i to tak, że zachodni czytelnik, nieznający saudyjskich realiów, jest w nie wprowadzany stopniowo, ale kompleksowo),szczerze dzieląc się również swoimi doświadczeniami – łącznie z szokującym epizodem z okresu nastoletniego, gdy stała się bezkrytycznie ortodoksyjną fundamentalistką, poddaną religijnej indoktrynacji do tego stopnia, że stała się wrogiem własnej rodziny. W swoją biografię zresztą wpisuje losy całego narodu i najnowszą historię kraju, ale bez nachalnego kronikarstwa. Znakomitym chwytem dramaturgicznym jest również rozpoczęcie książki od fabularnego trzęsienia ziemi w pierwszym akcie – oto bowiem poznajemy naszą bohaterkę w chwili aresztowania za prowadzenie samochodu i trafiamy wraz z nią do więzienia, ale zanim spędzimy w nim więcej czasu i będziemy obserwować walkę o wyjście na wolność, dowiemy się, jak do tego doszło i w pełni zrozumiemy kierujące (!) nią motywacje.