Pracujemy, uczymy się, mieszkamy z rodziną, wspólnie spędzamy drogocenne chwile. Nasze życie upływa w radości, spokoju. Mamy jedzenie, dach nad głową, znajomych, przyjaciół, otaczają nas życzliwi ludzie.
A teraz wybucha wojna! Zło, śmierć, zniszczenie, okrucieństwo. Mało tego. Wyobraźmy sobie, że mamy tylko 10 lat. Autorka tej książki była jednym z ówczesnych dzieci, przeżyła piekła lat 40. Jednak jest jeszcze coś, co odróżnia ją od tysięcy rówieśników z całego kraju. Mianowicie jej rodzina została skazana na zesłanie w głąb "nieludzkiej ziemi". Pewnej lutowej nocy w drzwiach domu zjawili się: żołnierze Armii Czerwonej, białoruscy chłopi oraz komisarz NKWD przynosząc niemiłą wiadomość. Zgodnie z rozkazem rodzina Bilewiczów została wywieziona na Syberię.
Każdy, bez względu na to, czy chodź troszkę interesuje się historią, czy też podręczniki szkolne omijał szerokim łukiem na pewno zdaje sobie sprawę co to dla tych ludzi oznaczało. PO pierwsze: rozgrabienie całego dobytku, dewastację domu. Jak my dzisiaj zareagowalibyśmy będąc w podobnej sytuacji? Nikt nie lubi tracić tego, na co ciężko zapracował. Po drugie: podróż w tragicznych warunkach. Pociąg i bydlęce wagony. Tłum, wrzask, ścisk, ciasnota. A dziś któż nie narzeka na duchotę w środkach komunikacji miejskiej czy samochodach? Przecież to prawdziwy raj w porównaniu z tamtym wydarzeniem. Po trzecie: ciężka praca w lesie, dodatkowo niemiłosierny głód, zimno (to przecież północna część Rosji, tak znana z niesprzyjającego klimatu), zmęczenie. Tak wyglądał ich los. Takiego życia niejednokrotnie nie wytrzymywali dorośli, a co dopiero dzieci!
Czytając tę książkę w oczy rzucają się trzy rzeczy. Jedną z nich jest stosunek do rodziny, znajomych. Nie ma miejsca na kłótnie, nieporozumienia, jest natomiast serdeczna miłość, przywiązanie. Wszyscy są gotowi nieść pomoc drugiemu człowiekowi. Brak tu zawiści, zazdrości, złośliwości. Oprócz tego opisy krajobrazu, sposób w jaki autorka mówi o rodzinnej ziemi - Międzygórzu powodują, że jest to prawie idylla. Zresztą często na kartach biografii można napotkać nawiązania do Mickiewicza, który również pochodził z tamtych terenów. Ten lokalny patriotyzm podkreślają sformułowania: "rzeczko kochana", "łąki kwiecistsze od wszystkich". Muszę przyznać, że nigdy nie spotkałam osoby tak bardzo pielęgnującej obraz krainy dzieciństwa, tak często powracającej do ukochanych rodzinnych miejsc, nie tylko myślą, ale i ciałem ( mimo olbrzymiej odległości na trasie Jasło - Międzygórze), tak świadomej i dumnej ze swoich korzeni. Jeszcze jedna sprawa, której nie daje się nie zauważyć. Chodzi mi o religijność Polaków. Od wieków jesteśmy krajem katolickim, jednak z czasem coraz więcej ludzi stopniowo traci kontakt z Bogiem. W tej książce pani Barbara przemawia we własnym imieniu, ale oddaje też głos swoim znajomym. W ten sposób z łatwością można zauważyć ich przekonanie o ogromnej mocy bożej, sensie wiary.
"Między nocą rozpaczy a świtem nadziei" zostało wzbogacone o różnorodne wiersze. Wśród nich znajdują się także te napisane ręką autorki. Oprócz dziejów rodziny Bilewiczów przeczytamy również o ich znajomych z okolic Nowogródka, posiołka, żołnierzach AK. Zamieszczone zostały oryginalne listy, fragmenty piosenek, legendy o Biadolinach, liczne fotografie ubarwiające wydanie.
Mimo ciężkiej tematyki, utwór czyta się łatwo i szybko. Ewentualne rosyjskie zwroty są tłumaczone na język polski, ale na szczęście nie jest ich dużo. Literatura tego typu z pewnością spodoba się tym, którzy jak ja interesują się historią lub posiadają kresowe korzenie. Co by nie powiedzieć - los Sybiraków i repatriantów był ciężki, Są takie wspomnienia do których nie chce się wracać, jednak dobrze, że niektórzy tak jak pani Barbara odważyli się, by pamięcią sięgnąć wstecz do najciemniejszych zakamarków swojego życia, aby przekazać kolejnym pokoleniom tragiczne losy Polaków zesłanych w głąb Rosji, ich próby pogodzenia się z utratą ukochanej ziemi, tęsknotę za dawnym życiem.

Pracujemy, uczymy się, mieszkamy z rodziną, wspólnie spędzamy drogocenne chwile. Nasze życie upływa w radości, spokoju. Mamy jedzenie, dach nad głową, znajomych, przyjaciół, otaczają nas życzliwi ludzie.

A teraz wybucha wojna! Zło, śmierć, zniszczenie, okrucieństwo. Mało tego. Wyobraźmy sobie, że mamy tylko 10 lat. Autorka tej książki była jednym z ówczesnych dzieci,...