Cioran po wielokroć przeze mnie czytany, ponownie jest recenzowany. Musiałem jednak zrobić sobie przerwę od autora, aby zbyt częsty kontakt z nim nie wpłynął na moją ocenę. Dobrą okazją do ponownej lektury stały się wydane "Ćwiczenia z zachwytu" przez Aletheie. Mimo to siadłem do nich około pół roku po zakupie książki. Kiedy raz się przestanie czytać autora, jakoś ciężko do niego wrócić.

Ćwiczenia to zbiór w większości krótkich (z wyjątkiem pierwszego) esejów na temat cenionych przez Emila Ciorana autorów. Czytanie tego sprawiało mi ogromną przyjemność. Wszystko jest napisane pięknym, lirycznym językiem i przesyte ironicznym, żartobliwym podejściem do życia autora. Czasem też Cioran rzuci jakąś anegdotę z życia jego i autora, dokona pewnej komparatystyki życiorysów, co dodaje esejom autentyczności rzadko spotykanej w tego typu książkach. Ale autorzy wymienieni w pozycji to często służą za zgrabny sposób aby Cioran mógł poruszyć swoje ulubione wątki pisarskie: religijność, Boga, czas, historię, rozkład i marność egzystencji ludzkiej. Książka na pewno dużo zyskuje jeżeli zna się dość dobrze życiorys poruszanych pisarzy (i prawie na pewno jakiegoś z nich czytelnik nie będzie znał - niektórzy z nich są przykładowo dla mnie zbyt obskurni). Mimo to bez tego dodatkowego kontekstu wszystko to się czyta bardzo dobrze. Najbardziej przypadły mi do gustu eseje o de Maistre, Beckeccie i Eliade.
Spór między Cioranem i Eliade o przyjaciółkę-aktorkę i ich bitwy w pismach o tematyce literackiej były bardzo zabawne.

Cioran po wielokroć przeze mnie czytany, ponownie jest recenzowany. Musiałem jednak zrobić sobie przerwę od autora, aby zbyt częsty kontakt z nim nie wpłynął na moją ocenę. Dobrą okazją do ponownej lektury stały się wydane "Ćwiczenia z zachwytu" przez Aletheie. Mimo to siadłem do nich około pół roku po zakupie książki. Kiedy raz się przestanie czytać autora, jakoś ciężko do...

"Szaleństwem jest sądzić, że prawda tkwi w wyborze, albowiem zajmowanie określonego stanowiska zawsze zdradza pogardę dla prawdy. [...] Każdy z nas - przekonany na siłę, ogarnięty gorączką - musi opowiedzieć się za nierzeczywistością i błędem: wszelki akces, wszelkie opowiedzenie się po czyjejś stronie jest już symptomem alarmującym. Jeśli ktoś utożsamia się z czymkolwiek, daje świadectwo swoich chorobliwych skłonności: nie ma ani zbawienia ani zdrowia poza bytem czystym, równie czystym jak pustka" (18).

"Bałwochwalczy stosunek do korzeni, do gotowego już raju - ta obsesja początków jest znakiem rozpoznawczym myśli 'reakcyjnej' lub, jak kto woli, 'tradycjonalistycznej'" (37).

"Rewolucja, nim zacznie obalać stary porządek, pragnie wyzwolić człowieka z kultu początków" (41).

"Zerwać z pozorami to odrzucić działanie i wynikające z niego iluzje" (40).

"Jeśli 'życie' to stronniczość, błąd, iluzja i pragnienie iluzji, to czy wydawanie ocen obiektywnych nie jest opowiedzeniem się za śmiercią?" (61).

"Upraszczamy - bo tak łatwiej; na tym polega cały urok abstrakcji" (63).

"Wszyscy żyjemy jak we śnie i - paradoksalnie - tylko dlatego możemy działać" (69).

"Do wypowiedzenia jakiejkolwiek opinii potrzeba brawury i pewnej bezmyślności, a także skłonności do ulegania argumentom pozaracjonalnym" (87).

"Absolutnej jasności widzenia nie da się pogodzić z życiem, z ćwiczeniem oddechu. Pamiętajmy bowiem, że umysł wyprowadzony z błędu, niezależnie od tego, jak bardzo się od niego uwolni, żyje w świecie, w którym oddychać nie sposób" (110).

"W ostatecznym rozrachunku bezradność Pascala docierającego do granic modlitwy waży dla mnie więcej od jakiejkolwiek tajemnicy wydartej światu zewnętrznemu. Każda obiektywna zdobycz powoduje stratę wewnętrzną"(116).

"Najmniej oryginalnym z przesądów jest nauka. Można zapewne poświęcić się działalności naukowej, ale entuzjazm dla niej, zwłaszcza gdy samemu nie jest się naukowcem - jest co najmniej żenujący" (116-117).

"Valery jest galernikiem Niuansu" (119).

"Świadomości nie sposób pogodzić z działaniem: działać możemy tylko wtedy, gdy wyłączymy świadomość, która jest nieustannym podważaniem życia i prawdopodobieństwa - życia tego ruiną" (124).

"Szaleństwem jest sądzić, że prawda tkwi w wyborze, albowiem zajmowanie określonego stanowiska zawsze zdradza pogardę dla prawdy. [...] Każdy z nas - przekonany na siłę, ogarnięty gorączką - musi opowiedzieć się za nierzeczywistością i błędem: wszelki akces, wszelkie opowiedzenie się po czyjejś stronie jest już symptomem alarmującym. Jeśli ktoś utożsamia się z czymkolwiek,...

Bogactwo treści i pięknej formy przedstawienia sylwetek postaci. Jak u Ciorana - głębia myśli przepleciona z nadzwyczajnym językiem. Szkoda tylko, że sylwetki opisywanych postaci są pasjami Ciorana ( np. Valery ) i niezbyt znane przeciętnemu czytelnikowi. Taki jego urok.

Bogactwo treści i pięknej formy przedstawienia sylwetek postaci. Jak u Ciorana - głębia myśli przepleciona z nadzwyczajnym językiem. Szkoda tylko, że sylwetki opisywanych postaci są pasjami Ciorana ( np. Valery ) i niezbyt znane przeciętnemu czytelnikowi. Taki jego urok.

Nazwisko Emila Ciorana napotkałam w prozie Stasiuka. Obiecałam sobie sięgnąć do tekstów tego rumuńskiego, ale tak naprawdę francuskiego, filozofa. Wyjechał przecież z Rumunii, mając 26 lat i aż do śmierci, w 1995 roku, mieszkał we Francji.

"Ćwiczenia z zachwytu" to świetna, ale i niełatwa książka. Eseje i portrety pisarzy i myślicieli wymagają wielkiej koncentracji i uwagi. Znam tylko niektórych, Beckett, Fitzgerald, innych ze słyszenia lub wcale. Jednak sposób, w jaki pisze Cioran, zachwycił mnie. Bóg, religia, śmierć, sens życia, literatura to tylko niektóre z bogactwa podejmowanych tematów.

Jednorazowe przeczytanie to stanowczo za mało, siadam do powtórnego, by móc na dłużej zatrzymać się przy niektórych zdaniach, na przykład takich: "Istniejemy dzięki chwilom, w których zapominamy o niektórych prawdach: w trakcie takich przerw gromadzimy energię, która pomoże nam stawić czoło wspomnianym prawdom".
"Gdyby się było w każdej chwili świadomym tego, co się wie, gdyby - na przykład - jednoczesne, intensywne poczucie braku podstaw nigdy nie ustępowało, wówczas człowiek zabiłby się lub całkiem zidiociał".

Nazwisko Emila Ciorana napotkałam w prozie Stasiuka. Obiecałam sobie sięgnąć do tekstów tego rumuńskiego, ale tak naprawdę francuskiego, filozofa. Wyjechał przecież z Rumunii, mając 26 lat i aż do śmierci, w 1995 roku, mieszkał we Francji.

"Ćwiczenia z zachwytu" to świetna, ale i niełatwa książka. Eseje i portrety pisarzy i myślicieli wymagają wielkiej koncentracji i...

Niezwykle lubię czytać Ciorana, gdyż uważam, że mamy sporo wspólnego. Sposób, w jaki ten erudyta i filozof operuje ironią czy sarkazmem dochodzi do mistrzostwa, co jest dla mnie niezwykle przyciągające. Każdy z opublikowanych esejów dotyczy osoby wybitnej, a jeśli nie wybitnej to przynajmniej znaczącej dla autora. Trafne komentarze i celne uwagi znamionują człowieka wrażliwego i inteligentnego. Mała książeczka, czytanie dosłownie na jeden wieczór, a ma się poczucie, że można by wracać do niej w nieskończoność. Naprawdę polecam, ponieważ nie ma w sobie nic z nudnego filozoficznego – niekiedy – bełkotu.

Niezwykle lubię czytać Ciorana, gdyż uważam, że mamy sporo wspólnego. Sposób, w jaki ten erudyta i filozof operuje ironią czy sarkazmem dochodzi do mistrzostwa, co jest dla mnie niezwykle przyciągające. Każdy z opublikowanych esejów dotyczy osoby wybitnej, a jeśli nie wybitnej to przynajmniej znaczącej dla autora. Trafne komentarze i celne uwagi znamionują człowieka...

W jednym z tekstów zamieszczonym w tym zbiorze Cioran, tak opisuje siebie."...miałem 17 lat.spragniony wybryków i herezji w jakiejkolwiek postaci, lubiłem wyciągać z idei najdalej idące wnioski, chciałem być logiczny aż do granic zdrowego rozsądku, lubiłem prowokować i nadawać szaleństwu godność systemu. U Weiningera fascynowała mnie przyprawiająca mnie o zawrót glowy przesada sformulowań, otchłanie negacji, odrzucenie rozsądku, zabojcza bezkompromisowość, pogoń za absurdem, mania doprowadzania myśli do punktu, kiedy niszczy samą siebie i cały gmach, którego część stanowi."
Niewiele da sie dodać, aby opisać zawartość tej książki. Wszystkie wymienione powyżej wyrażenia dotyczą prezentowanych w niej pisarzy. Bo czyż nie skrajna jest apologia kata de Maistre'a. Czy przyznanie się przez Valery'ego, że uczynił idola ze swojego umysłu nie graniczy z szaleństwem. Czy Beckett nie stawia nas na granicy, a może od niej bierze swój początek.
Jeśli chcecie zapoznać się ze zdaniem Ciorana, zapraszam.

W jednym z tekstów zamieszczonym w tym zbiorze Cioran, tak opisuje siebie."...miałem 17 lat.spragniony wybryków i herezji w jakiejkolwiek postaci, lubiłem wyciągać z idei najdalej idące wnioski, chciałem być logiczny aż do granic zdrowego rozsądku, lubiłem prowokować i nadawać szaleństwu godność systemu. U Weiningera fascynowała mnie przyprawiająca mnie o zawrót glowy...