Dzieci Aspergera. Medycyna na usługach III Rzeszy

Edith Sheffer „Dzieci Aspergera”

Zacierałam ręce na tę lekturę. Długo leżała, bo uznałam temat na tyle trudny, że wart swojego odczekania. Książka ma przede wszystkim mylący tytuł, bowiem o samym Aspergerze jest tu trochę sporo, a o tzw. „Higienie rasy”, jest zdecydowane za mało. No i nastawienie i usposobienie autorki do tematu nie daje szansy, by móc tą książkę ocenić dobrze.

Jest tu zarówno o Hansie Aspergerze, o nazistowskiej psychiatrii, o ośrodku Spiegelgrund, o eugenice i higienie rasy. Każdy z tych tematów zostaje poruszony przez Sheffer. W momencie gdy Hitler doszedł do władzy, było jasne że jeden z jego flagowych tematów a mianowicie czystość rasy, będzie jednym z kluczowych, które muszą być szybko zrealizowane. Ludzie, którzy mieli okazje poznać Hitlera zdawali sobie sprawę, że ten człowiek był owładnięty obsesją „czystości rasy”, i zrobi wszystko by swoje chore fantazje móc przenieść na realny grunt, który będzie łatwo szło zrealizować. W istocie to miało miejsce.

Narodowosocjalistyczna psychiatria tamtych czasów z zatrważającą skutecznością usuwała dzieci uznane za nieprzydatne do funkcjonowania. Czyli jakie? Zarówno niepełnosprawne fizycznie, umysłowo a także szeroki termin jakim będzie „nieprzystosowanie społeczne”, które równie dobrze mogło oznaczać dziecko z zaburzeniami zachowania. Oczywiście dzieci z biedoty, nieślubne, tzw. mieszańce lub mający żydowskie pochodzenie w poprzednich pokoleniach - również były typowane i mordowane według zaleceń Führera. Jednak zamiast opisu higieny rasy, ośrodka Spiegelgrund, autorka nurtuje wątek Aspergera do znużenia.

O tym jest w niej, ale na pewno nie na tyle, ile bym oczekiwała, bo jeśli chce się pisać takie książki, nie można potraktować tematu po macoszemu. Nawet jeśli podejmuje tamte tematy, wszystko przez pryzmat postaci wiedeńskiego psychiatry. I tak w kółko, co bierze na tapetę – za chwilę czytamy znów o Aspergerze. Wyraźnie widzimy, że jej prywatne dywagacje i przeżycia mają wpływ na jej zdanie na temat samego Aspergera. Mamy tu narzucone z góry zdanie, które przoduje przez większość książki, i autorce jedyne co wychodzi to ukazanie Aspergera w negatywnym świetle i jej teoria ma tylko prawo bytu.

Daję 4/10, ponieważ autorka przekopała się przez masę naukowej literatury, co nie może nie zostać nie zauważonym. Cała reszta może być pominięta.

Edith Sheffer „Dzieci Aspergera”

Zacierałam ręce na tę lekturę. Długo leżała, bo uznałam temat na tyle trudny, że wart swojego odczekania. Książka ma przede wszystkim mylący tytuł, bowiem o samym Aspergerze jest tu trochę sporo, a o tzw. „Higienie rasy”, jest zdecydowane za mało. No i nastawienie i usposobienie autorki do tematu nie daje szansy, by móc tą książkę ocenić...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Autorka pisze o programie eutanazji dziecięcej w nazistowskich Niemczech (i Austrii), uwzględniając przy tym rolę samego Aspergera w tym programie. Stara się w sposób obiektywny przedstawić biografię lekarza, jego poglądy na autyzm i eutanazję na tle wydarzeń jakie miały miejsce w Austrii w czasach III Rzeszy. Jednocześnie uwypukla jego mało naukowe orzeczenia, wybiórczą diagnostykę nastawioną jedynie na terapię chłopców, lekceważenie dziewcząt, a przede wszystkim łatwość orzekania o niezdolności jednostki do przydatności dla narodowosocjalistycznego społeczeństwa, co było jednoznaczne z wyrokiem śmierci.

Autorka pisze o programie eutanazji dziecięcej w nazistowskich Niemczech (i Austrii), uwzględniając przy tym rolę samego Aspergera w tym programie. Stara się w sposób obiektywny przedstawić biografię lekarza, jego poglądy na autyzm i eutanazję na tle wydarzeń jakie miały miejsce w Austrii w czasach III Rzeszy. Jednocześnie uwypukla jego mało naukowe orzeczenia, wybiórczą...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Tytuł tej książki jest trochę mylący. Autorka najwięcej miejsca poświęca nie dzieciom, a osobie Hansa Aspergera. W zasadzie cała struktura książki oparta jest na czasowym ujęciu jego życia - od dzieciństwa po schyłek ziemskiej egzystencji. E. Sheffer starała się bardzo skrupulatnie przedstawić osobowość i charakter H. Aspergera, co w gruncie rzeczy jej się udało. Dużo miejsca poświęca także ówczesnym austriackim (głównie wiedeńskim) realiom społecznym i politycznym, osadzonym w cieniu toczącej się II Wojny Światowej. Natomiast opisy konkretnych przypadków dzieci stanowią niestety jedynie część tej książki. Niemniej jednak - warto ją przeczytać.

Tytuł tej książki jest trochę mylący. Autorka najwięcej miejsca poświęca nie dzieciom, a osobie Hansa Aspergera. W zasadzie cała struktura książki oparta jest na czasowym ujęciu jego życia - od dzieciństwa po schyłek ziemskiej egzystencji. E. Sheffer starała się bardzo skrupulatnie przedstawić osobowość i charakter H. Aspergera, co w gruncie rzeczy jej się udało. Dużo...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Po książkę sięgnęłam z zainteresowaniem, ponieważ tematyka Zespołu Aspergera jest mi bliska. Niestety, trochę się rozczarowałam. Mimo tytułu Hans Asperger jest jedną z wielu postaci tej książki. Sama książka opisuje działania Trzeciej Rzeszy w obszarze psychiatrii i obsesję na temat przydatności człowieka dla kraju.
Lekturę psuje odczuwalna ocena Aspergera. Sheffer między wierszami usiłuje pokazać, że Asperger tylko powtarzał obserwacje innych osób i "złym człowiekiem był". Nie widzi, że Asperger był ambitny, zgadzał się przez to na wiele okrucieństw tamtych czasów, był ewidentnie zafascynowany obserwowanymi dziećmi i miał, cóż, pare trafnych uwag na ich temat np. takie dzieci powinny być wspierane w edukacji, należy doceniać ich inne spojrzenie na świat, potrafią być oryginalne w swoich obserwacjach, potrzebna jest duża chęć ze strony dorosłych, żeby dostrzec i wspierać w nich te cechy.
Czy bronię Hansa Aspergera? Nie. Jednak nigdy nie podobały mi się jednowymiarowe portrety. Ludzie są bardziej skomplikowani niż dwa dodać dwa. Co prawda w ostatnim rozdziale autorka pisze o tym, że różnie można interpretować różne działania Aspergera, ale to już taka trochę musztarda po obiedzie.
Mamy tendencję do oczekiwania, że ludzie nauki, sztuki, kultury będą autorytetami, będą "dobrzy". Jednak życie takie nie jest. Asperger robił dobre i złe rzeczy, przy tym "odkrył" i zwrócił uwagę, że istnieją takie osoby, które dziś postrzegamy jako osoby na spektrum autyzmu.
Książkę na pewno warto przeczytać, jeśli jest się zaciekawionym tematem Trzeciej Rzeszy i historią traktowania wszelkich odmienności, ale o Aspergerze chciałoby się wiedzieć więcej.

Po książkę sięgnęłam z zainteresowaniem, ponieważ tematyka Zespołu Aspergera jest mi bliska. Niestety, trochę się rozczarowałam. Mimo tytułu Hans Asperger jest jedną z wielu postaci tej książki. Sama książka opisuje działania Trzeciej Rzeszy w obszarze psychiatrii i obsesję na temat przydatności człowieka dla kraju.
Lekturę psuje odczuwalna ocena Aspergera. Sheffer między...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Pisząc tę recenzję towarzyszem mym są łzy połykane ukradkiem. Zostałam przeczołgana emocjonalnie. A wszystko to, za sprawą "Dzieci Aspergera". Ta historia opiera się na pracy Hansa Aspergera, wiedeńskiego psychiatry zajmującego się badaniem dzieci z zaburzeniami natury psychicznej. Ta książka pokazuje, jak łatwo pod płaszczem troski opierającej się na "higienie rasowej" dać przyzwolenie na mordowanie niewinnych istot.
Eksterminacja w III Rzeszy była codziennością. Normalnością. Psychiatra wraz z kolegami starał się z nich zbudować idealnych, pełnowartościowych obywateli. Metody jakie stosowano aby sprawdzić, czy dzieci się" nadają " do tego aby je przystosować, powodują odruch wymiotny, szloch. Musiałam robić sobie przerwy. Nie da się czytać o okrucieństwie zakorzenionym w morderczej ideologii, bez bólu w każdym fragmencie ciała.

__◾ Skupienie się w tej książce również na sytuacji społeczno-politycznej według mojej oceny, ma pokazać nam, dlaczego tak musiało się stać. Selekcjonowanie ofiar jest bestialstwem, na jakie stać jedynie człowieka. Dzieci traktowano jak obiekt doświadczalny. Brak lekarzom człowieczeństwa. Zabijanie w imię nauki, konstrukcja ludzi najbardziej przydatnych, stanowiła codzienność Aspergera. To nie był człowiek, a bestia w ludzkiej skórze.
Dziedzictwo hitlerowskie jest okrucieństwem. Splamione krwią niewinnych. Tych, którym nie dano szansy się wypowiedzieć. Ta książka w dobitny sposób pokazuje, że nie ma na świecie gorszej jednostki niż człowiek. Nie mogę zrozumieć, jak ludzie ludziom mogli zgotować tak tragiczny los. Cieszę się, że powstała ta lektura. Otwiera oczy na eksterminację według najgorszych, bo ideologicznych pobudek.

Pisząc tę recenzję towarzyszem mym są łzy połykane ukradkiem. Zostałam przeczołgana emocjonalnie. A wszystko to, za sprawą "Dzieci Aspergera". Ta historia opiera się na pracy Hansa Aspergera, wiedeńskiego psychiatry zajmującego się badaniem dzieci z zaburzeniami natury psychicznej. Ta książka pokazuje, jak łatwo pod płaszczem troski opierającej się na "higienie rasowej" dać...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Tytuł książki w oryginale brzmi: 'Asperger's Children. The Origins of Autism in Nazi Vienna' - nie rozumiem więc, dlaczego przetłumaczono to na 'Medycynę na usługach III Rzeszy'.

Tytuł książki w oryginale brzmi: 'Asperger's Children. The Origins of Autism in Nazi Vienna' - nie rozumiem więc, dlaczego przetłumaczono to na 'Medycynę na usługach III Rzeszy'.

Pokaż mimo to

Opracowanie wymagające emocjonalnie, lecz bardzo interesujące na płaszczyźnie historycznej, psychologicznej i etycznej.
W znacznej części traktuje o przekształceniu rewolucyjnego systemu opieki społecznej międzywojennej Austrii w narzędzie eksterminacji niechcianych jednostek. W społeczeństwie gdzie pożądaną cechą staje się posłuszeństwo i życie w kolektywie, dzieci katalogowano, oceniano przydatność, te które się dało, przystosowywano do wymagań systemu, a resztę traktowano jak odpad i usuwano z puli genetycznej narodu. Swoją drogą mrocznym chichotem losu wydaje się ocenianie zdolności tworzenia więzi społecznych przez osoby niezdolne do widzenia człowieka w człowieku.
Autorka podsuwa tez kilka ciekawych tematów do refleksji. Jak sytuacja społeczno-polityczna wpływa na diagnozę, a ta z kolei na pacjenta? Jak podejść do faktu, że wykorzystujemy badania i prace naukowców III Rzeszy? Czy skoro obecnie spektrum autyzmu staje się terminem tak pojemnym jak kobieca histeria w XIX wieku to nie należałoby zweryfikować rozumienia neuronormatywności?
Bardzo treściwa lektura z naprawdę imponującą bibliografią.

Opracowanie wymagające emocjonalnie, lecz bardzo interesujące na płaszczyźnie historycznej, psychologicznej i etycznej.
W znacznej części traktuje o przekształceniu rewolucyjnego systemu opieki społecznej międzywojennej Austrii w narzędzie eksterminacji niechcianych jednostek. W społeczeństwie gdzie pożądaną cechą staje się posłuszeństwo i życie w kolektywie, dzieci...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Edith Sheffer opisuje dzieje z życia i tajniki pracy zawodowej Austriaka Aspergera, który jako pierwszy w psychiatrii opisał "autystyczną Psychopatię". W dobie triumfalnego pochodu narodowego socjalizmu jego badania były nierozerwalnie związane z problemem czystości rasowej oraz nazistowską eugeniką. czy był tylko biernym obserwatorem uporządkowanej machiny eliminowania jednostek niepełnowartościowych, obdarzonych zaburzeniami psychicznymi lub cierpiących na wrodzone kalectwo jednostek. Najpewniej było rozpocząć od najbardziej bezbronnych,czyli dzieci.
Sheffer rozpoczyna od nakreślenia rozwoju psychiatrii dziecięcej, tzw pedagogiki leczniczej. Słąwny psychiatrzy i badacze ludzkiego umysłu jak Anna freud,Eichhorn,Klein nei chcieli mieć nic wspólnego z programem eutanazji "wybrakowanych" dorosłych. Słaba Austria jako nowo powstałe państwo nie oparła się gospodarczym kryzysom, podporządkowała narodowemu socjalizmowi.
Stworzono klinikę, w której swój zbrodniczy program zabijania dzieci realizowali m.in Hamburger, Ernst Illing, Asperger. Szpital kliniczny to synonim najcięższego wiezienia, gdzie nowo przybyłe dzieci po róznorakich badaniach umierały w przeciągu miesiąca. Niektórzy rodzice wręcz błagali,by pozwolono im zostawić kalekie dzieci w domach czy zakładach,gdzie dokonywano eutanazji. W dokumentacji medycznej dzieci umierały na zapalenie płuc,czy ataki serca. Wątpliwości budzi diagnozowanie kilkumiesięcznych czy dwuletnich dzieci, których "krnąbrnośc" oznaczała przynależność do zespołu Aspergera. dziewczynek cierpiących na zamknięcie we włąsnym świecie było pięciokrotnie mniej. Luminarze zbrodniczej pseudonauki zastanawiali się, gdzie przebiega granica miedzy nieuleczalnymi, a uleczalnymi przypadkami. Stawiali pierwsze kroki i przeprowadzali pierwsze eksperymenty, na mała skalę praktykowali eliminację niepożądanych cech.
Każde dziecko,nawet zmagające się z moczeniem nocnym, mogło trafić do Spiegelgrund, pogłoski o uśmiercaniu dzieci zaczęły krążyć po Austrii. Społeczeństwo wykazywało się jednak indolencją i przyzwoleniem na wątpliwej jakości zabiegi medyczne. Główny bohater opracowania Sheffer może sam nie zadawał cierpienia i nie mordował dzieci, ale dopuszczał do funkcjonowania machiny śmierci.
Bez gruntownej znajomości przedmiotu i amerykańskich, czy niemieckich badań, można uznać tę książkę za zbyt akademicką i abstrakcyjną dla przeciętnego czytelnika. Nie chcę ujmować zasług autorce, która zacytowała szereg źródeł, dotarła do dokumentów, zapoznała się z artykułami i pracami badawczymi Aspergera, kazusami kilkunastu ofiar zbrodniczej eugeniki. Ważne,że odnalazła też kilka osób,które przebywały w szpitalu, ale się uratowały. Ich świadectwo warto poznać, by już nigdy żaden reżim nie sięgnął po podobne instrumenty walki z ludzką niedoskonałością.

Edith Sheffer opisuje dzieje z życia i tajniki pracy zawodowej Austriaka Aspergera, który jako pierwszy w psychiatrii opisał "autystyczną Psychopatię". W dobie triumfalnego pochodu narodowego socjalizmu jego badania były nierozerwalnie związane z problemem czystości rasowej oraz nazistowską eugeniką. czy był tylko biernym obserwatorem uporządkowanej machiny eliminowania...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książka wstrząsająca na wielu płaszczyznach! Bazująca na nowo odkrytych faktach na temat działalności psychiatrów - głównie wiedeńskich z oczywistym skupieniem na Hansie Aspergerze, którego badania i aktywność w obronie dzieci z zaburzeniami psychicznymi porównywana była dotąd do dokonań Oskara Schindlera - w przestrzeni psychopatologii dzieci i młodzieży w okresie wcielania i praktykowania idei "pozytywnej i negatywnej eugeniki", dbałości o "czystość rasy" i postępujących za tym programów T4 ("eliminacji życia niewartego życia") oraz działalności kliniki Spiegelgrund, w której uśmiercono setki odbiegających od "standardów" dzieci urodzonych w III Rzeszy.

Książka Edith Sheffer odkrywa nie tylko ciemne karty z życia Aspergera - jego mentorów i współpracowników - ale ukazuje trudne początki diagnostyki i wstrząsające uprzedmiotowienie pacjentów w myśl idei nauki, rozwoju i czystości rasy. Jej lektura wyzwala ambiwalentne uczucia wobec człowieka, który mimo dokonania wielu przełomów w dziedzinie badań nad zaburzeniami ze spektrum autyzmu (i nie tylko) a z drugiej strony oportunistę, który (nie zmuszany) nie unikał prób przypodobania się "władzy" a nawet wystawiać diagnozy swoim małym pacjentom, które równały się wyrokom śmierci...

Książka poruszająca i sprawiająca, że już nigdy nie spojrzy się w ten sam sposób na postać człowieka, którego imieniem do dziś określa się kategorię zaburzeń ze spektrum autyzmu.

Książka wstrząsająca na wielu płaszczyznach! Bazująca na nowo odkrytych faktach na temat działalności psychiatrów - głównie wiedeńskich z oczywistym skupieniem na Hansie Aspergerze, którego badania i aktywność w obronie dzieci z zaburzeniami psychicznymi porównywana była dotąd do dokonań Oskara Schindlera - w przestrzeni psychopatologii dzieci i młodzieży w okresie...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Więcej w tej książce jest o Spiegelgrund niż o Aspergerze ale i tak jest dobra. Podobna tematyka jest w książce "Obciążeni. Eutanazja w nazistowskich Niemczech - Aly Götz", tam jest z koleji więcej o T4.

Więcej w tej książce jest o Spiegelgrund niż o Aspergerze ale i tak jest dobra. Podobna tematyka jest w książce "Obciążeni. Eutanazja w nazistowskich Niemczech - Aly Götz", tam jest z koleji więcej o T4.

Pokaż mimo to