Autor w interesujący sposób opisuje i analizuje zmiany, jakie zachodzą w myśleniu naukowym i nie tylko. Swoją analizę krytyczną odnosi do znaczenia rozumu instrumentalnego w kontekście zmian kulturowych w Europie..

Autor w interesujący sposób opisuje i analizuje zmiany, jakie zachodzą w myśleniu naukowym i nie tylko. Swoją analizę krytyczną odnosi do znaczenia rozumu instrumentalnego w kontekście zmian kulturowych w Europie..

"Zdemaskowanie tego, co współcześnie nazywa się rozumem, jest największą przysługą, jaką może oddać rozum” - Max Horkheimer

Tak można podsumować cel jaki wyznaczył sobie Horkheimer w tej pozycji.
Odrzucając pozytywistyczny scjentyzm i neoromantyzm głoszący irracjonalizm i kolektywizm, chce podjąć się projektu kantowskiego używania rozumu, aby krytykować sam rozum. Konkretnie mowa o rozumie instrumentalnym, subiektywnym. Tym którego obchodzą tylko środki, a nie cele. Wbrew Kantowi jednak Horkheimer utrzymuje, że czynniki strukturyzujące fenomenalny świat możliwego doświadczenia mają charakter społeczno-historyczny. Są więc zmienne, dlatego nie sposób określić
ich raz na zawsze; wymaga to każdorazowo specjalnej analizy. Według filozofa frankfurckiego nie racjonalizacja świata – postępująca i nieodwracalna – ponosi odpowiedzialność za kryzys kultury, lecz niedostatki tejże racjonalizacji: deficyt prawdziwego myślenia. „Nauka nie powinna trzymać się kurczowo cząstkowej funkcji, nie powinna być sprawą rzemiosła, sprawą ekspercką; jej pojęcie powinno obejmować poznanie tego, co obchodzi nas jako ludzi, a nie tylko jako członków społeczeństwa przemysłowego.” W przeciwieństwie do Adorno, Horkheimer nie popada w skrajny antytechnologizm lub snobizm.
Mimo to zdarzały się podczas lektury zgrzyty (konkretnie podczas krytyki nurtu pragmatyzmu, który wydawał mi się w większości nieuzasadniony). Mimo to, jest to solidna pozycja w dorobku szkoły frankfurckiej i warta lektury, zwłaszcza jeżeli ktoś jest zainteresowany lub jest zwolennikiem myśli Habermasa. Horkheimer dostarcza dosyć solidnej krytyki Weberowskiemu ujęciu racjonalizacji z jakiego czerpie współcześnie teoria krytyczna. Nie znaczy to oczywiście że dorobek Habermasa jest zły, ale warto mieć to na uwadze. Koniec tej recenzji zakończę cytatem podsumowującym:

"Reasumując: Horkheimer widzi potrzebę obrony kulturowego dziedzictwa Europy przed jego własną skłonnością do autodestrukcji. Uważa, że proces erozji ludzkich właściwości w społeczeństwie zautomatyzowanym jest nieodwracalny, żywi jednak nadzieję, że – dzięki zrozumieniu tego stanu rzeczy –uda się go spowolnić. Przypominając, że jednostka nie tylko podlega oddziaływaniu okoliczności, ale i sama je współtworzy, nawołuje do stawienia oporu „ślepemu postępowi”. Nie ma według twórcy teorii krytycznej pilniejszego problemu niż oddalenie w czasie momentu, w którym człowiek stanie się istotą obsługującą aparaturę, a życie duchowe – myślenie, fantazja, uczucia – będzie się jawić jako przelotne, efemeryczne zjawisko znamionujące dzieciństwo ludzkości. I na tym polega dlań racja bytu filozofii; rzeczą pierwszorzędnej wagi w oczach Horkheimera i całej Szkoły Frankfurckiej – jako spadkobierczyni najlepszych tradycji Oświeceniowych – jest wychowanie pod egidą filozofii ocalające sens dziejowego procesu ludzkiej autokreacji.
Tak rozumianej filozofii – w odróżnieniu od zwykłego fachu, co nie interesuje nikogo prócz profesjonalnych filozofów – potrzebują wszyscy ludzie. "

- FILOZOFIA, NAUKA I STUDIOWANIE WEDŁUG MAXA HORKHEIMERA, Halina Walentowicz

"Zdemaskowanie tego, co współcześnie nazywa się rozumem, jest największą przysługą, jaką może oddać rozum” - Max Horkheimer

Tak można podsumować cel jaki wyznaczył sobie Horkheimer w tej pozycji.
Odrzucając pozytywistyczny scjentyzm i neoromantyzm głoszący irracjonalizm i kolektywizm, chce podjąć się projektu kantowskiego używania rozumu, aby krytykować sam rozum....

Jest publicznie dostępny, niedługi artykuł "Filozofia, nauka i studiowanie według Maxa Horkheimera" Haliny Walentowicz, tłumaczki i wybitnej znawczyni filozofii Maxa Horkheimera. Jest on rekonstrukcją stanowiska Horkheimera w odniesieniu do tych zagadnień, ale może być zachętą, wprowadzeniem lub próbką.

Jest publicznie dostępny, niedługi artykuł "Filozofia, nauka i studiowanie według Maxa Horkheimera" Haliny Walentowicz, tłumaczki i wybitnej znawczyni filozofii Maxa Horkheimera. Jest on rekonstrukcją stanowiska Horkheimera w odniesieniu do tych zagadnień, ale może być zachętą, wprowadzeniem lub próbką.