Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Powieść psychologiczno-obyczajowa, osnuta na historycznym tle. Obszerna i początkowo nie najłatwiejsza w odbiorze, zwłaszcza jeśli słucha się audiobooka z uwagi na pełne chaosu żonglowanie przez autora postaciami, wątkami, planami czasowymi. Przeskoki z Hiszpanii współczesnej lat 70-tych - 90-tych do Hiszpanii lat 30-tych, ogarniętej wojną domową i nieco późniejszej, targanej krwawymi konfliktami za rządów Franca, od starcia lewicowych partyzantów z przedstawicielami faszystowskiej prawicy do żałosnych lamentów nauczycielki, zdradzanej przez małżonka w pierwszych latach XXI stulecia dokonują się bez wyraźnego rozgraniczenia na podobieństwo wód rwącego potoku z zupełną swobodą przelewających się z prawej na lewą i z powrotem. Cecha wielce charakterystyczna dla pisarstwa Cabre, przez wielu okrzyknięta genialnym nowatorstwem, rewolucyjnym odkryciem literackim itp. dla mnie jedynie dziwaczna, nie do końca uzasadniona maniera. Może przewrotna gra z czytelnikiem. Początek wymaga zatem wielkiego skupienia, przynajmniej w wersji audio, z biegiem fabuły jednak czytelnik/słuchacz wtapia się w historię, zaczyna ją odczuwać i przeżywać dzięki czemu po początkowych podtopieniach i zakrztuszeniach dalej już naturalnie i swobodnie dryfuje przez fale literackiego chaosu. Znakomita literatura, którą czyta się niełatwo, ale z dużą satysfakcją, jednak nie nazwę jej arcydziełem, ani wielką ucztą literacką, a Pana Cabre wirtuozem słowa. Powieść z pewnością ważna dla Hiszpanów. Dla jednych rozliczeniowo-oczyszczająca, odkrywająca zaśniedziałą wieloletnim patosem hipokryzję. Dla innych obrazoburcza i gorsząca. Dla polskich czytelników ciekawy, choć nie w każdym detalu dopracowany obraz ludzkich instynków i namiętności od tysiącleci rządzących niezmiennie światem. Czy polecam? Nie każdemu. Niejeden może się w tych rozrzuconych puzzlach zagubić, niejednego z nudy zmoży sen. Zwłaszcza, że tematyka w dużej mierze Polakom, zwłaszcza młodszych pokoleń obca. Polecam tym, którzy lubią wnikać w ludzki umysł, ludzkie serca, analizować uczucia, emocje, motywy. Ostrzegam jednak, że pozostawia pewien niedosyt. Osobiście bardzo doceniam ironię lekkim woalem osnuwającą powieść.