Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Kazimierz Leśniak, historyk filozofii, tłumacz i badacz filozofii starożytnej, napisał to wyjątkowe (jak na datę powstania) opracowanie myśli filozoficznej najwcześniejszych starożytnych, czyli presokratejskiej filozofii przyrody. Było ono jak na swój czas wyjątkowe, gdyż stanowiło pierwszą osobną publikację poświęconą tymże wczesnym filozofom przyrody. To, czego czytelnicy mogli wcześniej dowiedzieć się w skrótowej formie od Tatarkiewicza, zostało tu rozbudowane i poszerzone, dając odrobinę pełniejszy obraz każdego z omawianych filozofów. Zaletą książeczki jest miara – nie jest to wyczerpująca monografia, ale nie jest to też przesadnie skrótowe streszczenie. Jest to napisane prostym językiem zgrabne wprowadzenie do tematu dla początkujących. Leśniak omawia tu chronologicznie filozofie Talesa, Anaksymandra, Anaksymenesa, Heraklita, Empedoklesa oraz Leucypa i Demokryta. Główny nacisk kładzie rzecz jasna na ich teorie ontologiczno-przyrodnicze, czyli rozważania nad arche (zasadą i początkiem wszechświata) oraz na teorie kosmologiczne – to one są opisane najszerzej. Jednak nie zabraknie tu również miejsca na krótkie zarysy biograficzne, a także pozostałe poglądy filozofów (np. teorie dotyczące początków życia) i inne osiągnięcia przypisane im przez tradycję. Informacje tu podane znakomicie uzupełniają się z podręcznikami do historii filozofii innych autorów. Jest to wprowadzenie poręczne i sycące, rozbudzające ciekawość, ale nie przeładowuje czytelnika nadmiarem informacji. Niestety największym minusem jest to, że nie omówiono tutaj wszystkich filozofów z tej epoki filozoficznej. Nie ma tu chociażby Ksenofanesa i Parmenidesa.